MENU
klinika

Esenciale për organizmin

Këto produkte e bëjnë trupin tuaj aktiv!

22.11.2018 - 21:09

Ekzistojnë 13 vitamina esenciale që trupit i nevojiten për të funksionuar siç duhet.

Vitaminat janë ushqyes që trupi ka nevojë për funksionin normal të qelizës, rritjen dhe zhvillimin. Ata mund të grupohen në dy kategori kryesore bazuar në atë se si ata veprojnë në trupin tuaj.

Vitamina të tretshme në yndyrë, të tilla si vitaminat A, D, E dhe K, ruhen në indet yndyrore të trupit tuaj, ku ato absorbohen lehtësisht.

Vitamina të tretshme në ujë, siç janë vitaminat B dhe C, përdoren menjëherë pas hyrjes në trup. Vitaminat e papërshkueshme në ujë dalin nga trupi me urinën. Përjashtimi i vetëm është vitamina B12, e cila mund të ruhet në mëlçi për vite me radhë.

Vitaminat esenciale

Vitamina e mëposhtme konsiderohet thelbësore, që do të thotë se trupi juaj nuk mund t’i prodhojë, por janë shumë të domosdoshme për një funksionim normal të trupit, janë:

Vitamina A, e cila ndihmon në formimin dhe ruajtjen e dhëmbëve, eshtrave, indeve të buta, mukozave dhe lëkurës;

• Vitamina C (acid askorbik), i cili nxit dhëmbët dhe mban mishrat e shëndetshëm, shërimin e plagëve dhe thithjen e hekurit nga trupi;

• Vitamina D, e cila ndihmon në absorbimin dhe ruajtjen e nivelit të duhur të gjakut të fosforit dhe kalciumit, mineralet e nevojshme për zhvillim, dhëmbë të shëndoshë dhe eshtra;

• Vitamina E, e cila ndihmon qelizat e kuqe të gjakut të formojnë dhe përdorin vitaminë K;

• Vitamina B1 (thiamine), ndihmon në transformimin e karbohidrateve në energji dhe është e rëndësishme për qelizat e zemrës dhe të nervit;

• Vitamina B2 (riboflavina), e cila nxit rritjen e trupit dhe prodhimin e qelizave të kuqe të gjakut;

• Vitamina B3 (niacin), e cila ndihmon në ruajtjen e lëkurës dhe nervave të shëndetshëm dhe mund të ulë nivelet e kolesterolit në gjak;

• Acid pantothenik, i cili nevojitet për të metabolizuar ushqimin dhe ndihmon në prodhimin e hormoneve dhe kolesterolit;

• Biotina (B7), e cila nevojitet për të metabolizuar proteinat, karbohidratet, për të prodhuar hormone dhe kolesterol;

• Vitamina B6, e cila ndihmon në formimin e qelizave të kuqe të gjakut, ndihmon në ruajtjen e funksionit të trurit dhe mbështet sintezën e proteinave;

• Vitamina B12 (cyanocobalamin), ndihmon me metabolizmin, prodhimin qelizave të kuqe të gjakut dhe ruajtjen e sistemit nervor qendror;

• Pholate (acid folik dhe B9), i cili ndihmon qelizat e kuqe të gjakut të formojnë dhe nevojiten për të prodhuar ADN, e cila kontrollon rritjen e indeve dhe funksionimin e qelizave;

• Vitamina K, e cila është e nevojshme për mpiksjen e gjakut.

Marrja e sasisë së duhur të vitaminave

Ushqimi i ekuilibruar që përfshin një shumëllojshmëri të frutave, perimeve, qumështin, bishtajore (fasule, thjerrëza dhe bizele) është mënyra më e mirë për të marrë vitaminat adekuate.

Në disa raste mund të kemi nevojë për shtesa të vitaminave në qoftë se dieta juaj nuk siguron vitamina të mjaftueshme.

Flisni me mjekun nëse është e nevojshme që të merrni vitamina shtesë. Mbani në mend se marrja e shumë vitaminave të caktuara, pa mbikëqyrje mjekësore, mund të shkaktojë probleme serioze shëndetësore.

Dobësitë e vitaminave dhe kequshqyerja

Bazuar në rezultatet e Studimit Kombëtar të Shëndetit dhe të Ushqyerjes të kryera nga CDC në mes të viteve 2003 dhe 2006, raporti jep të dhëna për vitaminat, yndyrën, hekurin, jodin dhe lëndë të tjera ushqyese që janë të rëndësishme për shëndetin.

Numri më i madh i njerëzve ka pasur mangësi të vitaminës B6, hekurit dhe vitaminës D dhe numri më i vogël i njerëzve kishte vitaminë A, vitaminë E dhe acid folik.

Njerëzit me ngjyrë dhe hispanik, kishin më shumë gjasa të kishin një mangësi të vitaminës D sesa njerëzit e bardhë jo-hispanikë, sipas studimit.

Në mbarë botën, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) raporton se mungesa e hekurit është çrregullimi ushqimor më i zakonshëm, duke prekur 2 miliardë njerëz në vendet në zhvillim dhe në ato të industrializuara.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN