Gazi normalisht është i pranishëm në sistemin e tretjes dhe mund të dëbohet përmes gojës (gogësima) ose përmes anusit (flatus).
Ekzistojnë tre ankesa kryesore të lidhura me gazin:
Mpirje e tepruar (eruksion)
Fryrje barku (distension)
Flatus i tepërt (gazra)
Gogësima ka më shumë të ngjarë të ndodhë menjëherë pas ngrënies ose gjatë periudhave të stresit. Disa njerëz ndiejnë një shtrëngim në gjoks ose në stomak pak para gogësimës që lehtësohet ndërsa gazi dëbohet.
Në të kaluarën, dhimbjet e barkut në foshnjat e moshës 2 deri në 4 muaj i atribuoheshin gazrave të tepërta të barkut. Sot, megjithatë, shumica e mjekëve nuk mendojnë se dhimbjet e barkut kanë të bëjnë me gazin, sepse testet nuk tregojnë gaz të tepërt në bark të këtyre foshnjave. Shkaku aktual i dhimbjeve të barkut mbetet i paqartë.
Shkaqet
Shkaqet e gazit ndryshojnë në varësi të simptomës së lidhur me gazin.
Gogësima është shkaktuar nga:
Ajri i gëlltitur
Gaz i gjeneruar nga pijet e gazuara
Njerëzit zakonisht gëlltisin sasi të vogla të ajrit gjatë ngrënies dhe pirjes. Sidoqoftë, disa njerëz në mënyrë të pavetëdijshme gëlltisin sasi më të mëdha të ajrit (aerofagia) në mënyrë të përsëritur gjatë ngrënies ose pirjes së duhanit dhe ndonjëherë kur ndihen të shqetësuar ose nervozë. Pështymja e tepërt, e cila mund të ndodhë me refluksin gastroezofageal, protezat e dobëta, disa ilaçe, përtypjen e mishit të dhëmbëve ose të përzierat e ndonjë shkaku, gjithashtu rrit gëlltitjen e ajrit.
Shumica e ajrit të gëlltitur më vonë ngrihet, dhe shumë pak kalon nga stomaku në pjesën tjetër të sistemit të tretjes. Sasia e vogël e ajrit që kalon në zorrë absorbohet kryesisht në qarkullimin e gjakut dhe shumë pak kalohet si flatus.
Mjekët sigurojnë njerëzit që kanë fryrje kronike ose flatus se gjendja e tyre nuk është shkaktuar nga një çrregullim tjetër dhe se këto simptoma të lidhura me gazin nuk janë të dëmshme për shëndetin.
Fryrja dhe gogësima janë të vështira për t’u lehtësuar, sepse ato zakonisht shkaktohen nga gëlltitja e ajrit ose një ndjeshmëri e rritur ndaj sasive normale të gazit. Nëse gogësima është problemi kryesor, zvogëlimi i sasisë së ajrit që gëlltitet mund të ndihmojë, gjë që është e vështirë sepse njerëzit zakonisht nuk janë të vetëdijshëm për gëlltitjen e ajrit. Shmangia e çamçakëzit dhe ngrënia më ngadalë në një atmosferë të relaksuar mund të ndihmojë. Shmangia e pijeve të gazuara ndihmon disa njerëz. Mjekët gjithashtu mund të rekomandojnë që njerëzit të përpiqen të minimizojnë gëlltitjen e ajrit duke praktikuar frymëmarrje me gojë të hapur nga diafragma dhe të kontrollojnë plotësisht çdo sëmundje shoqëruese të traktit të sipërm tretës (të tilla si ulçera peptike).
Njerëzit që kanë flatus të tepërt duhet të shmangin ushqimet që ka të ngjarë të shkaktojnë flatus. Në mënyrë tipike, njerëzit duhet të eleminojnë një ushqim ose një grup ushqimesh në të njëjtën kohë. Kështu, njerëzit mund të fillojnë duke eleminuar ushqime që përmbajnë karbohidrate të vështira për tu tretur (të tilla si fasulet dhe lakra),qumësht dhe produkte qumështi, fruta të freskëta, dhe disa perime dhe ushqime të tjera.
Trajtimi i ilaçeve
Ilaci nuk siguron shumë lehtësim. Disa mjekë provojnë ilaçe antikolinergjike (të tilla si betanekoli) dhe simetikon, i cili është i pranishëm në disa antacide dhe është gjithashtu i disponueshëm vetëm. Sidoqoftë, ka pak prova shkencore që tregojnë se këto japin përfitime.
Tabletat me qymyr të aktivizuar ndonjëherë mund të ndihmojnë në zvogëlimin e flatusit dhe erës së pakëndshme
Probiotikët, të cilët janë baktere që gjenden natyrshëm në trup që nxisin rritjen e baktereve të mira, mund të zvogëlojnë fryrjen duke nxitur rritjen e baktereve normale të zorrëve tek disa njerëz.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
