Prishja e dhëmbëve dhe sëmundja e mishit të dhëmbëve mund të çojë në probleme serioze shëndetësore, duke përfshirë infeksione të trurit ose zemrës.
Një numër në rritje i të moshuarve kanë diçka për të buzëqeshur: hulumtimet tregojnë se ata po i mbajnë dhëmbët më gjatë. Ndërsa kjo e bën më të lehtë përtypjen ,shmang kequshqyerjen dhe shqetësimin e protezave ose dhëmbëve që mungojnë, kjo gjithashtu do të thotë që ju duhet të jeni më vigjilent se kurrë për parandalimin e problemeve të dhëmbëve – përfshirë disa që mund të kenë komplikime të rrezikshme për jetën.
Prishja e dhëmbëve
Një në pesë të rritur të moshës 65 vjeç ose më shumë ka prishje të dhëmbëve të patrajtuar (një zgavër). Kjo zhvillohet kur ushqimi dhe bakteret formojnë pllaka që ngjitet në dhëmbë dhe prodhon toksina që zbërthejnë shtresën e jashtme të një dhëmbi (smalt).
Bakteret gjithashtu mund të infektojnë rrënjën e dhëmbit dhe të formojnë një xhep të vogël qelbi (një absces). Nëse infeksioni nuk gjen një rrugëdalje, ai mund të udhëtojë në një hapësirë tjetër në kokë ose të infektojë nofullën. Por gjithashtu mund të udhëtojë në tru dhe të shkaktojë vdekje, megjithëse kjo për fat të mirë është e rrallë.
Sëmundja e mishit të dhëmbëve
Dy në tre të rritur të moshës 65 vjeç ose më shumë kanë sëmundje të mishit të dhëmbëve (e quajtur ndryshe edhe sëmundje periodontale). Ky është inflamacion i mishit të dhëmbëve që mund të çojë në humbje të dhëmbit dhe shumë probleme të tjera. Sëmundja fillon me grumbullimin e pllakave që irriton mishrat. Kjo fazë e hershme (gingiviti) shkakton mishrat e ënjtur që rrjedhin gjak lehtë.
Nëse nuk trajtohet, gingiviti mund të zgjatet nën vijën e mishit të dhëmbëve. Sistemi imunitar i trupit mendohet se ushqen gjendjen, pasi qelizat e bardha të gjakut – të thirrura për të sulmuar bakteret – përfundimisht dëmtojnë indin e mishit të dhëmbëve. Mund të infektojë mishrat e dhëmbëve deri në ligamentin që mban dhëmbët në kockë, të depërtojë në ligament, të shkatërrojë kockat dhe të shkaktojë humbje të dhëmbëve dhe abscese. Në rastin më të keq, bakteret nga sëmundja e mishit të dhëmbëve mund të futen në qarkullimin e gjakut dhe të infektojnë valvulat e zemrës, një ndërlikim potencialisht vdekjeprurës.
Njerëzit me sëmundje të mishit të dhëmbëve kanë më shumë gjasa të kenë presion të lartë të gjakut, diabet, artrit reumatoid, osteoporozë, sëmundje Alzheimer dhe pneumoni – megjithëse nuk është e provuar që sëmundja e mishit të dhëmbëve në të vërtetë shkakton këto gjendje.
Të rriturit e moshuar përballen me rreziqe të rritura
Mbajtja e shëndetit të mirë oral bëhet më e vështirë kur plakemi. Ndonjëherë kjo ndodh sepse kemi pësuar rënie të aftësive të tjera. Mund të keni artrit dhe ulje të shkathtësisë manuale. Kjo mund ta bëjë të vështirë larjen ose pastrimin e dhëmbëve ose pastrimin e duhur të protezave nëse i keni.
Një sfidë tjetër: ndryshimet fizike të lidhura me moshën në gojë. Mishrat e dhëmbëve fillojnë të tërhiqen, duke ekspozuar më shumë dhëmb dhe duke krijuar hapësira të reja që nuk i arrin furca. Dhëmbët bëhen më pak të ndjeshëm ndërsa nervat brenda tyre tkurren dhe zhvillohet një shtresë dytësore e dentinës (material poroz nën smalt).
Mund të mos ndjeni të njëjtën sasi dhimbjeje në dhëmb nëse ka një problem, dhe ai mund të përparojë para se ta kuptoni. Kushtet kronike gjithashtu luajnë një rol në shëndetin oral. Diabeti i pakontrolluar mund të përkeqësojë sëmundjen e mishit të dhëmbëve. Dhe shumë ilaçe shkaktojnë tharje të gojës. Ju keni nevojë për pështymë – e cila përmban fluor dhe elektrolite [si natriumi dhe kalciumi] dhe jep lagështinë e gojës – për të ndihmuar pastrimin dhe mbrojtjen e dhëmbëve. Mungesa e pështymës mund të çojë në prishjen e dhëmbëve brenda tre muajsh pasi fillon tharja e gojës.
Çfarë mund të bëni?
Duke qëndruar në krye të higjienës orale, ju mund të shmangni kavitetet dhe madje edhe gingivitin. Por do të duhet përpjekje shtesë tani. Këto hapa mund të ndihmojnë në mbajtjen e shëndetshme të gojës:
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çfarë duhet të dini para se të shkoni tek dentisti?
