MENU
klinika

Nga Project Syndicate

Gjermania duhet ta marrë më seriozisht NATO-n

06.04.2019 - 11:48

Me NATO-n që shënon 70 vjetorin e themelimit të saj, nuk ka kohë më të mirë për gjermanët të reflektojnë për kontributin e tyre në Aleancë. Kur është fjala për sigurinë evropiane dhe gjermane, NATO është alternativa e vetme.

NATO u themelua 70 vjet më parë për të parandaluar luftën ndërmjet Perëndimit liberal-demokratik dhe Lindjes Sovjetike. Fakti që Lufta e Ftohtë nuk u kthye kurrë është një dëshmi e suksesit të saj.

Qëllimi parësor i NATO-s është mbrojtja kolektive. Neni 5 i Traktatit të Atlantikut të Veriut, që thotë se një sulm ndaj një anëtari është një sulm ndaj të gjithëve, është po aq i domosdoshëm si kurrë më parë. Kjo është arsyeja pse Berlini Perëndimor mbeti i lirë gjatë gjithë Luftës së Ftohtë dhe pse polakët, estonezët, lituanezët dhe letonezët sot mund të sigurohen se liritë e tyre janë të sigurta.

Historikisht, forca e NATO-s mbështetej në aftësinë e saj për të arritur konsensus, pavarësisht pozicioneve të ndryshme të partnerëve. Organizata ka dëshmuar aftësinë e saj për t’u përshtatur me ndryshimet në kontekste globale dhe përballet me sukses me sfida të reja. Uniteti që e forcoi aq shumë politikisht nuk ishte parakusht, por u zhvillua në negociata të panumërta, shpesh të vështira midis shteteve anëtare.

Bashkëpunimi midis shteteve-kombeve shpesh përfshin tensionet mbi kontributet financiare për mallrat kolektive, etj. Amerika gjithmonë ka përbërë pjesën më të madhe të shpenzimeve të mbrojtjes brenda Aleancës, kështu që nuk është e gabuar të kërkojë në mënyrë periodike që homologët e saj evropianë të kontribuojnë më shumë. Ekonomitë e Europës tani janë shumë më të fuqishme se ato të vitit 1949.

Kur u themelua NATO, SHBA-ja bëri një zgjedhje strategjike që Evropa dhe veçanërisht Gjermania nuk duhet të jenë në gjendje të mbrojnë veten e tyre.

Gjermania mbante një barrë të konsiderueshme. Territori i saj, si Perëndimi dhe Lindja, strehonin miliona ushtarë dhe mijëra tanke dhe raketa, të gjithë të gatshëm për luftime. Shumica e këtyre ushtarëve ishin gjermanë, në të dy anët e Perdes së Hekurt. Por, më shumë se kaq, ka dhënë kontribute të rëndësishme politike. Në vitet 1970, ostpolitika e kancelarit gjerman Willy Brandt hodhi themelet për një kuadër të sigurisë evropiane që ndihmoi në ruajtjen e paqes deri në ribashkimin e Gjermanisë.

Megjithatë, qëndrimi thellësisht antagonist i presidentit amerikan Donald Trump ndaj aleatëve të NATO-s në Amerikë ka bërë që disa të bëjnë thirrje për më shumë distancë midis Evropës dhe SHBA. Ata duhet të jenë të kujdesshëm për atë që dëshirojnë.

Gjermania është gjithashtu objektivi i rritjes së kritikave brenda vetë NATO-s. Shumë prej tyre kanë marrë parasysh madhësinë e vendit dhe ndikimin politik, financiar dhe ekonomik si problematik.

Në fakt, as Mbretëria e Bashkuar dhe as Franca nuk janë në ndonjë pozitë për të ushtruar presion ndaj Gjermanisë kur bëhet fjalë për skicimin e një kursi për Evropën. I vetmi vend me ndikim politik dhe ekonomik për të bërë këtë është SHBA.

Në vend që Europa të mbetet e bashkuar, duke ndjekur një politikë të “barazimit midis SHBA-së, Rusisë dhe Kinës, siç e kanë propozuar disa, ka gjasa që ta ndajë atë më tej duke lënë evropianët dhe gjermanët më pak të sigurt.

Kërkohet më shumë sovranitet strategjik evropian dhe kjo përfshin shumë më tepër se vetëm ushtria.

Megjithatë, e vetmja rrugë për Evropën për të arritur sovranitetin e vërtetë strategjik është zgjidhja e tensioneve mbi ndarjen e barrës brenda NATO-s. Këtu, Gjermania mund të luajë një rol vendimtar.

Në një mënyrë ose në tjetrën, Gjermania ka një mundësi dhe përgjegjësi si për t’u kujdesur për veten dhe për të vepruar si i rritur përgjegjës në NATO.

Në fund të fundit, një aleancë është po aq e fortë sa angazhimi i anëtarëve të saj për të. Tani është koha që Gjermania t’i tregojë aleatëve të saj të NATO-s se është një partner i besueshëm dhe i gatshëm..

Sigmar Gabriel, ish-Ministër i Jashtëm gjerman, është anëtar i Bundestagut.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Krijimi, zgjerimi, kërcënimet

70-vjetori i NATO-s dhe sfidat e aleancës