Kometat quhen ndryshe yjet me bisht. Këta trupa qiellorë kanë pamjen e një bërthame me bisht të ndritshëm shumë të gjatë.
Kometat janë copa të stërmëdha akulli të papastër, të përziera me pluhura dhe mbeturina gurësh. Shumica e tyre i afrohen Diellit vetëm për periudha të shkurtra kohe.
Kur një kometë i afrohet diellit, rrezet e diellit e ngrohin dhe ajo fillon të shkrijë. Ndërsa shkrin, ajo lëshon gazet dhe pluhurat e mbërthyera në akull. Ato mbeten pas kometës dhe krijojnë një bisht të gjatë. Kometat kanë tre pjesë kryesore:koka,trupi dhe bishti. Ajo është asteroid i cili gjatë lëvizjes dhe shpejtësisë krijohen shkëndija që neve na duken si Yje me bisht.
Mendoni se dini gjithçka për kometat? 10 kuriozitete që mund t’ju habisin
1 – Pjesa solide e një komete është shumë e vogël
Koka e një komete, përkatësisht reja e gazit dhe e pluhurit të prodhuar nga lartësimi i bërthamës në kalimin pranë Diellit, mund të arrijë dimensione mbresëlënëse, më të mëdha se ato të një planeti.
2 – Janë të ngjashme me topat e mëdhenj të borës
Nga çfarë është e përbërë një kometë? Sipas studimeve kometa Hally është e përbërë 80% nga uji, siç janë pjesa më e madhe e kometave të përbëra. Pjesa tjetër? Pluhur, shkëmbinj, dhe gaz i ngrirë.
3 – Kalojnë një pjesë të madhe të jetës së tyre si të ishin asteroide
Shumica e kometave kanë orbita eliptike. Mund të kalojnë 99% të rrugës së tyre orbitale shumë larg nga dielli. Në këto kushte, thelbi i materialit të tyre mbetet kompakt dhe i akullt.
4 – Ajo që i bën të bukur, i vret
Duke iu afruar diellit, kometat humbin nga lartësimi pjesën më të madhe të masës së tyre. Bëhet fjalë për qindra ton material që është i shpërndarë në hapësirën ndërplanetare. Kjo mund të çojë në shpërbërjen e pjesshme ose të plotë të kometës.
5 – Mund të kenë dy ose shumë “bishta”
Kjo falë erës diellore, që afron atomet e gazit pranë elektroneve të kometave përkatëse. Gazi ngurtësohet, i shtyrë nga rrezatimi diellor duke krijuar shumë radhë jonizuese kështu edhe nga pluhurat.
6- Dush meteorësh
Sasia e papranuar nga materiali i kometave mbetet në orbitën përreth Dielli për mijëvjeçarë, por ndonjëherë orbita e tyre kryqëzon orbitën tokësore, dhe ky material shtohet nga mbeturinat e tjera të hapësirës që dalin nga atmosfera jonë.
7 – 9 kometa janë vizituar nga një sondë
Por vetëm në njërën, të ashtuquajturën Churyumov-Gerasimenko është arritur të studiohet në një mision që është i destinuar të hyjë në histori. Të tjerët janë kapur vetëm nga fotografitë.
8 – Janë potencialisht më të rrezikshëm se asteroidet.
Edhe pse ata nuk paraqiten në filmat fanta-shkencorë. Në fakt, sipas ligjit të dytë të Keplerit, ata fitojnë shpejtësi në afërsi të Diellit, duke arritur deri në 70 kilometra në sekondë në krahasim me 20 kilometra në sekondë që arrijnë asteroidet.
9 – Gjuetari më i mirë i kometave është SOHO
I vendosur vetëm 1.5 milionë kilometra nga Toka në drejtim të Diellit, Solari dhe Observatori Helisferik gëzon një pamje të privilegjuar mbi Tokë. Për 24 orë në 24 i kthyer nga Dielli, që nga viti 1995 ka identifikuar tashmë pothuajse 2500 kometa.
10 – Disa janë të dukshme edhe ditën
Ndodh kur kometat janë më afër Tokës ose më shumë afër Diellit, dhe për këtë arsye janë veçanërisht të ndritshme. Një nga këto ishte kometa McNaught në vitin 2006, që mund të shihej edhe në mëngjes herët me sy të lirë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
NASA tregon zbulimin e rëndësishëm
8 faktet e gabuara që mësuam në shkollë
