Kandidatët që garojnë për të pasuar Angela Merkel tani janë të qartë – dhe po ashtu dhe problemet globale që fituesi përfundimtar do të trashëgojë.
Largimi i afërt i Merkel pas rreth 16 vitesh si kancelare gjermane risjell në lojë jo thjesht drejtimin e ekonomisë më të madhe të Evropës, por ekuilibrin e fuqisë në kontinent.
Me botën e përcaktuar gjithnjë e më shumë nga një rivalitet i fuqisë së madhe që të kujton shekullin e 19-të, fituesi i zgjedhjeve federale të shtatorit do të përballet me kërkesa ndërkombëtare nga fillimi.
Administrata e Biden tashmë po kërkon një qëndrim të qartë nga Berlini për çështje nga Kina dhe Rusia deri tek konflikti për kontrollin e teknologjive kryesore.
Gjermania po përballet me pyetjet se sa afër duhet t’i bashkohet Uashingtonit ndërsa Bashkimi Evropian përpiqet të marrë një rol më të madh global për bllokun me 27 kombe.
Pandemia Covid-19 shton një tjetër shtresë presioni pasi gara për të siguruar vaksinat, e shoqëruar me pasojat e vazhdueshme nga largimi i Mbretërisë së Bashkuar nga BE, sinjalizon një kthim në vendet që veprojnë për veten e tyre, lloji i epokës së shtetit komb.
Këto ngarkesa të jashtme bien në derën e Berlinit në prag të zgjedhjeve më të paparashikueshme që kur një skandal spiunimi i Luftës së Ftohtë detyroi dorëheqjen e Social Demokratit Willy Brandt si Kancelar i Gjermanisë Perëndimore në 1974.
Zëvendësuesi i tij, Helmut Schmidt, mori Helmut Kohl dy vite më vonë në provën e tij të parë zgjedhore që nga afera, dhe fitoi.
Tani pyetja është nëse kancelari tjetër është i përgatitur të ndërtojë një nivel të përgjegjësisë globale që i përshtatet fuqisë dominuese të Evropës.
Sigurimi i një përgjigje do të bjerë tek një varg kandidatësh relativisht të paprovuar në sferën ndërkombëtare.
Armin Laschet, Kryeministri rajonal i shtetit më të populluar të Gjermanisë, North-Rhine Westphalia, është zgjedhja për bllokun e drejtuar nga Bashkimi Demokristian i Merkelit, dhe favoriti për ta pasuar atë si kancelare .
Rreziku është që lidershipi tjetër në Gjermani të kthehet më tej për t’u marrë me ndarjet politike në vend, duke e lënë Evropën pa një nga spirancat e saj më të mëdha për problemet që prekin kontinentin.
Ndërsa blloku i Merkel tashmë ka hyrë në sondazhe këtë vit në mes të mundjes për ta zëvendësuar atë, efekti i plotë i largimit të kancelarit pritet të vijë, sipas Jacob Kirkegaard, bashkëpunëtor i vjetër në Institutin Peterson për Ekonomi Ndërkombëtare.
Aleanca konservatore mund të bie edhe më tej, veçanërisht me spektaklin e asaj që ishte “një luftë goxha e keqe me thikë” midis Laschet dhe rivalit të tij për kandidaturën, Markus Soeder, tha ai.
Kjo do të thotë që zgjedhjet gjermane mbeten “tepër të hapura”.
Kohët e krizës gjithashtu shohin që Evropa kërkon Gjermaninë për një udhëheqje të fortë dhe sfidat fiskale dhe ekonomike nga pandemia do të kërkojnë një dorë të fortë. Koncesioni i Merkel për të lejuar shitje të kufizuara të borxheve evropiane hapi rrugën për fondin e rimëkëmbjes së BE, një hap që mbetet i diskutueshëm midis bllokut të saj nëse jo për të Gjelbrit.
Ajo ndihmoi në drejtimin e Evropës përmes krizës së borxhit në zonën e euros, së bashku me shefin e atëhershëm të Bankës Qendrore Evropiane Mario Draghi, i cili tani është kryeministër italian.
Ndërkohë, Presidenti Vladimir Putin ka shkaktuar tensione gjeopolitike me vendosjen e trupave ruse në kufirin e Ukrainës, ndërsa lideri i opozitës Alexey Navalny është keq me shëndetin në një burg në Moskë.
Udhëheqësit perëndimorë kanë paralajmëruar një rënie të re në lidhjet me Moskën nëse Navalny do të vdiste, dhe hakmarrje të mëtejshme.
Në mënyrë të barabartë, Merkel ka argumentuar vazhdimisht për mbajtjen e linjave të komunikimit të hapura me Moskën dhe ka qenë dikush me të cilin Putini së paku do të flasë.
Pasardhësi i saj do të duhet të marrë një rol kryesor në lidhjet me Rusinë, në një nga rastet më të ndërlikuara që nga Lufta e Ftohtë.
Tema të tilla si shpenzimet e mbrojtjes mbeten shumë të diskutueshme me publikun.
Pasardhësi i saj do të përballet me presion për të bashkuar Gjermaninë për t’u përfshirë më aktive.
Emily Haber, ambasadorja e Gjermanisë në SHBA, e sheh Kinën dhe garën midis “demokracive të teknologjisë dhe autokracive të teknologjisë” si çështjen përcaktuese të kohërave tona.
Gjermania tashmë është në bord, duke ndihmuar Evropën të ndryshojë qëndrimin e saj në mënyrë që ajo dhe administrata e Presidentit Joe Biden tani “të bien dakord mbi bazat”, tha ajo gjatë një ngjarjeje të Fondit Gjerman Marshall mbi marrëdhëniet transatlantike.
“Gjermania ka këtë problem të përjetshëm, mendoj që nga viti 1871, për atë që dëshiron të jetë dhe ku është vendi i saj në botë dhe në Evropë,” tha ajo. “Do të jetë interesante të shohësh se çfarë bën kancelari tjetër.”
Përkthyer dhe përshtatur nga Bloomber/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Armin Laschet zgjidhet në vend të Angela Merkel!
Beteja për karrigen e Merkelit e ka ndarë Gjermaninë!
Dilema e madhe që po mundon gjermanët…
