Shefi i çështjeve të jashtme të BE-së Josep Borrell tha se BE-ja nuk ka nevojë të zgjedhë midis SHBA-së dhe Kinës, por ka nevojë për “autonomi strategjike” për të mbrojtur interesat e saj.
“Ka një konfrontim në rritje midis Kinës dhe SHBA. Është diçka që do të përfshijë botën e nesërme,” i tha Borrell një grupi gazetarësh të premten (29 maj). “Ne duhet të mbajmë një shkallë të caktuar të autonomisë në mënyrë që të mbrojmë interesat tona,” tha ai.
“BE nuk është neutrale në atë përballje. Ne ndajmë të njëjtin sistem politik me SHBA. dhe nuk duam të përqafojmë sistemin politik të Kinës,” tha Borrell, duke shtuar, megjithatë, se BE kishte interesat e veta specifike që nuk ishin njësoj si ato të SHBA.
Ai tha se BE nuk dëshiron të ndërpresë marrëdhëniet e saj ekonomike dhe tregtare me Kinën, siç vepruan SHBA, dhe nuk donte të braktiste multilateralizmin, veçanërisht kur Kina dëshironte të merrte një rol më të madh në organizatat shumëpalëshe.
“Ne nuk kemi pse të zgjedhim midis SHBA dhe Kinës,” tha ai, duke shtuar se “disa njerëz dëshirojnë të na shtyjnë të zgjedhim, por ne nuk kemi pse të zgjedhim.
“Ne kemi interesat tona dhe duhet të jemi në gjendje t’i mbrojmë ata”, deklaroi politikani spanjoll.
Borrell tha se nevoja për “autonomi strategjike” është “më e kuptueshme se kurrë”, pasi pandemia Covid-19 hedh dritë mbi besimin e Evropës tek tregu global dhe Kina, për furnizime mjekësore.
“Ne duhet të kemi autonomi strategjike me terma praktikë, do të thotë të jemi në gjendje t’i përgjigjemi një krize me mjetet tona dhe ne nuk i kemi këto mjete,” tha ai, duke shtuar se kjo “kërkon vullnet politik”, por që BE kishte përparuar vetëm përmes krizave.
Komenti i tij erdhi pasi aftësia e BE për të pohuar veten si një lojtar global u vu në provë nga veprimet e Kinës, javën e kaluar për të kundërshtuar statusin gjysmë-autonom të Hong Kongut.
Të premten, ministrat e BE diskutuan për Hong-Kongun, dhe Borrell lëshoi një deklaratë në emër të tyre, duke thënë se blloku shqetësohet për hapin e fundit të Kinës, “të cilat nuk janë në përputhje me angazhimet e saj ndërkombëtare”.
Deklarata thoshte se veprimet e Kinës shtrojnë më tej në dyshim vullnetin e saj për të mbështetur angazhimet e saj ndërkombëtare.
Diplomati i lartë i bllokut e quajti deklaratën “shumë të ashpër, duke thënë se ajo është” një nga më të fuqishmet “që i është adresuar Kinës.
Sidoqoftë, ai tha se sanksionet u përmendën vetëm nga një shtet anëtar (sipas diplomatëve të BE-së, ishte Suedia).
Përkthyer dhe përshtatur nga EU Observer/ konica.al