Për Afrikën, pandemia COVID-19 ka të ngjarë të nënkuptojë rritje negative të PBB-së me ritme të papara. Përveç kësaj, disa vende afrikane po merren me pasojat e një kolapsi të çmimit të mallrave, një tjetër kontribues kryesor i trendeve aktuale recesionare.
Kontinenti tani duhet të lundrojë në rimëkëmbjen ekonomike ndërsa ndërton qëndrueshmëri ndaj tronditjeve të ardhshme. Nga forcimi i sektorit të kujdesit shëndetësor në zhvillimin e rritjes ekonomike me bazë të gjerë, udhëheqësit afrikanë duhet të zhvillojnë strategji të reja për zgjidhjen e sfidave strukturore. Me partnerët e jashtëm të kontinentit, gjithashtu të goditur nga COVID-19 dhe duke u përqëndruar në nevojat e tyre të brendshme dhe me kapitalin që ikën nga tregjet në zhvillim (përfshirë Afrikën) me një normë rekord, madje edhe para pandemisë, politikëbërësit e Afrikës duhet të kërkojnë zgjidhjen brenda kontinentit të vet.
Një zgjidhje e mundshme është një program investimesh në shkallë të gjerë në infrastrukturë, i financuar pjesërisht nga burimet e brendshme përmes riciklimit të aseteve, i cili u mundëson qeverive të zhbllokojnë kapitalin e lidhur me ato që ata tashmë posedojnë. Duke ofruar këto pasuri përmes skemave të koncesionit për investitorë të besueshëm të sektorit privat, qeveritë mund të lirojnë fonde për projekte të reja kritike. Koncesione të tilla premtojnë rrjedha afatgjata të të ardhurave dhe mundësi të reja investimesh në infrastrukturë, që duhet të tërheqin më shumë kapital në Afrikë. Kështu, riciklimi i aseteve mund të ndihmojë në mbylljen e hendekut masiv të financimit të infrastrukturës në kontinent, të cilin Banka Afrikane e Zhvillimit (AfDB) vlerëson në 68-108 miliardë dollarë në vit.
Asetet e riciklueshme përfshijnë termocentralet, rrugët me pagesë, portet, aeroportet, rrjetet me fibra optike, tubacionet etj. Fondet e gjeneruara nga monetarizimi i këtyre pasurive mund të vendosen në projekte të reja me efekte të fuqishme shumëzuese, duke krijuar vende pune dhe mundësi biznesi në të gjithë ekonominë e një vendi. Kjo është kritike, duke marrë parasysh humbjet masive të punës me të cilat ka të ngjarë të përballet kontinenti dhe miliona të rinj që hyjnë në fuqinë punëtore çdo vit.
Ndërsa riciklimi i aseteve nuk është provuar kurrë në Afrikë, Australia e ka përdorur atë me sukses për të gjeneruar mbi 25 miliardë dollarë (18 miliardë dollarë) në tre vjet duke ricikluar vetëm 12 asete në pronësi të shtetit. Qeveritë afrikane mund ta përsërisin këtë proces në të gjithë kontinentin për të ndihmuar në mbylljen e hendekut vjetor të financimit të infrastrukturës.
Përveç përfitimeve të menjëhershme, riciklimi i aseteve në Afrikë mund të tërheqë një klasë të re investitorësh në infrastrukturë. Në Australi, një kombinim i fondeve të pasurisë sovrane, fondeve të pensioneve dhe disa fondeve private të investimeve morën pjesë në projekte të tilla. Tërheqja e investitorëve të ngjashëm duke përdorur pasuritë ekzistuese do t’i jepte fund varësisë së qeverive afrikane vetëm nga donatorët dhe institucionet e financimit të zhvillimit.
Investime në shkallë të gjerë të investimeve në infrastrukturë me fokus në dixhitalizimin, të cilat mund të ulin kostot e aktorëve publikë dhe privatë, të rrisin efikasitetin e tyre, të kapërcejnë pengesat fizike dhe të përmirësojnë cilësinë e shërbimeve të ofruara për klientët dhe qytetarët. Transformimi dixhital i kontinentit është duke u zhvilluar mirë nga çdo metrikë: numri i lidhjeve të reja me bandë të gjerë po rritet, përdorimi i telefonit celular vazhdon gjithashtu të rritet, dhe kontinenti është një lider global në paratë e lëvizshme. Dhe “normalja e re” e punës në distancë, dhe ndryshimet në sjelljet e konsumatorit të shkaktuara nga COVID-19, paraqesin një mundësi në të gjithë kontinentin për të përshpejtuar këtë proces.
Por, ndërsa rritja ekonomike dhe krijimi i vendeve të punës në Afrikë do të përfitonin qartë nga dixhitalizimi i vazhdueshëm, depërtimi i brezit të gjerë është akoma nën mesataren globale. Një transformim i plotë dixhital nuk do të jetë i mundur pa një shtyllë kurrizore të besueshme.
Strategjitë e riciklimit të aseteve ofrojnë qartësisht një mënyrë praktike për qeveritë afrikane për të kontribuar në mënyrë të konsiderueshme në vetë-financimin e investimeve që u duhen vendeve të tyre. Dhe ndërsa zhvillimi në shkallë të gjerë i infrastrukturës dixhitale është, me të drejtë, një përparësi për vendet afrikane, qeveritë duhet gjithashtu të përqendrohen në mbështetjen e sipërmarrësve me ekosisteme që mundësojnë inovacionin dixhital. Nisma të tilla si Kigali Innovation City do të sigurojnë mbështetje “plug-and-play” për kompanitë e bazuara në teknologji dhe njohuri.
Më në fund, qeveritë afrikane duhet të theksojnë integrimin e mëtejshëm rajonal përmes Zonës Afrikane Kontinentale të Tregtisë së Lirë (AfCFTA). Infrastruktura e përbashkët është jetësore e rëndësishme në zhvillimin e kapacitetit prodhues, por shumë komunitete ekonomike afrikane kanë ngecur në këtë drejtim. Integrimi i infrastrukturës energjetike, në veçanti, do të stabilizonte furnizimet dhe do të ulte kostot, me efekte në të gjithë ekonominë. Iniciativa AfDB’s Desert to Power, për shembull, kërkon të zhvillojë 310 gigavat energji të ripërtëritshme në të gjithë rajonin e Sahel për të furnizuar me energji elektrike 11 vende, përfshirë Nigerinë, Mauritaninë, Mali, Burkina Faso, Niger, Xhibuti dhe Eritrea.
Në mënyrë të ngjashme, integrimi rajonal i zinxhirëve të furnizimit përmes zbatimit të plotë të AfCFTA do të nxisë ekonomitë lokale dhe do të forcojë kapacitetin e prodhimit vendas. Shumica e vendeve afrikane mbështeten në tregtinë me partnerë jo-afrikanë për rreth 30% të PBB-së së tyre. Duke inkurajuar tregtinë brenda-kontinentale, AFCFTA do të mbështesë rritjen e sektorit të prodhimit të kontinentit që furnizon tregjet lokale. Dhe rritja e tregtisë brendakontinentale nga niveli i saj aktual (15% e të gjithë tregtisë) në rreth 60% ka të ngjarë të krijojë miliona vende pune.
Është e qartë se një rikuperim i projektuar dhe i financuar kryesisht nga afrikanët është shumë premtues. Ndërsa pandemia po godet fort kontinentin, strategji të tilla si riciklimi i aseteve, dixhitalizimi i vazhdueshëm dhe integrimi më i fortë rajonal mund të ndihmojnë që Afrika të jetë mjaft e fortë për të luftuar përsëri.
/Përkthyer dhe përshtatuir për Konica.al nga Project Syndicate
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A do të ketë paqe mes SHBA-së e Kinës në 2019?
