Të premten, një gjykatës turk nxorri nga burgu Andrew Brunson, pastorin e SHBA, që ishte shkaku i konflikteve të Presidentit Trump me Presidentin e Turqisë Rexhep Tajip Erdogan. Brunson kishte kaluar dy vjet në paraburgim me akuza për spiunazh dhe ndihmën në grushtin e shtetit të dështuar 2016. Lajmet për lirimin e tij sollën njëfarë optimizmi në asetet e Turqisë , monedha fitoi rreth 3 përqind kundrejt dollarit ,për shembull.
Para këtij hapi diplomatik përpara, ekonomia e Turqisë kishte ecur disa hapa prapa.
Këtu është problemi që qeveria turke duhet të zgjidhë. Në gusht, administrata Trump vendosi sanksionet ndaj dy zyrtarëve të lartë të qeverisë turke dhe më vonë dyfishoi tarifat për eksportin e çelikut dhe aluminit të vendit në SHBA, në një përpjekje për të detyruar lirimin e Brunson. Goditja u bë në mes të një krize të monedhës .Për njëfarë kohe, lira po zhytej shpejt dhe po prekte rekorde tejet të ulëta kundrejt dollarit.
Deri në shtator, gjërat po vështirësoheshin. Orët pasi presidenti Erdogan ngadalësoi normat e interesit si “mjet për shfrytëzim”, banka qendrore turke, e cila kishte humbur kredibilitetin në korrik, nuk pranoi të rriste normat dhe tronditi kështu tregjet.
Ajo që pasoi ishin premtimet e ministrit turk të financave (gjithashtu dhëndri i Erdoganit) Berat Albajrak për të mbështetur besimin e tregut. Ai u takua me investitorë në Londër dhe Nju Jork, premtoi të zvogëlojë shpenzimet publike me gati 10 miliardë dollarë dhe një rritje të ulët ekonomike , por të qëndrueshme. Ai gjithashtu punësoi konsulentë nga SHBA për të ndihmuar në krijimin e një programi të ri ekonomik.
Sidoqoftë, për disa ditë, gjithçka nisi të ndryshonte:
Së pari, Presidenti Erdogan hoqi nga puna nënkryetarin e Institutit të Statistikave Turke (TurkStat), i cili publikon shifrat e inflacionit pasi inflacioni u rrit në një nivel me gati 25 për qind.
Pastaj, ai urdhëroi ministrat e tij të shkëpusnin marrëdhëniet me konsulentët amerikanë e perëndimore. “Nuk ka nevojë të tillë”, tha ai. “Ne jemi të mjaftueshëm vetë.”
Pas kësaj, Erdogan tha se Turqia “e mbylli librin me FMN-në, që të mos hapet më.”
Erdogan madje njoftoi se kishte zgjedhur disa këshilltarë të tjerë, dhe kishte premtuar të bënte “ekzaktësisht të kundërtën” e çfarëdo lloj gjëje që rekomandonte FMN.
Dhe së fundi, Ministri i Financave Albayrak zbuloi një plan për të luftuar inflacionin. Për të mbajtur çmimet në kontroll, Albayrak u ka kërkuar kompanive të ulin çmimet deri në 10 përqind.
Për Timothy Ash të BlueBay Asset Management, plani ka “një shije si të Venezuelës nën udhëheqjen e Madura dhe Chavez.”
Dhe ne të gjithë e dimë se si ka funksionuar. Ndërsa këshilltarët humbasin terren, implikimet për Turqinë janë potencialisht katastrofike, thotë ai. “Por, duke pasur parasysh sfidat e mëdha me të cilat ballafaqohet Turqia, mosmarrëveshja nuk është mjaft e mirë dhe ka të ngjarë të dështojë”.
Colby Smith
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
BE zhgënjehet nga Turqia…
