Epoka e liberalizimit të tregtisë ka mbaruar dhe do të jetë e vështirë për administratën e ardhshme të Biden që të ribashkohet me marrëveshjen masive tregtare Partneriteti Trans-Paqësor (TPP), sipas një analisti në Risqet e Kontrollit të konsulencës së rrezikut.
TPP ishte një marrëveshje mega tregtare e negociuar nga ish Presidenti i SHBA Barack Obama dhe 11 vende të tjera, që përjashtoi Kinën. Në formatin e saj origjinal, marrëveshja, e cila u nënshkrua në 2016, do të kishte qenë marrëveshja më e madhe tregtare në botë, duke mbuluar gati 40% të ekonomisë globale.
Por TPP u kritikua gjerësisht në SHBA dhe nuk kaloi kurrë në Kongres. Presidenti Donald Trump përfundimisht e tërhoqi vendin nga marrëveshja mega-tregtare në 2017.
Dane Chamorro, një partner në Control Risks, tha se “dëshira është ndoshta atje” midis administratës së re të Biden për t’u ribashkuar në marrëveshjen tregtare.
Sidoqoftë, ish-diplomati amerikan i tha CNBC: “Por ju duhet të mendoni se politikisht, në të dy anët e rreshtit, ideja tani për më shumë liberalizim të tregtisë nuk është me të vërtetë shumë e popullarizuar. Unë mendoj se ajo epokë ka kaluar, në një nivel shumëpalësh, mendoj se ajo epokë ka kaluar Shtetet e Bashkuara për një periudhë kohe. Është një shitje vërtet e vështirë, nëse je një kongresmen apo senator, pavarësisht nga cila parti je, është vërtet e vështirë … ”
Trump kishte bërë thirrje që prodhimet në SHBA të rikthehen, duke pasqyruar një ndjenjë në rritje në të gjithë vendin se marrëveshjet e tregtisë ndërkombëtare kanë dëmtuar punët e amerikanëve.
Pas tërheqjes së SHBA, 11 vendet e mbetura anëtare rinegociuan dhe ri-markuan marrëveshjen në 2018. Si rezultat, Marrëveshja Gjithëpërfshirëse dhe Progresive për Partneritetin Trans-Paqësor (CPTPP), e njohur gjithashtu si TPP 11, lindi.
Ish senatori Bob Corker kishte thënë në Samitin e Milken Institute Azi në Dhjetor se TPP ishte një “mundësi e humbur” për SHBA për të “ushtruar shumë presion” mbi Kinën.
SHBA, nën Trump, shpesh ka theksuar problemet me praktikat e biznesit kinez, të tilla si subvencionet për kompanitë shtetërore dhe mungesa e mbrojtjes së pronës intelektuale.
“Do të ishte një hap i rëndësishëm përpara nëse administrata e Biden mund të gjejë një mënyrë” për të rindërtuar një aleancë si TPP, tha Corker, i cili ishte senatori Republikan për Tenesi nga 2007 në 2019.
Nëntorin e kaluar, Kina dhe 14 vende të tjera Azi-Paqësor nënshkruan marrëveshjen më të madhe tregtare në botë, Partneritetin Ekonomik Gjithëpërfshirës Rajonal. Analistët thanë se masa do të çimentojë më tej ndikimin politik dhe ekonomik të Kinës në rajon.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga CNBC
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A mund të ketë dy fitues në luftën SHBA-Kinë?
Japonia duhet ta shfrytëzojë samitin e G7
