MENU
klinika

Nga The Guardian

Iranianët kanë jetuar gjithmonë të frikësuar nga lufta!

10.01.2020 - 18:12

Unë u zgjova të premten e javës së kaluar në Isfahan, qyteti i tretë më i madh në Iran, dhe gjeta motrën time më të madhe se unë, duke qëndruar pranë shtratit tim, duke më parë në heshtje.

Pashë frikë në sytë e saj.

Qassem Soleimani ishte vrarë nga forcat amerikane në Bagdad. Unë mund ta imagjinoja lehtësisht se çfarë po mendonte motra ime: ajo ka dy djem në të 20-tat. Unë kisha parë të njëjtën frikë tek ajo edhe më parë.

Gjatë viteve 1980 burri i saj kaloi disa vjet duke luftuar gjatë luftës Iran-Irak. Ajo nuk e dinte për muaj të tërë nëse ai ishte i gjallë apo i vdekur.

Tani ajo shqetësohet që djemtë e saj do të provojnë atë që bëri babai i tyre para tyre.

Disa ditë më vonë më duhej të largohesha për në Stokholm, ku jap mësim. Të afërmit dhe miqtë e mi thanë me tallje se po i lija ata të merreshin me një luftë për herë të dytë në jetën time. E para ishte në vitin 1987, kur unë u largova nga vendi ndërkohë që lufta me Irakun u përkeqësua.

Në sytë e shumë njerëzve, një luftë e re me SHBA-në do të ishte vazhdim i këtij konflikti. Njerëzit nuk e kanë harruar sesi SHBA-ja e armatosur mbështeti Saddam Huseinin.

Por, siç tregoi motra ime, reagimi fillestar i shumë personave ndaj vrasjes ishte heshtja. Ata nuk mund ta besonin.

Disa ditë para vrasjes, udhëheqësi suprem, Ayatollah Ali Khamenei, kishte deklaruar se nuk do të kishte luftë me SHBA, dhe Presidenti Rouhani njoftoi një gatishmëri për negociata me perëndimin. Kishte dritë shprese. Tregu i aksioneve iraniane u përmirësua. Megjithatë, deri në mëngjesin e të shtunës së kaluar, kjo shpresë ishte zëvendësuar me frikë.

Presidenti Trump kërcënoi të sulmonte vendet kulturore në Iran. Lufta kundër terrorit u zëvendësua nga lufta për kulturën.

Problemi është se kërcënimet e vazhdueshme të asgjësimit nga Shtëpia e Bardhë kanë nxitur ndjenjën e fortë nacionaliste në Iran. Suleimani në veçanti ishte bërë një ikonë e patriotizmit. Edhe ata që kundërshtojnë regjimin iranian e respektojnë atë.

Suleimani u vlerësua si një nga të paktët që ende “luftonte për njerëzit”. Ai mishëroi idealet revolucionare të vitit 1979.

Në fshatin e vogël në Iranin jug-perëndimor, ku unë u rrita, atë e lavdëronin si gjeneralin që e mbajti Shtetin Islamik larg territorit iranian. Sidoqoftë, frika e tyre nga lufta ishte gjithashtu e fortë.

Që nga mesi i nëntorit qeveria ka qenë nën një presion të madh për shkak të vdekjes dhe burgosjes së një numri të madh të protestuesve.

Një luftë e re nuk ka qenë kurrë aq afër sa tani. Duke imagjinuar pasojat e konfliktit në rajon, iranianët, brenda dhe jashtë vendit, janë të tmerruar.

Kur përpiqem të përmbledh gjendjen shpirtërore në Iran gjatë ditëve të kaluara, fjala që më vjen në mend është ‘parishani’, që në Farsi do të thotë një gjendje e mashtrimit, bezdisjes dhe hutimit.

Realiteti përballë nesh është i zymtë.

Shahram Khosravi është profesor i antropologjisë sociale në Universitetin e Stokholmit.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


"Vepruam të ndalonim luftën, jo ta fillonim..."

Vrasja e gjeneralit iranian, reagon Donald Trump

Si u parandalua sulmi në festën e Novruzit?

Zbulohet celula terroriste iraniane në Shqipëri