Një “ditë e shkëlqyer për solidaritetin evropian” kështu e përshkroi ministri i financave të Gjermanisë javën e kaluar paketën e shpëtimit të virusit prej 590 miliardë dollarësh.
Paketa do t’i lejojë vendet të huazojnë nga fondi i shpëtimit të rajonit të euros, Mekanizmi Evropian i Stabilitetit, për shpenzimet e kujdesit shëndetësor pa kufizime të politikave, deri në një shumë të caktuar.
Ky veprim është i kuptueshëm, duke marrë parasysh recesionin e pritshëm që pritet të jetë më i thellë se kriza e vitit 2008. Por kjo tregon dështimin e Bashkimit Evropian që mund të ketë përkeqësuar pandeminë: Mungesa e koordinimit dhe bashkëpunimit në politikën e kujdesit shëndetësor.
Pavarësisht tregut të përbashkët, kufirit të jashtëm (kryesisht) të përbashkët dhe një sfide të kujdesit shëndetësor, 27 vendet anëtare të BE-së janë shpërndarë si minj kur luftojnë koronavirusin.
Në fillim të krizës, Italia, vendi më i prekur në Evropë, iu lut partnerëve të saj për maska dhe pajisje, jo para. Përgjigja ishte mbyllja e kufijve. Në kohën kur Franca, Spanja dhe Gjermania krijuan pengesat e tyre, ishte e qartë se do të kishte 27 përgjigje të ndryshme për koronavirusin, jo një “evropiane”.
Vendet që reaguan në fillim në lidhje me shpërthimet e tyre të COVID-19, Austri, Danimarkë, Greqi – duket se po veprojnë më mirë sesa ato që reaguan relativisht vonë, siç janë Italia apo Spanja.
Ekzistojnë faktorë komplekse që duket se e bëjnë një vend më rezistent ndaj COVID sesa një tjetër. Ato shkojnë përtej një ndarje Veri-Jug, ose shpenzimet për kujdesin shëndetësor si përqindje e PBB-së.
E gjitha kjo nuk ka të bëjë vetëm me vështirësitë, por largpamësitë: BE duhet të jetë gjithashtu një pretendente në garën gjithëpërfshirëse globale për një vaksinë, duke pasur parasysh se mund të bashkojë buxhetet kombëtare për të financuar të paktën 30 miliardë dollarë në kostot e vlerësuara të kërkimit dhe prodhimit për të arritur atje.
Jo të gjitha format e kontrollit nga lart-poshtë kanë kuptim në këtë krizë.
Por siç e thotë Joan Costa Font i Shkollës së Ekonomisë në Londër, veprimi kolektiv midis vendeve është padyshim i dobishëm kur përballet me një pandemi që nuk respekton kufijtë, jo vetëm në BE.
Nëse përqendrimi tek parat nuk do të sjellë ndarje të informacionit dhe burimeve shëndetësore, shteteve evropiane do t’i duhet shumë kohë të marrin veten.
Lionel Laurent është një studiues i Bloomberg.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Mikrobi është kthyer në Evropë…’
“Deklaroni asetet, paratë në bankë”
“Ndihmat e Rusisë nuk na bëjnë punë!”
