Disa javë më parë, Bashkimi Evropian pësoi një ndryshim thelbësor: ajo pushoi së qeni një bllok i shteteve ekskluzivisht demokratike.
Marrja e pushtetit absolut të Kryeministrit Viktor Orbán në Hungari në fillim të Prillit, duke përdorur pandeminë së koronavirusit, kulmon me një dekadë lëvizjesh autoritare.
Hap pas hapi, Orbán dhe partia e tij në pushtet Fidesz kanë politizuar gjykatat, kanë zhdukur median e pavarur, kanë shkatërruar lirinë akademike, kanë heshtur shoqërinë civile dhe kanë nxitur ksenofobinë.
Edhe pasi Parlamenti Evropian filloi një proces “Artikulli 7”, i cili lejon sanksione kundër shteteve që shkelin vlerat e BE-së, komisioni i BE dhe vendet anëtare nuk bëri pothuajse asgjë për të ndaluar Orbán.
Nën presidenten Ursula von der Leyen, përgjigjja fillestare e Komisionit Evropian ishte aq e hallakatur sa që nuk e quajti as “Hungari”.
Kjo përshkim u tejkalua vetëm nga një deklaratë e përbashkët nga 16 shtete të BE-së, që ishte aq e çuditshme dhe e përgjithshme sa që Hungaria në dukje tallet me BE-në.
Liderët evropianë mund të kishin njoftuar se ata do të përshpejtonin procesin e nenit 7 dhe do të bënin presion për pezullimin e të drejtave të votimit të Hungarisë për çështjet e BE; do të rishikonte subvencionet bujare të BE-së që; dhe që do të izolonte politikisht Orbán dhe ministrat e tij me çdo mundësi, derisa të mbarojë diktatura hungareze.
Të gjithë liderët e vendeve anëtare të BE-së, veçanërisht kancelarja gjermane Angela Merkel dhe presidenti francez Emmanuel Macron, duhet të bëjnë të qartë se asgjë nuk do të jetë si zakonisht kur bëhet fjala për Orbánin si diktator.
Përkundrazi, gjithçka që pamë ishin deklarata të paqarta.
Partia Popullore Evropiane (EPP), aleanca qendrore e djathtë pan-Evropiane politike, së cilës i përket Fidesz, meriton të qortohet.
Për vite me radhë, Manfred Weber, drejtuesi i PPE në Parlamentin Evropian dhe nga CSU e Gjermanisë, e ka besuar Orbanin meqë ai është pjesë e grupit kryesor të partive demokratike.
Disa parti nacionale në EPP tani kanë protestuar për lëvizjen e fundit të Fidesz, por dy nga anëtarët më të mëdhenj dhe me ndikim CDU/ CSU e Gjermanisë dhe Les Républicains të Francës, nuk kanë reaguar ende.
Presidenti i PPE Donald Tusk, që dikur luftoi diktaturën në Poloni, e di fare mirë se ai po ndihmon një përbindësh.
Në një intervistë të fundit me Der Spiegel, ai tha se një ekspert i famshëm juridik nazist do të ishte “krenar” për Orbán.
Tusk gjithashtu shkroi një letër për të sugjeruar që Fidesz duhet të dëbohej nga grupi.
Autoritarizmi ka tendencën të përhapet kur nuk has rezistencë.
Udhëheqësit e BE-së dhe shtetet anëtare tani duhet të pyesin veten: a është BE-ja vetëm një bllok tregtie apo edhe një klub i demokracive? Përgjigja për këtë pyetje ishte e qartë. Nuk është më.
Dhjetë milion qytetarë të BE tani jetojnë nën sundimin autoritar. Sa miliona të tjerë do të duhet të vuajnë humbjen e lirive të tyre para se liderët e Evropës të tregojnë kufirin?
Përkthyer dhe përshtatur nga EU Observer/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A e ka zgjidhur Evropa çështjen e emigracionit?
“Orban do të shkatërrojë Evropën”
“Evropa do të zhduket nën dallgët e populizmit”
