Si shtëpia e Perandorisë Romake dhe e Rilindjes, Italia ka qenë prej kohësh në qendër të zhvillimeve kulturore në Europë. Por ajo gjithashtu ka shërbyer prej kohësh si një shembull i rënies politike.
Historia e rënies së Perandorisë Romake, në fund të fundit, ishte menduar si një paralajmërim.
Pastaj erdhi periudha pas Luftës së Dytë Botërore, kur Italia ishte shembulli i një integrimi të frytshëm evropian. Vendi zhvilloi një stil kulturor që ende ka një ndikim unik në këtë ditë, veçanërisht në fushën e modës.
Por tani, gjendja në Itali nuk është aspak e mirë. Që nga zgjedhjet e marsit të kaluar, skena politike e vendit ka magjepsur dhe tmerruar vëzhguesit ndërkombëtarë. Formimi i një qeverie populiste të majtë të djathtë ka bërë që shumë të pyesin nëse një koalicion i tillë është një simptomë e falimentimit politik dhe intelektual të globalizimit neoliberal.
Shpesh thuhet se divergjenca e Italisë nga pjesa tjetër e Evropës filloi ose me ratifikimin e Traktatit të Mastrihtit në vitin 1993 ose me miratimin e euros në vitin 1999. Por kjo kronologji maskon një transformim më të thellë në italiane moderne. Në fillim të viteve 1990, në fund të fundit, sistemi i vjetër italian dypartiak u shpërbë, dhe çoi në korrupsionin edhe më të institucionalizuar, të mishëruar nga ish-kryeministri Silvio Berluskoni.
Revolucioni politik i Italisë nuk ishte për shkak të rastësisë, por për zhvillimet e veçanta sociale që datojnë që nga vitet ’70.
Kjo periudhë dhe implikimet e saj për të tashmen janë subjekt i romanit të gjatë të Edoardo Albinatit, “La scuola cattolica”, i cili do të publikohet në gjuhën angleze këtë vit.
Albinati kombinon përshkrimin me një analizë sociale të gjerë. Në të vërtetë, romani është gjysmë autobiografik, sepse ai flet edhe për “Masakrën e Circeo” të vitit 1975, një përdhunim dhe vrasje brutale që përfshinte disa nga shokët e klasës së autorit.
Albinati përdor këtë episod tronditës historik për të analizuar shpërbërjen e borgjezisë italiane dhe rënien e fesë tradicionale. Por në botën e re të politikës, ata që kanë kreativitet dhe aftësi kanë më shumë ndikim.
Ky transformim i thellë shoqëror i la njerëzit të ndiheshin vazhdimisht nën sulm, si dhe të dëshpëruar.
Në botën që Albinati përshkruan, paraja merr një rëndësi të veçantë.
Mesazhi i Albinatit, që meriton të merret seriozisht, është se për një Rilindje të re sot do të duhej demistifikimi i kultit të lirisë dhe forcimi i normave të përgjegjësisë së përbashkët në politikë, ekonomi dhe në jetën shoqërore.
Harold James është Profesor i Historisë dhe Çështjeve Ndërkombëtare në Universitetin Princeton dhe një anëtar i lartë në Qendrën për Inovacionin e Qeverisjes Ndërkombëtare. Është specialist i historisë ekonomike gjermane dhe globalizimit, dhe autor i një sërë librash./konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do ta “përmbysë” Italia Evropën?
Evropa në udhëkryq/ Si do veprojë ajo?
Europa duhet t’i japë një shans Italisë
