Një raport vjetor për mbretërinë italiane të vitit 1940 jep një seri të dhënash për situatën në Shqipërinë e atyre viteve.
Raporti përmban të dhëna të konsiderueshme lidhur me gjendjen e atyre viteve në transport, burime natyrore, tregti etj.
Përtej disa mangësive të vogla që ka raporti, një e dhënë e rëndësishme e tij është ajo që lidhet me situatën e tregtisë së atyre viteve, ku evidentohen me emra dhe me natyrë aktiviteti çdo tregtar apo familje tregtare e atyre viteve.
Një pjesë e këtyre tregtarëve pas luftës do të përballeshin me tatimin e jashtëzakonshëm e do të shpronësoheshin; një proces që vijon të ketë ndikim edhe në ditët e sotme ku pasardhësit kërkojnë dëmshpërblim për aktet e viteve ‘45-‘46.
Në serinë e publikimit të raportit për tregtarët e Shqipërisë së viteve ’40, fokusimi është fillimisht te eksportuesit.
Në pjesën e raportit që përmban listën e eksportuesve dhe të produktit për 14 qytete të vendit, autoritetet e kohës kanë shënuar 44 tregtarë e familje tregtare që merreshin kryesisht me eksportin e produkteve bujqësore.
Kompanitë eksportuese të vitit 1940
Shkodër
Tara Brahimi-Arra
Gaspër Çurçia & De Angelis-Trungje peme
Muhamet Draçini-Lesh
Kahreman vll. Ahmeti- Vezë
Kin Vll. Fishta- Erëza
Shaqir Miloti-Arra
Caf Vila-Duhan i paketuar
Berat
Lluk Bandilli-Vezë
Jean Cylaku-Ullinj dhe vaj ulliri
Jan Kondasi-Drithëra
Kavajë
Bajram Dedej-Lëkurë
Veli Haxhi-Vezë e vaj ulliri
Korçë
Vançi Serani-Fasule
Shoqëria koncesionare e qymyrgurit “Mborje”-Linjit
Sotir Statobërdha- Dru dhe qymyr druri
Thoma G.Rota-produkte bulmeti
Delvinë-Gjirokastër
Veli Malile& Shoqëria- Ullinj e vaj ulliri
Aleks Talo-Produkte bulmeti
Durrës
Xheb Aliço-Produkte Bulmeti
Habil Beshiri-Vaj ulliri, lesh e drithëra
Spiro Tiri & Vëllezërit- Fertilizues me origjinë shtazore
Elbasan
Hiqmet Baholli- Drithëra
Demir Gripshi-Ullinj e vaj ulliri
Fier
Zoj Bano-Fara lini
Thoma Decolli-Produkte peshku
Nebi Gjata dhe Vëllezërit-Fasule
Vangjel Lulja- Fara lini
Lon Ndreu-Erëza
Eqrem Peshkëpia-Lajthi
Konispol
Abdyl Besho-Produkte bulmeti
Kukës
Sali Pula-Lëkurë
Spahi Vella-Trungje pemësh
Leskovik
Andon Tasho-Produkte bulmeti
Sarandë
Bektash e Avdiu Rushiti
Spiro Çavo-Dru dhe qymyr
Dhionis Kapacori-Produkte bulmeti
Vasil Tambaqi & Shoqëria-Duhan i paketuar
Pano Zaho-Ullinj e vaj ulliri
Miho Zhongo-Frutat e pemës së Dushkut
Tiranë
Jonuz Caku- Fertilizues me origjinë shtazore
Filip Guriazu-Lesh
Shoqëria “Kraba”-Linjit
Vlorë
Thanas Duni- Frutat e pemës së Dushkut
Xhemil Meço-produkte bulmeti
Lista e tregtarëve që importonin në vitin 1940
Gjirokastër
Mino Mezini-Import pijesh dhe ushqimesh
Pandeli Papamikali-Import aksesorësh dhe aparatesh radio
Vëllazëria Theohari-Import orësh dhe argjendarie
Berat
Kozma F.Cici-Import pajisjesh elektrike
Vangjel Haxhistasa-Import barnash mjekësore
Gjergji Nushi-Import manifakture dhe artikuj mode
Llaq Salepi & Vëllezërit-Import manifakture e artikuj mode
Korçë
Illo Dh. Argjendari-Import orësh dhe argjendarie
Nodha Bimbli-Import aksesorësh dhe aparatesh radio
Kristo Kocia-Import artikujsh kancelarie
Pandi K. Ligori-Import armësh
Eftim Opari & Bijtë-Import letre për paketime
Opari&Terezi-Import automjetesh dhe pjesësh këmbimi
Delvinë
Vllazën Tonidhi-Import manifakture e artikuj mode
Durrës
Hajdar Bilali-Import mobilerie e druri të përpunuar
Muhamet Dakoli& Vëllezërit-Import letre për paketime
Kalemi & Rrufa-Import materialesh elektrike
Vangjel Manushi-Import manifakture dhe artikuj mode
Vasil Muzina-Import makinerish bujqësore, drithëra, ushqime e karamele
Lin Vlashi& Vëllezërit-Import parfumesh
Elbasan
Hysen Bakalli-Import ushqimesh e pijesh
Vllazën Çaka-import bojërash, kinkalerish e hekurishte
Ahmet Shyti-Import mobiljesh e druri të përpunuar
Ibrahim Velencia-Import materialesh elektrike
Fier
Taq Bozdo-Import aparatesh radio dhe aksesorë
Kosma Nitto-Import ushqimesh e pijesh
Ligor Panajoti & Vëllai-Import letre për paketim
Nas Shtëmbari-Import artikujsh kancelarie
Lic Xega-Import parfumesh
Kostandin Zoto-Import mobiljesh e druri të përpunuar
Libohovë
Mahmut Toto-Import ilaçesh
Përmet
Irakli Saqellari-Import ilaçesh
Sarandë
Bektash & Avdi Rushiti
Timoleon Gjini-Import ushqimesh dhe drithërash
Fadil Isufi& Vëllezërit–Import artikujsh kancelarie, aparate fotografike, orësh dhe bizhuterish
Janeta Koço– Import makinerish bujqësore
Karallamb&Aleks Papa– Import pëlhurësh leshi, pambuku e mëndafsh
Mihal Llambro-Import armësh
Spiro K.Nino-Import orësh, argjendarie e stolish të çmuara
Miho Papadhimitri-Import aparatesh fotografike e instrumentesh muzikorë
Sulo Puto& Vëllezërit
Vëllazëria J.Pollo-Import motorësh
Vëllazëria Puto-Import automjetesh, gomash, vajrash lubrifikuese e drithëra
Shkodër
Gaspër Çurçia-Import automjetesh e pjesësh këmbimi
Sadik Gruda& Shokët-Import hekurishtesh, bojërash, llak dhe kinkaleri
Ndrek Kaçulini-Import aparatesh radio e aksesorë
Haki Kraja-Import armësh
Smalj Shurdha-Import instrumentesh muzikore e aparatesh fotografike
Xhemal Tafaj-Import artikujsh prej lëkure
Tiranë
Ali Kaceli & Vëllezërit-Import instrumentesh muzikore e aparatesh fotografike
Filip Vesha-Import biçikletash e aksesorësh
Kooperativa Bujqësore e Tiranës-Import pajisjesh për bujqësinë
“S.T.I.D.E”-Import aparatesh radio e aksesorësh
Xhemal Haxhi Xhaxhi-Import artikujsh prej lëkure
Vlorë
Nekip Bega-Import pajisjesh kancelarie
Doga&Gjorgja-Import parfumesh
Albino Frapicini-Import aparatesh radio e aksesorë
Musa Jonuzi-Import hekurishtesh e kinkaleri
Koçi Risilia-Import biçikletash e aksesorësh
Hasim Xhiku-Import artikujsh prej lëkure