MENU
klinika

Editorial i Washington Post

Në samitin e G7, Kinës duhet t’i jepet një mësim

23.08.2019 - 08:31

Tensioni midis lëvizjes pro-demokracisë së Hong Kongut dhe pushtetarëve komunistë të Kinës vazhdon të përshkallëzohet.

Të dielën e kaluar, organizatorët vlerësuan se 1.7 milion njerëz, ose gati një e katërta e popullsisë së përgjithshme të Hong-Kongut, marshuan për të demonstruar mbështetjen e tyre të vazhdueshme për autonominë e territorit dhe për të kërkuar më shumë liri. Autoritetet në Pekin u përgjigjën duke lënë më shumë të kuptohet se mund të ketë ndërhyrje të armatosur.

Kërcënimi i një pushtimi të kontinentit duhet të merret seriozisht nga demokracitë perëndimore, të cilat mbështetën kthimin e territorit në sovranitetin kinez dy dekada më parë në bazë të garancisë së Pekinit që sistemi i tij i pavarur ligjor dhe të drejtat e fjalës së lirë do të ruheshin për 50 vjet.

Samiti i këtij fundjave i Grupit të Shtatë demokracive industriale ofron një mundësi për ato qeveri, përfshirë Shtetet e Bashkuara, t’i dërgojnë Xi një mesazh të qartë: Nëse ai zgjedh të shtypë lëvizjen e demokracisë së Hong-Kongut, do të ketë pasoja të rënda për Kinën, marrëdhëniet politike dhe ekonomike me Perëndimin.

Drejtuesit e G-7 duhet të sqarojnë se nuk do të hezitojnë të miratojnë sanksione ndëshkuese, përfshirë revokimin e menjëhershëm të statusit të veçantë ekonomik të Hong-Kongut, i cili lehtëson flukset e tregtisë dhe investimeve në kontinent.

Një deklaratë e tillë është e nevojshme sepse, deri tani, përgjigjja e Perëndimit ndaj krizës së Hong Kongut ka qenë e vakët.

Deklaratat zyrtare, siç është ajo e lëshuar javën e kaluar nga Bashkimi Evropian dhe Kanadaja dhe një tjetër nga Departamenti i Shtetit, janë kryesisht thirrje diplomatike për “përmbajtje” dhe “dialog”.

Më e keqja nga të gjitha ka qenë performanca e Presidentit Trump, i cili ka bërë vazhdimisht deklarata në mbështetje të presidentit kinez Xi Jiping. Në korrik, ai deklaroi se sundimtari komunist ishte marrë me protestat “me shumë përgjegjësi”. Disa javë më vonë, ai i quajti demonstratat “trazira”. “Por kjo është midis Hong-Kongut dhe Kinës, sepse Hong-Kongu është një pjesë e Kinës”, tha dikur Trump.

Javën e kaluar, presidenti amerikan pohoi, në mënyrë qesharake, se Xi mund t’i jepte fund krizës në 15 minuta nëse ai negocion me protestuesit. Të dielën e kaluar, ai tha gjithashtu se do të ishte “shumë e vështirë” të përfundohej një marrëveshje tregtie SHBA-Kinë nëse do të kishte një përplasje në Hong-Kong, por ai e shkëputi veten nga një përgjigje e tillë.

Qëndrimi i Trump mund të inkurajojë Xi të besojë se ai do të paguajë një çmim të ulët në Perëndim nëse ai urdhëron një goditje ndaj protestuesve. Kjo është arsyeja pse udhëheqësit e G-7 duhet të reagojnë. Ata nuk mund të mbrojnë drejtpërdrejt Hong-Kongun ose njerëzit e saj nëse Kina zgjedh të përdorë forcën.

Por ata mund të bëjnë shumë më tepër sesa kanë bërë deri tani për të penguar Xi.