MENU
klinika

Peisazhi politik po ndryshon

Pse në Brazil po shtohet radikalizmi?

10.09.2018 - 14:02

Jair Bolsonaro, kandidati i diskutueshëm i krahut të djathtë që kryesonte sondazhet në zgjedhjet e ardhshme presidenciale të Brazilit, u godit me thikë në një fushatë fushate në Juiz de Fora, një qytet 100 milje jashtë Rio de Janeiro.

Njeriu i arrestuar në sulm, Adelio Bispo de Oliveira, pretendon se ka vepruar “me urdhër të Perëndisë”. Raportet tregojnë se de Oliveira ka një sëmundje mendore dhe është i obsesionuar me teoritë e konspiracionit online.

Pas operacionit emergjent, Bolsonaro është në gjendje të qëndrueshme. Megjithatë, është shumë herët të dihet se kur ai do të jetë në gjendje të rifillojë fushatën në prag të raundit të parë të zgjedhjeve më 7 tetor.

Politika në Brazil është një biznes i rrezikshëm. Në dekadën midis 2007 dhe 2018, 79 kandidatë në zgjedhjet lokale dhe 97 kryetarë komunash dhe këshilltarë të qytetit u vranë dhe vendi është një lider në garën latino-amerikane për vrasjet më të mëdha të gazetarëve.

Në mars, Marielle Franco, një këshilltare e qytetit nga Rio de Janeiro, u qëllua për vdekje pas denoncimit të brutalitetit të policisë. Më vonë atë muaj, dikush hapi zjarr në një autobus fushate që mbante mbështetës të ish-presidentit Luiz Inácio Lula da Silva, i cili po kandidon kundër Bolsonaros.

Ndërsa Brazili përballet me një valë krimi që ka parë mbi 60,000 vrasje vitin e kaluar, duket se askush nuk është i sigurt.

Ndërkohë që vendi pret më shumë lajme për shëndetin e Bolsonaros, mbështetësit e tij kanë tentuar të vazhdojnë fushatën.

Çfarëdo që të ndodhë në ditët në vijim, tashmë është e qartë se kjo ngjarje do të ndryshojë dinamikën zgjedhore në dy mënyra.

Së pari, sulmi i dhunshëm do të nxjerrë në pah premtimin e Bolsonaros për të hequr kufizimet në blerjen e armëve dhe t’i japë policisë më shumë liri veprimi. Episodi, me fjalë të tjera, do të thellojë ndarjet tashmë të mëdha të vendit.

Së dyti, në ditët në vijim, kandidatët rivale do ta kenë të vështirë të sulmojnë Bolsonaron hapur. Kjo do të jetë një problem i madh për fushatat e tyre, sepse shumica e reklamave televizive tashmë janë regjistruar.

Kjo është veçanërisht shqetësuese për kandidatin e qendrës së djathtë Geraldo Alckmin, fushata e mirë e financuar e të cilit mbështetej në reklama televizive negative.

Se çfarë ndikimi do të ketë ngjarja në votimin përfundimtar, mbetet për t’u parë.

Edhe pse ai kryeson votimet me 22 përqind të votave të synuara, Bolsonaro është ende një figurë e dyshimtë, 44 përqind e votuesve thonë se ata kurrë nuk do të votonin për të.

Nëse ai fiton ose humbet, fushata e Bolsonaros dhe sulmi me thikë do të ndryshojnë politikën braziliane. Sulmi mbi Bolsonaron e bën të qartë se sa i radikalizuar elektorati brazilian është bërë.

Rritja e pakënaqësisë me institucionet e vendit dhe performancën e dobët ekonomike, si dhe pakënaqësia me elitat tradicionale bëhet edhe më e përhapur. Politika do të vazhdojë të bëhet më ekstreme dhe më e dhunshme.

Për dekada me radhë, elitat braziliane kanë lulëzuar në një demokraci që vazhdimisht privilegjon grupet e interesit në kurriz të shumicës dhe është nxitur nga korrupsioni në shkallë të gjerë politike.

Arsyeja që kaq shumë votues mbështesin ndryshimet radikale është sepse ata kanë humbur shpresat se sistemi politik i tanishëm mund të reformohet tërësisht.