Monolog, Roberto Benigni
Përktheu Klodeta Dibra
Përmblidhet në veç një fjalë: dashurim; por duhet me kumtu diç: se koha rrjedh, dhe problemi thëlbësor i njerëzimit që prej 2000 vjetësh ka mbetur po i njëjti…dashurim.
Veçse tani është bërë më i ngutshëm, shumë më i ngutshëm, dhe kur sot dëgjojmë ende të përsëritet se duhet me dashtë njëri – tjetrin, e dimë se tanimë ka mbetur pak kohë.
Duhet me u ngut.
Ngut për me u dashtë.
Ne dashurojmë gjithnjë tepër pak dhe tepër vonë.
Ngut për me u dashtë.
Sepse në perëndimin e jetës do të gjykohemi për dashurinë.
Sepse nuk ekziston dashuri e humbur, dhe sepse nuk ka emocion më të madh të ndjesh kur jemi të dashuruar se jeta jonë varet e gjitha nga një tjetër njeri, se ne nuk i mjaftojmë vetes.
Dhe sepse të gjitha gjërat, edhe ato të pafrymë, si malet, detet, rrugët, por edhe më, edhe më, qielli, era, edhe më, yjet, edhe më, qytetet, lumenjtë, gurët, ndërtesat, të gjitha këto në vetvete janë të zbrazëta, janë mospërfillëse.
Por, papandehur, ndërsa i këqyrim marrin kuptim njerëzor dhe na magjepsin, na ngashërejnë, përse?
Sepse rrokin brenda një parandjenjë dashurore, edhe gjërat e pafrymë, sepse fajka e tërë gjithësisë është dashuri dhe sepse dashuria puqet me kuptimin e të gjitha gjërave.
Lumturia, ah po, lumturia, përsa i takon asaj, kërkojeni, çdo ditë, pareshtur, bile çdokush që më dëgjon tani le të vihet në kërkim të dashurisë, në këtë çast sepse ajo është atje, e keni, e kemi, sepse na e kanë falur të gjithëve.
Na e kanë dhurëtuar kur ishim të vegjël, na e kanë dhuruar në pajë, dhe ishte një dhuratë aq e bukur saqë e fshehëm, siç bëjnë qentë kur fshehin ndonjë kockë, dhe shumë prej nesh e kanë fshehur aq mirë sa nuk mbajnë mend se ku e kanë vënë, por e kemi.
E keni, këqyrni në të gjitha skutat, dollapët, ndarëset e shpirtit tuaj, përmbysni çdo gjë, sirtarët komodinat dhe do të shihni që do të dalë jashtë, është lumturia, rrekuni të ktheheni përnjëherësh e ndoshta e zini befasisht por ajo është atje, duhet përgjithherë të mendojmë për lumturinë, anipse ajo ngandonjëherë na harron, ne nuk duhet kurrë ta harrojmë. Deri në ditën e fundit të jetës sonë, dhe nuk duhet as me u frigu nga vdekja, vini re është më e rrëzikshme me lindë se sa me vdekë eh…nuk duhet me pas frikë nga vdekja, por nga mosnisja e të jetuarit me të vërtetë, hovni brenda ekzistencës tuaj në këtë çast, këtu.
Sepse nëse nuk gjeni gjë tani nuk do të gjeni më kurrë askurrgjë, këtu është përjetësia, duhet t’i themi ‘Po’ jetës, duhet t’i themi një ‘Po’ me plot gojë jetës sa kjo ‘Po’ t’u vërë fre të gjitha ‘Jo-ve’, sepse në fund të këtyre dy mbrëmjeve së bashku kemi kuptuar se nuk dimë kurrgjë, dhe nuk kuptohet asgjë, dhe kuptohet vetëm se ekziston një e fshehtë e madhe dhe nevojitet me e kuptu ashtu siç është e me e lënë të tillë.
Sepse gjëja që i bën më shumë përshtypje botës është se jeta shkon përpara dhe nuk kuptohet se si bën, por si e bën?! Si ia bën që qëndron, si ia bën që zgjat kështu, kjo është një e fshehtë tjetër dhe askush e ka kuptuar ndonjëherë sepse jeta është shumë më shumë nga ç’mundemi ne me kuptu, për këtë arsye reziston, nëse jeta do të ishte veç ajo që ne kuptojmë, do të ishte përmbyllur prej kohësh, prej shumë kohësh.
Dhe ne e ndjejmë, e ndjejmë se nga çasti në çast mund me na ndodhë diçka e pafund, dhe atëherë nuk na mbetet veçse një gjë me ba, me u përkul, me u kujtu se herë herë duhet me i ba botës një përkulje, me u përul, me u gjunjëzu përpara ekzistencës.