MENU
klinika

Këshilla për femrat!

Kujdesi që të shmangim defektet e lindjes!

15.12.2018 - 09:11

Një defekt i lindjes është një problem që ndodh ndërsa një fëmijë zhvillohet në trupin e nënës. Shumica e defekteve të lindjes ndodhin gjatë 3 muajve të parë të shtatzënisë. Një në çdo 33 foshnje në Shtetet e Bashkuara lind me një defekt të lindjes.

Një defekt i lindjes mund të ndikojë në mënyrën se si trupi duket, funksionon ose të dyja bashkë. Disa defekte të lindjes si buza e çarë ose defekte të sistemit nervor janë probleme strukturore që mund të vihen re lehtësisht. Për të gjetur të tjera, si p.sh defekte të zemrës, mjekët përdorin teste të veçanta. Defektet e lindjes mund të jenë nga më të lehtat deri tek më të rëndat.

 Shkaqet mund të përfshijnë:

  • Gjenetikën;
  • Ekspozimet ndaj ilaçeve ose kimikateve;
  • Abuzimi me alkoolin mund të shkaktojë sindromën e alkoolit të fetusit;
  • Infeksionet gjatë shtatzënisë;
  • Disa ilaçe – para se të mbeteni shtatzënë, bisedoni me mjekun për ndonjë ilaç që merrni;
  • Mos marrja e sasisë së nevojshme të një ushqyesi të caktuar. Për shembull, mos marrja e mjaftueshme e acidit folik para dhe gjatë shtatzënisë është një faktor kyç në shkaktimin e defekteve të tubit nervor.

Për shumicën e defekteve të lindjes, shkaku është i panjohur.

Mjeku  mund të diagnostikojnë defekte të caktuara lindjeje gjatë shtatzënisë, me teste prenatale. Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme që të kryeni vizitat e rregullta prenatale. Dëmtime të tjera të lindjes nuk mund të gjenden deri pas lindjes së fëmijës. Ndonjëherë defekti është i qartë menjëherë. Herë të tjera, mjekët nuk mund ta zbulojnë atë deri në moshën 2-3 vjeç.

Fëmijët me defekte të lindjes shpesh kanë nevojë për kujdes dhe trajtime të veçanta. Trajtimet mund të përfshijnë kirurgji, ilaçe, pajisje ndihmëse dhe terapi të ndryshme.

Ne e dimë se jo të gjitha defektet e lindjes mund të parandalohen. Por, ne gjithashtu e dimë se gratë mund të rrisin shanset e tyre për të pasur një fëmijë të shëndetshëm duke pasur një jetë të shëndetshme dhe duke u kujdesur për veten para se të mbeten shtatzënë. Bëni një “PAKT”, një angazhim për veten, duke u përpjekur në mënyrë aktive për të shmangur substancat e dëmshme dhe për të zgjedhur një mënyrë jetese të shëndetshme para dhe pas shtatzënisë .

Plani përparak

Merrni 400 mikrogramë (mcg) të acidit folik çdo ditë.

Acidi folik është një vitaminë B. Nëse një grua ka acid folik të mjaftueshëm në trupin e saj të paktën një muaj para dhe gjatë shtatzënisë, mund të parandalojë defekte të mëdha të lindjes, trurit dhe shtyllës kurrizore  gjatë zhvillimit (anencefalia dhe spina bifida). Gratë mund të marrin acid folik nga ushqime të fortifikuara ose shtesa ushqyese ose një kombinim i të dyve, përveç një diete të pasur me folatë.

Është e rëndësishme që të bëni kontrolle mjekësore rregullisht gjatë gjithë shtatzënisë, kështu mund të keni gjithmonë situatën nën kontroll.

Shmangni substancat e dëmshme!

Shmangni alkoolin në çdo kohë gjatë shtatzënisë. Alkooli në gjakun e një gruaje kalon tek foshnja që është në zhvillim, përmes kordonit të kërthizës. Nuk ka asnjë sasi të sigurt të përdorimit të alkoolit gjatë shtatzënisë ose gjatë kohës që përpiqeni për të mbetur shtatzënë. Të gjitha llojet e alkoolit janë njësoj të dëmshme, duke përfshirë verën dhe birrën. Pirja e alkoolit gjatë shtatzënisë mund të shkaktojë abort, lindjen e parakohshme dhe një sërë aftësish të kufizuara gjatë gjithë jetës fizike, sjelljes dhe zhvillimit intelektual. Këto aftësi të kufizuara tek fëmijët, të cilat ndodhin për shkak se nëna pinte alkool gjatë shtatzënisë, njihen si çrregullime të fetusit nga alkooli (FASD). Këshilla më e mirë për gratë është ndalimi i pirjes së alkoolit gjatë përpjekjes për të mbetur shtatzënë.

Shmangni pirjen e cigareve!

Rreziqet e pirjes së duhanit gjatë shtatzënisë përfshijnë lindjen e parakohshme, defektet gjatë lindjes dhe vdekjen  e foshnjave. Edhe duke qenë rreth tymit të duhanit një grua dhe shtatzënia e saj vihet në rrezik për shfaqjen e problemeve. Ndalimi i duhanit para se të mbetesh shtatzënë është ideale. Për një grua që tashmë është shtatzënë, ndalimi i duhanit sa më parë që të jetë e mundur ende mund të ndihmojë në mbrojtjen kundër disa problemeve shëndetësore të foshnjës, siç është pesha e ulët e lindjes etj. Nuk është kurrë tepër vonë për të lënë duhanin.

Shmangni marihuanën dhe droga të tjera!

Një grua që përdor marihuanë ose barna të tjera gjatë shtatzënisë mund të ketë lindje të parakohshme, me peshë të ulët lindjeje ose ka probleme të tjera shëndetësore, siç janë defektet e lindjes. Marihuana është ilaçi ilegal që përdoret më shpesh gjatë shtatzënisë. Meqë nuk dimë për nivelin e sigurt të përdorimit të marihuanës gjatë shtatzënisë, gratë që janë shtatzënë ose konsiderojnë të mbeten shtatzënë nuk duhet të përdorin marihuanën, madje edhe në shtetet ku marihuana është e ligjshme. Gratë që përdorin marihuanë për arsye mjekësore duhet të flasin me mjekun e tyre për një terapi alternative me të dhënat specifike të sigurisë për shtatzëninë.

Parandalimi i infeksioneve

Disa infeksione që një grua mund të marrë gjatë shtatzënisë mund të jenë të dëmshme për fëmijën në zhvillim dhe mund të shkaktojnë edhe defekte të lindjes. Zgjidhni një mënyrë jetese të shëndetshme.

Mbani nën kontroll diabetin!

Kontrolli i dobët i diabetit gjatë shtatzënisë rrit shanset për defekte të lindjes dhe probleme të tjera për shtatzëninë. Ai  gjithashtu mund të shkaktojë komplikacione serioze për nënën.

Përpiquni të arrini dhe mbani një peshë të shëndetshme.

Një grua që është e shëndoshë (një indeks i masës trupore (BMI) 30 ose më i lartë) para shtatzënisë është në një rrezik më të lartë për ndërlikimet gjatë shtatzënisë. Mbipesha rrit rrezikun e gruas shtatzënë për disa defekte serioze të lindjes.. Nëse një grua është mbipeshë, ajo duhet të flasë me mjekun për mënyrat që të arrijë një peshë të shëndetshme përpara se të mbetet shtatzënë.

Konsultohuni vazhdimisht me mjekun!

Bisedoni me mjekun rreth marrjes së barnave. Medikamente të caktuara mund të shkaktojnë defekte serioze të lindjes nëse ato merren gjatë shtatzënisë. Për shumë ilaçe të marra nga gratë shtatzëna, siguria ka qenë e vështirë për t’u përcaktuar. Përkundër të dhënave të kufizuara të sigurisë, disa ilaçe nevojiten për të trajtuar sëmundjet serioze. Nëse një grua është shtatzënë ose planifikon një shtatzëni, ajo nuk duhet të ndalë marrjen e ilaçeve që ajo ka nevojë.