Ky përkthim i poezisë ‘KORBI’ të Edgar Allan Poe, vjen në krah të përkthimit të Fan Nolit, përkthimi i atij Noli që ne e mbajmë për legjendar.
Unë e shijoj këtë përkthim më poshtë, perkthim kaq të lirshëm e të derdhur në një shqipe të bukur, përkthim te miku Lea, Achileas Garos
Edgar Allan Poe:
Korbi
Dymbëdhjetë ora tregonte, mesnatë qënkej porsi sonte,
si përherë dreqi më çonte në ato të lashtat fletë.
Kur i humbur në dremitje mu bë ndjeva një trokitje
se dikush derës i binte, me një druajtje të lehtë.
Ndonjë mik do jetë, mendova, ndaj troket e rri e pret,
ndryshe s’ ka se si të jetë.
Ah, s’ u thashë që binte borë, bënte ngricë, ishte dhjetor,
e në vatër prush’ i gjorë, lodërzonte si vegim.
Nata trurin ma trazonte, shpresë e marrë më ngushëllonte,
se do gjeja nëpër libra prapë Lenorën, shpirtin tim.
Vajzën, që tani veç ëngjëjt e qarkojnë me adhurim
e këtu la veç trishtim.
U drodh perdja prej mëndafshi, befas më përfshiu afshi,
oh, uroj që mos e pafshi, llahtarinë kur të mbërthen,
e me zë të lartë po flisja, frikën doja të degdisja,
-Vizitor do jetë, i vonët, që dot zilen nuk e gjen,
i pa gjumë si puna ime, që për muhabet po vjen.
Po, kjo është or derdimen!-
Shpirti fort m’ u gjallërua, rrahj’ e zemrës m’ u qetua.
-Mik, bërtita, burrë a grua, kërkoj ndjesë që po vonoj.
Nëpër libra isha zhytur, ndoshta gjysëm i dremitur,
nuk dëgjova ashtu mbytur tek trokisnit kësisoj.-
Me nxitim e hapa derën e ngrë sytë që të shikoj,
po veç natës gjë s’ dëgjoj.
Errësirën me sy shpoja, i ngurosur belbëzoja,
s’ është çudi që mu mor goja tek mendoja s’di se çfarë.
Qetësia më qarkonte ndërsa ora po kalonte,
kur një zë si të më zgjonte: – Lenorë! – thirri me të qarë.
-Leonorë! – klitha pa dashje, por ma ktheu jehona zvarrë,
dhe unë, mbeta si qyqar.
Kthehem brënda i mërzitur, shpirt trazuar i drobitur,
ndërkohë vesh’ i raskapitur zë e ndjen trokitje prapë.
-Oh, trokasin në dritare, si s’ më vajti mendja fare,
haj ta zgjidh tërë këtë marre, desh u bëra për sevap,
s’ i duroj më k’ to mistere, mos përto e shko një vrap,
mos fryn era nëpër natë.
Hap kanatin e penxheres e mbetem pa zë, o njërës,
tek vështroj ngjitur pas derës, si një korb hyn në sallon.
Kortezia nuk i duhet, e nga unë fare nuk druhet,
thuaj se kurgjë nuk luhet, ku të prëhet veç kërkon.
E mbërthehet përmbi bustin e Paladës që ndriçon.
Rri aty e më vështron.
E po u çlirova, qesha, mushkëritë me ajër ngjesha,
nga gjoksi më iku pesha, mora veten, domosdo!
-Or mik, kur ta prenë qeleshen, të përbuzën, të përqeshën,
zog që mbrojte perëndeshën, nëpër terr tani ç’ farë do,
po ke emër, jam i ngeshëm, pa ma thuaj, ma trego!
E më gjegjet! – Kurrë më, jo!
Batuta në buzë më ngriu, sa dëgjova zë njeriu,
se kur foli pendëziu, mbeta pezull, pa mendo!
Se vërtet ndodh mrekullia, e gojëshqyer nga habia,
këtë natë me sytë e mia, rri e shoh, në daç beso,
përmbi supet e Paladës korbi fol e unë dëgjo,
tek më çirret: – Kurrë më, jo!
Ndoshta thotë emrin e tija, thashë me vete, nga ta dija,
a ndoshta e ka nga pija, ngatërron atë ç’ ka do.
Por ai nga busti s’ luan, ngjan sikur në mendje bluan,
e qetësoj: – sakën se vuan, paskam vend, mos u rëndo,
në agim sapo të nisesh, udhë të mbarë e na kujto!
Më përgjigjet! – Kurrë më, jo!
Të vërtetën, u tmerrova për së dyti, kur dëgjova,
-por kaq vetëm di, mendova, dhe e thotë sido kudo.
Ndoshta një nga ish pronarët vdiq e ky dëgjoi të qarët,
kur e vajtonin qyqarët, e si brengë që shkon ngado,
iu rrënjos në shpirt të gjorit, bëjnë vaki edhe këto,
e i mbeti: – Kurrë më, jo!
Pa iu shmanga pikëllimit, thashë ti jap udhë mirëkuptimit,
vë karriken karshi trimit, e i them vetes: fillo!
Po sa bëj të ulem shtruar, mendja një të fluturuar
e më thotë fort e dyzuar, përqëndroju!.. pa mendo!
Ky refren i dëshpëruar pse të ndjek ty vallë, ngado?
Pse thotë korbi : – Kurrë më, jo?!
Eshtë mister, është gjë a gjëzë, a mesazh nga vdekj’ e zezë?
Errësohem si varrezë, tek e ndjek turbull me vrik
edhe kthej kokën papritur, tek jasteku i saj i ndritur,
me një ngashërim të mbytur, një gulçim që ngec në grykë,
mbi kadifen manushaqe lot i hidhur, dhembje thikë!
Therr kujtimi i saj, or mik!
Dhe atëhere ndjej rreth meje, erë livani në frymë reje,
një buçimë, gërhimë rrufeje më qarkon me tym hyjnor.
-O i mjerë, veten qetova, zënë e Zotit e dëgjova,
serafimë të çon si sprova të të mbajnë sonte përdorë,
ngrehu, nisu, bëju gati, harro zonjëzën Lenorë.
– Kurrë më, jo! – thotë ai horr.
-Hej profet, them i dalldisur, por sa je demon i stisur,
qe vetë djalli ka ujdisur të më vish ng’ ajo skëterrë,
e mbi tokën e shkretuar, të braktisur, të mjeruar,
në shtëpinë nga djajtë pushtuar, plot fantazma, hije, tmerr.
Do gjej tokën e premtuar, ngushëllim atje në ferr?
– Kurrë më, jo! – përgjigjen nxjerr.
-O profet, nxirë me katran, s’ di çfarë je, zog a shejtan!
Ti që errësirën çan, në të ftohtë e në thëllim,
në Eden në ato pyje, do ti shoh dy sytë si yje,
veç këtë sikur të dije, të ma thoje miku im,
virgjëreshën që veç ëngjëjt e rrethojnë me përdëllim?!
– Kurrë më, jo! – thotë me përçmim.
-Pa m’u zhduk, ik nga ke ardhur, m’u qërro ende pa zbardhur,
shpend i humbur e i mardhur, n’ atë ferr nga dole shko!
Asnjë pendë këtu mos mbetet, para se nata të tretet,
të të kenë përpirë tërmetet, e të shuhen dhe ato!
Ler Paladën e Athinës, të urren e nuk të do!
Dhe përgjigjia: – Kurrë më, jo!
Që at’herë, aty, mbërthyer, korb i zi e i urryer,
mbi mermerin i zhgërryer tek hyjnesha vezullon,
me shikim të turbulluar, hijë e tij e stërrmallkuar,
si lubi më ka pushtuar e më ndrydh, më shpartallon,
oh, ky shpirt i skllavëruar që nuk zgjidhet dot, gjëmon!
K’ tu do mbetet përgjithmonë!
Shqipëroi Arqile Garo. Janninë, shtator 2013.
Marrë nga profili personal i Sadik Bejkos
