Çmimin më të lartë të COVID – 19 e paguajnë gratë! Alarmi ngrihet nga Eige, agjencia europiane kushtuar barazisë gjinore, e cila do të prezantojë edicionin e pestë të indeksit të barazisë gjinore, studimi që thekson dhe mat praninë (dhe qëndrueshmërinë) e boshllëqeve midis grave dhe burrave në njëzet e shtatë vende dhe në Mbretërinë e Bashkuar, në gjashtë sektorë: atë të punës, parave, njohurive, menaxhimit të kohës (kushtuar punëve të shtëpisë, ndihmës ose kujdesit), vendimmarrjes dhe shëndetit.
Aksesi në kujdesin mjekësor është mjaft i ekuilibruar
Raporti nga Eige (bazuar në të dhënat e vitit 2018) tregon se shëndeti është zona në të cilën ka më pak pabarazi gjinore: burrat dhe gratë në Europë, përfitojnë nga kushte të ngjashme shëndetësore dhe qasje të ngjashme në shërbime sanitare. Sidoqoftë, theksojnë ekspertët europianë në këto 182 faqe, pandemia mund të “ndryshojë progresin e arritur tashmë në këtë fushë”. Arsyet janë të shumëfishta.
Më shumë burra vdesin
E para ka të bëjë me mënyrën e ndryshme se si virusi prek burrat dhe gratë. “Statistikat botërore – shkruajnë ekspertët e EIGE – tregojnë qartë se burrat e infektuar kanë më shumë të ngjarë të vdesin nga COVID-19 sesa gratë e infektuara”.
“Edhe nëse sot, ndryshe nga gjashtë muaj më parë, pozitiviteti ndaj virusit është pothuajse i barabartë midis grave dhe burrave (transportues të sëmurë ose të shëndetshëm) – shpjegon eksperti I EIGE- vdekshmëria mbetet më e lartë në subjektet meshkuj në të gjitha grupmoshat. Përjashtime janë ata mbi 90 vjeç dhe shumë të rinj “.
Këto pabarazi mund të burojnë nga ndryshimet biologjike (për shembull gjenetike dhe imunologjike), ose të sjelljes (gratë pinë më pak duhan) dhe pasojat e kushteve sociale dhe të punës.
Ndikimi në shëndetin mendor është gjithashtu i ndryshëm
Për më tepër, shkruan Eige, gratë dhe burrat kanë jetuar dhe po jetojnë pandeminë dhe pasojat e saj në mënyra të ndryshme. Dhe këto përvoja dhe reagime të ndryshme gjithashtu kanë një ndikim të ndryshëm në shëndetin e tyre mendor.
“Pandemia – shpjegon Davide Barbieri, nga zyra e statistikave EIGE – ka rritur ndjeshëm presionin dhe stresin mbi gratë dhe nënat e vetme të angazhuara në vijën e frontit për përballimin e pandemisë dhe në angazhimin e tyre në punë përgjatë pandemisë”.
Sipas ekspertit, kjo është një gjendje e pafavorshme e prodhuar nga mbyllja e shkollave dhe çerdheve dhe e përjetuar nga vajzat dhe gratë për shkak të ndarjes së paekuilibruar të përgjegjësive të kujdesit brenda familjes.
Për këtë arsye, ekspertët e EIGE thonë se është më e nevojshme se kurrë të miratohet një qasje gjinore në studimin e efekteve që do të ketë pandemia në shëndetin fizik dhe mendor të europianëve.
Një analizë më e thelluar e pabarazisë gjinore në sektorin shëndetësor do të raportohet në 2021, me rastin e indeksit të ardhshëm të Barazisë Gjinore, i cili do të përfshijë për herë të parë aspekte në lidhje me shëndetin riprodhues dhe seksual, si dhe ndikimet gjinore të pandemive.
Gratë fitojnë 18% më pak
Në përgjithësi, gratë ende luftojnë për të arritur pozicione të larta. Edhe shpërndarja e të ardhurave mbetet e pabarabartë: “Gratë – thonë ekspertët e Eige – vazhdojnë të fitojnë më pak se burrat, me një pagë mesatare mujore 18% më të ulët”. Një pabarazi që sipas raportit, përkeqësohet në çiftet me fëmijë, në të cilën nënat fitojnë 34% më pak se baballarët; ndërsa për nënat beqare, paga mesatare është 29% më e ulët se ajo e baballarëve të vetëm. Së fundmi, gratë me aftësi të kufizuara fitojnë 28% më pak sesa burrat me aftësi të kufizuara.
Kushte të vështira për mbi 65 vjeç
Diferencat në paga rriten ndjeshëm me rritjen e moshës dhe arrijnë mbi 46% për ata mbi 65 vjeç. “Dallimet gjinore mbi pagat gjatë gjithë jetës – shpjegojnë ekspertët – si dhe kushtet e ndryshme të punësimit të grave, përfshirë ndërprerjet e karrierës që shpesh shoqërohen me lehoninë, çon gjithashtu në një gjendje të vështirë për gratë në moshë të vjetër të cilat, shpesh duke mbetur vetëm, gjithashtu duhet të llogarisin edhe pensionin, mesatarisht, 32% më të ulët se ai i burrave “ .
Suedia, Danimarka dhe Franca vazhdojnë të shkëlqejnë
Raporti tregon se asnjë shtet i BE-së nuk merr 100 pikë, sepse asnjë nga vendet europiane nuk garanton barazi të plotë gjinore. Suedia (me 83 pikë), Danimarka (77 pikë) dhe Franca (75 pikë) janë vendet që janë më afër vijës së fundit. Greqia dhe Hungaria janë konfirmuar si kombet me rrugën më të gjatë përpara. Midis trembëdhjetë vendeve kryesore janë Finlanda, Hollanda, Mbretëria e Bashkuar, Irlanda, Spanja, Belgjika dhe Luksemburgu.
“Nëse Europa vazhdon të rritet kaq ngadalë – shkruajnë ekspertët e EIGE- barazia gjinore do të arrihet vetëm në më shumë se 60 vjet”.
Një përparësi për Presidenten Ursula Von Der Leyen
Barazia gjinore nuk është vetëm një nga objektivat e Axhendës 2030 të KB-së për Zhvillimin e Qëndrueshëm, por është gjithashtu një nga premtimet e shprehura nga Presidentja e Komisionit Europian, Ursula Von Der Leyen, në fillim të mandatit të saj. Për të arritur një Europë që ofron mundësi të barabarta për të gjithë ata që ndajnë të njëjtat aspirata, Von Der Leyen, së bashku me Komisioneren për Barazi, Helena Dalli, është zotuar (gjithashtu) të përfshijë një perspektivë të barazisë në të gjithë sektorët e Veprimi i BE-së.
