MENU
klinika

Project Syndicate

Pse nevojitet një partneritet Euro-Paqësor?

06.07.2019 - 13:15

Falë përpjekjeve të kryeministrit japonez Shinzo Abe, takimi i fundit i G20 në Osaka shmangu rezultatet më të këqija të mundshme.

Kjo llogaritet si një fitore në epokën e presidentit amerikan Donald Trump. Ndër të tjera, udhëheqësit e G20 lëshuan një komunikatë përfundimtare duke pohuar rëndësinë e tregtisë së lirë dhe të hapur.

Dhe në prag të samitit, Shtetet e Bashkuara dhe Kina ranë dakord për një armëpushim tregtar, ndërsa Bashkimi Evropian njoftoi nënshkrimin e marrëveshjeve të reja të tregtisë së lirë me Vietnamin dhe bllokun e Mercosur (Argjentinë, Brazilin, Paraguain dhe Uruguaj) .

Megjithatë, burimet themelore të pasigurisë ekonomike globale mbeten. Për të shmangur dëme kolaterale në luftën e re të fuqisë së madhe, Japonia, BE, Kanadaja, Australia, Malajzia dhe shumë të tjerë po mblidhen së bashku për të mbrojtur interesat e tyre dhe sistemin e tregtisë ndërkombëtare.

Një studim i kohëve të fundit konstaton se vendet në Marrëveshjen gjithëpërfshirëse dhe progresive për Partneritetin Trans-Paqësor (CPTPP) dhe Marrëveshja gjithëpërfshirëse ekonomike dhe tregtare e BE-Kanada (CETA) tashmë janë konverguar në shumicën e çështjeve kryesore rregullatore. Për të mbrojtur interesat e tyre, ata duhet të sigurojnë që tregtia globale të jetë subjekt i mekanizmave objektivë për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve.

Një Partneritet Euro-Paqësor ndërmjet BE-së dhe CPTPP do të përfaqësonte 31% të GNP-së botërore dhe 40% të të gjithë tregtisë, duke i dhënë asaj një levë të konsiderueshme për të vendosur parime dhe standarde të përbashkëta për tregtinë globale.

Arsyet për formimin e një Partneriteti Euro-Paqësor janë po aq politik dhe ekonomik. Ato vende që mbeten të përkushtuara ndaj multilateralizmit duhet të dërgojnë një mesazh të fortë se do të mbrojnë vlerat dhe institucionet liberale që vendet e tjera kanë braktisur ose shpallur të vjetëruara.

Prandaj, ndërkohë që një partneritet i ri mund të fillojë me BE dhe CPTPP, ajo duhet të mbetet e hapur për të gjitha vendet, me kusht që të pranojnë rregulla dhe parime të caktuara.

Partneriteti ynë i propozuar do të bazohet në 12 parimet e mëposhtme:

1.Njohja e Organizatës Botërore të Tregtisë si forumi qendror i sistemit global të tregtisë dhe platforma kryesore për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve.

2.Sqarimi, thellimi dhe modernizimi i rregullave në fushat prioritare të subvencioneve qeveritare, roli i NSH-ve dhe zbatimi i mbrojtjes IP.

3.Zhvillimi i rregullave të reja në lidhje me tregtinë elektronike dhe transferimin e të dhënave në frymën e Shiritit Osaka, të miratuar nga 24 nënshkrues në samitin e G20 për të formuluar një kornizë të qeverisjes digjitale.

4.Garantimi që investimet e huaja dhe qasja në treg janë të sigurta, edhe pse shtetet mbajnë lirinë për të përcaktuar politikat e tyre publike.

5.Transparenca dhe reciprociteti.

6.Pajtueshmëria me marrëveshjen klimatike të Parisit 2015.

7.Respektimi i të drejtave dhe lirive themelore.

8.Vendosja e mundshme e mekanizmit të modernizuar të zgjidhjes së mosmarrëveshjeve, në përputhje me parimet e OBT-së.

9.Përputhshmëria rregullative midis BE dhe vendeve të CPTPP.

10.Krijimi i një mekanizmi për konsultime të rregullta politike të nivelit të lartë midis vendeve të BE dhe CPTPP.

11.Krijimi i grupeve të punës në të gjithë sektorët.

12.Dëshira për të ndërtuar një zonë paqeje dhe prosperiteti, të lirë nga konkurrenca gjeopolitike.

Vetëm këto parime nuk do të shpëtojnë multilateralizmin. Por vendet ende të përkushtuara ndaj këtij ideali duhet të krijojnë një rrugë të re përpara.

Pas samitit të G7 në Francë muajin e ardhshëm, shpresa është që BE, Japonia dhe Kanadaja të miratojnë dhe të përcaktojnë modalitetet e sakta të një partneriteti të ri deri në fund të vitit 2020. Është koha që multilateralistët të mbrojnë parimet e tyre.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Arritjet e takimeve

Përfundon samiti i G20

Shinzo Abe/ Project Syndicate

Çfarë pritet nga samiti i G20 në Japoni?