Arabia Saudite është shprehur e gatshme që këtë javë të rrisë kapacitetin e prodhimit të naftës në 13 milion bpd. Pikërisht ky vendim e bën të duket se nuk ka mësuar asgjë nga dy luftërat e saj të dështuara mbi çmimin e naftës.
Duke dështuar në arritjen e suksesit në dy luftërat mbi çmimin e naftës- e para që u zhvillua nga 2014 në 2016, dhe e dyta fillimi i marsit deri në fund të prillit të këtij viti – logjikisht mendohet se mësimet kryesore mund të jenë mësuar nga Sauditët mbi rreziqet e përfshirjes përsëri në luftëra të tilla.
Duke gjykuar nga deklarata e fundit mendimi më lart bie poshtë, Arabia Saudite nuk ka mësuar asgjë dhe është gati të nisë saktësisht të njëjtën luftë për naftën, siç ka bërë dy herë më parë. Në mënyrë të pashmangshme do të heq mbi kurriz përsëri të njëjtat efekte katastrofike, bashkë me anëtarët e tjerë OPEC.
Në zemër të problemit të Arabisë Saudite është vetë-mashtrimi kolektiv i atyre që janë në krye të qeverisë së saj kunddrejt figurave kryesore të industrinë së naftës, që mbështesin regjimin. Këto mashtrime me sa duket nuk dekurajohen nga asnjë prej këshilltarëve të vjetër të huaj që marrin pagesa të mëdha dhe fitime nga tregtia për bankat e tyre nga ‘marrëzitë e ndryshme’ të Arabisë Saudite, më së shumti në luftërat mbi çmimin e naftës.
Ky vendim, për rritjen e prodhimit, në një kohë kur bota është e ngatërruar në vaj si rezultat i efektit negativ të kërkesës së pandemisë COVID-19 është një mashtrim. Si i tillë, ai ushqen në mirëkuptimin kolektiv të tregut të naftës që nga lufta e çmimit të naftës 2014-2016, se çdo gjë që thotë Arabia Saudite në lidhje me industrinë e saj të naftës nuk duhet të merret si e vërtetë.
Lidhur me deklaratën ‘kapaciteti maksimal i qëndrueshëm’, ky term është ai që është përdorur në mënyrë të përsëritur nga Arabia Saudite që nga fatkeqësia e parë e luftës për çmimin e naftës për të mbuluar katastrofën nga dy mashtrimet e tjera afatgjata që lidhen me nivelin real të kapacitetit të tij rezervë.
Para luftës për çmimin e naftës 2014-2016, Arabia Saudite kishte deklaruar për dekada të tëra se kishte një kapacitet rezervë midis 2.0-2.5 milion ppd. Kjo nënkuptonte se kishte pompuar një mesatare prej rreth 10 milion bpd për shumë vite, në të vërtetë pomponte mesatarisht pak më shumë se 8.162 milion bpd nga 1973 deri në vitin 2020. Pranonte gjithashtu se kishte aftësi për të rritur prodhimin e saj në rreth 12.5 milion bpd kur kërkohet.
Sidoqoftë, edhe kur lufta për çmimin e naftës 2014-2016 ndodhi dhe shkatërroi ekonominë në Arabinë Saudite dhe të OPEC, Mbretëria mundi të prodhonte mesatarisht jo më shumë se vetëm rreth 10 milion bpd.
Sauditët e vjetër bënin ndarjen terminologjike dhe i jepnin peshë “kapaciteit prodhues” dhe “furnizim në treg” e jo për “produktit përfundimtar” sepse sipas tyre këto dy grupe të terminologjisë nënkuptojnë gjëra shumë të ndryshme.
‘Kapaciteti’ (ose sinonimi i tij, për sa i përket Sauditëve, ‘furnizimi në treg’) ka të bëjë me përdorimin e furnizimeve të naftës së papërpunuar të mbajtur në ruajtje në çdo kohë të caktuar nga Mbretëria, plus furnizimet që mund të mbahen nga kontratat.
Mund të nënkuptojë gjithashtu naftë të blera në mënyrë klandestine nga furnitorët e tjerë (veçanërisht Iraku në luftën e fundit për çmimin e naftës) përmes ndërmjetësve në tregun vendas dhe më pas i kaloi si furnizimet e veta të naftës (‘kapaciteti’). Saktësishti njëjti mashtrim semantik u përdor për të mbuluar mungesat aktuale të furnizimit, pas sulmeve të Shtatorit 2019 nga Houthis të mbështetur nga Irani në objektet Khurais dhe Abqaiq të Arabisë Saudite, me Ministrin e Energjisë duke folur për ‘kapacitetin’ dhe më vonë të ‘furnizimit në treg ‘, të cilat nuk janë absolutisht të njëjtën gjë si prodhimi aktual në puset e naftës.
Arsyeja pse Arabia Saudite kërkon të pengojë prodhimin e saj të vërtetë dhe gjithashtu shifrat e kapaciteteve rezervë është se nafta ka qenë e vetmja themel i vërtetë i fuqisë gjeopolitike të Mbretërisë që nga zbulimi i saj në fund të viteve ’30.
Konkretisht, në fillim të vitit 1989, Arabia Saudite pretendoi rezerva të naftës së provuar prej 170 miliardë fuçi, por vetëm një vit më vonë, dhe pa zbulimin e ndonjë fushë të re të madhe nafte, vlerësimi i rezervave zyrtare u rrit disi me 51.2 përqind, në 257 miliardë fuçi. Menjëherë pas kësaj, ajo u rrit përsëri në pak më shumë se 266 miliardë fuçi, një nivel që vazhdoi deri në një rritje të vogël në 2017 në pak më shumë se 268 miliardë fuçi, sërish pa gjetur fushë të re nafte.
Në të njëjtën kohë, Arabia Saudite nxori nga toka mesatarisht 8.162 milion bpd nga fillimi i vitit 1973 deri në fillim të vitit 2020, e cila arrin mbi 2.979 miliardë fuçi naftë të papërpunuar çdo vit, ose 137.04 miliardë fuçi të papërpunuar, vaj i marrë nga toka.
Duke pasur parasysh këtë prodhim të prekshëm dhe të provuar, pa ndonjë fushë të re nafte (dhe rënie të prodhimit në shumë prej fushave të saj thelbësore të naftës gjithashtu, përfshirë Ghawar), është matematikisht shumë e vështirë të shihet se si është e mundur që rezervat e naftës së papërpunuar të Arabisë Saudite nuk janë në të vërtetë rreth 120 miliardë fuçi ( është duke përdorur shifrën bazë shumë të dyshimtë 257 miliardë fuçi) dhe jo 268+ miliardë fuçi nafte.
Duke pasur parasysh realizimin e gjerë të publikut se shifrat thelbësore mbi të cilat mbështetet fuqia e mbetur gjeopolitike dhe ekonomike e Arabisë Saudite janë në thelb të pakuptimta, çmimi i aksionit të Aramco, në rrethana normale të një tregu që funksionon si duhet, vlerësohet si i prekshëm.
Ky vendim ishte tërësisht për shkak, në mënyrë ironike, për fillimin e një lufte tjetër të çmimit të naftës në Arabinë Saudite për të shkatërruar sektorin amerikanë duke shkatërruar çmimet përmes mbiprodhimit në një kohë kur kërkesa u asgjësua nga pandemia COVID-19.
Shifra të tilla, natyrisht, do të bëhen plotësisht të pakuptimta nëse Arabia Saudite fillon një luftë tjetër për çmimin e naftës në një të ardhme jo shumë të largët, siç është implikimi i qartë i njoftimit se do të rrisë MSC-në e saj në 13 milion bpd nga 12.1 milion bpd, pasi rezultati për Arabinë Saudite herën tjetër mund të ishte fundi i dinastisë al-Saud në Mbretëri.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga RT
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Arabia Saudite nën presion
Ç’do të ndodhë me Arabinë Saudite?
Arabia Saudite 30 miliardë dollarë për Pakistanin
