MENU
klinika

Virusi do të shpërthejë…

Vala e parë e Covid-19 nuk ka mbaruar, por si mund të duket një e dytë?

07.06.2020 - 08:11

Restorantet po hapen, parqet janë plot dhe njerëzit po kthehen në punë. Pjesë të Evropës, Azisë dhe pjesës më të madhe të Lindjes së Mesme po shijojnë përfitimet e uljes së kurbës së koronavirusit.

Ndërkohë, pjesë të SHBA., India dhe Amerika Latine janë duke regjistruar mijëra raste të reja çdo ditë. Vala e parë e koronavirusit nuk ka mbaruar. Forma e ardhshme e pandemisë do të vendoset si nga veprimi njerëzor, në formën e distancimit shoqëror, testimit dhe metodave të tjera tradicionale të kontrollit të sëmundjeve, por edhe disa pyetjeve pa përgjigje në lidhje me natyrën e vetë virusit.

Ekspertët thonë se ekzistojnë disa mundësi.

Piku dhe rënja

Njëra është që virusi do të shpërthejë, do të ketë pik dhe ulje të kurbës, derisa popullata të vaksinohet ose të zhvillojë potencialisht imunitet.

Testet e antitrupave në shumicën e vendeve tregojnë se masat karantinë ishin shumë efektive në ngadalësimin e virusit. Më pak se 10% e popullsisë në Francë, Spanjë dhe Suedi kanë zhvilluar antitrupa që do të dëshmojnë se kanë kapur virusin dhe, në teori, duke u bërë imunë, për të paktën një kohë të shkurtër.

Por kjo gjithashtu do të thotë se shumica e popullsive mbetet e ndjeshme.

Nëse shoqëritë rihapen para se virusi të zhduket mjaftueshëm, mund të bëjë që vala e parë të mos zhduket tërësisht, thotë Angela Rasmussen, një virologe në Universitetin Columbia.

Valët e ardhshme

Shumica e pandemive të gripit kanë hyrë historikisht në modele të dallueshme valësh, me një pik të parë të ndjekur zakonisht nga një valë e dytë e ringjallur gjashtë muaj më vonë. Por nuk ka asnjë garanci që Sars-CoV-2 do të luajë në të njëjtën mënyrë.

Distancimi shoqëror dhe testimi i fuqishëm – ose mungesa e tij – do të jenë vendimtare për të vendosur të ardhmen e pandemisë. Por forma e saj do të ndikohet gjithashtu nga faktorë jashtë kontrollit tonë.

E para është nëse mund të bëhemi imun ndaj virusit, dhe nëse po, për sa kohë zgjat ajo mbrojtje.

Ndonjëherë imuniteti mund të zgjasë me dekada. Gjatë pandemisë së gripit të derrit të vitit 2009, autoritetet e shëndetit publik fillimisht u hutuan për arsyen pse shumë të moshuar dukej se ishin imunë. Më vonë, ata zbuluan se virusi ishte strukturor i ngjashëm me atë që qarkullonte gjatë pandemisë së 1918. Sistemet imune të shumë të moshuarve ishin trajtuar me një virus të ngjashëm 92 vjet më parë.

Rezistenca ndaj disa koronavirusëve të zbuluar më parë është menduar të zbehet brenda një viti. Nëse imuniteti ndaj Sars-CoV-2 nuk është i përhershëm, një raport nga epidemiologët nga Harvard thotë se ka të ngjarë të hyjë në qarkullim të rregullt, duke ardhur në valë vjetore ose bienale ose shpërthime sporadike.

Frekuenca e shpërthimeve të konsiderueshme mund të ndikohet gjithashtu nga moti. Shumica e viruseve përhapet më lehtë në dimër sepse virusi mendohet se preferon ajrin e thatë mbi lagështinë, dhe për shkak se njerëzit në ambiente të ftohta kalojnë më shumë kohë brenda dhe afër njëri-tjetrit.