Në nëntor 2019, njerëzit e Quito do të fillojnë të udhëtojnë në linjën e parë të metrosë së qytetit, tre vjet pas fillimit të ndërtimit të tij. Linja pritet të mbështesë së paku 300,000 udhëtime në ditë, duke u bërë shtyllë e asaj që faturohet si një “sistem transporti multimodal i integruar” për kryeqytetin ekuadorian. Është përgjigjja në atë që ka qenë një nga sfidat më të ngutshme të Quitos: përmirësimi i kushteve të lëvizshmërisë për më shumë se dy milionë banorë.
Vendosur brenda topografisë komplekse të vargmalit Andes, Quito pozicionohet mes maleve dhe luginave të thella. Ajo kalon nga katër të çara tektonike, 192 lugina dhe rrethuar nga 20 vullkane. Qyteti është shtrirë shumë përtej kufijve gjeografikë, me 70% të popullsisë së tij që konsiderohet urbane.
Banorët me të ardhura të ulëta janë vendosur në zonat në polet veriore dhe jugore të qytetit, dhe në shpatet malore përreth. Familjet që jetonin në pllajën qendrore veriore u shpërngulën me projekte strehimi në luginat lindore, të cilat vetëm dy dekada më parë ishin zona rurale.
E kufizuar nga malet dhe luginat, zona urbane e Quito zë një platformë të gjatë dhe të ngushtë. Gjashtëdhjetë për qind e punëve të qytetit janë të përqendruara atje. Më shumë se gjysma e të gjitha udhëtimeve ditore zhvillohen në rrafshnaltë, duke shkaktuar probleme të rënda të trafikut. Mbipopullimi, së bashku me topografinë e qytetit, ka rritur në mënyrë drastike kohët e udhëtimit, edhe për udhëtime me distanca të shkurtra.
Rreth 70% e banorëve të Quitës përdorin transportin publik. Kjo përfshin sistemin e transportit komunal dhe një rrjet të autobusëve të manaxhuar nga kompanitë private, si dhe taksitë. 30%-i tjetër i popullsisë udhëtojnë me makina private që zënë 60% të infrastrukturës rrugore të qytetit. Shumicën e kohës, këto makina zënë vetëm një person.
Ndërtimi i linjës së parë të metrosë është konsideruar nga Bashkia e Quitos dhe financuesve të saj (Banka Botërore, Banka Ndër-Amerikane për Zhvillim, Banka Zhvillimore e Amerikës Latine dhe Banka Evropiane e Investimeve) si një mundësi unike për të zhvilluar një sistem më efikas dhe përfshirës. Qëllimi është të krijojë një sistem multimodal, që do të thotë se në krye të objekteve aktuale të linjave të autobusëve, skemës për ndarjen e biçikletave dhe metrove të reja, janë planifikuar dy linja kabllosh për të lidhur njerëzit nga lagjet më të largëta në mal.
Që nga viti 2014, Quito ka punuar gjithashtu në përmirësimin e cilësisë së autobusëve të saj. Autobusë të rinj ndihmuan për të zvogëluar numrin e njerëzve për metër katror në autobus, nga 15 në nëntë. Siguria ka qenë gjithashtu e rëndësishme – stacionet e reja të autobusëve kanë pllaka dysheme gome dhe informacion në Braille. Të 15 stacionet e metrosë do të përfshijnë ashensorë dhe korsi për karriget me rrota. Në një përpjekje për të luftuar ngacmimet seksuale, komuna ofron “Bajale al Acoso”, një platformë mobile për raportimin e sjelljeve antisociale.
Ndërtimi i linjës së parë të metrosë të qytetit dhe integrimi i saj me sistemet ekzistuese të transportit publik paraqesin një mundësi historike për të rishikuar zhvillimin urban dhe dinamikën e saj. Ky sistem multimodal do të ndryshojë mënyrën se si njerëzit lëvizin nëpër qytet, duke përmirësuar cilësinë dhe efikasitetin e udhëtimeve të tyre. Ajo gjithashtu do të ndërtojë një qytet më elastik, duke përshtatur modelet e rritjes urbane drejt një mjedisi më të qëndrueshëm metropolitan.
Përgatiti: M.G
