Një kollë e vazhdueshme ose një kollë kronike është një simptomë e zakonshme me shumë shkaqe të mundshme. Efektet bezdisëse të kollitjes, të tilla si humbja e gjumit, muskujt e lënduar të gjoksit dhe rrjedhja e urinës mund të ndikojnë në cilësinë e jetës dhe të ndërhyjnë në aktivitetet tuaja të përditshme.
Nëse kollitja zgjat, ju mund të pyesni nëse mund të jetë diçka më e keqe sesa një ftohje apo alergji. Çfarë do të thotë nëse keni një kollë që thjesht nuk do të largohet?
Një kollë e vazhdueshme përcaktohet si një kollë që vazhdon për një periudhë prej tetë javësh ose më gjatë. Kollitja mund të jetë e thatë ose produktive, me fjalë të tjera, ju mund ose nuk mund të kollitni mukus (pështymë). Kollitja mund të referohet gjithashtu si “kronike” ose “e zgjatur”.
Një kollë subakute, në të kundërt, i referohet një kollë që zgjat tre deri në tetë javë dhe një kollë akute zgjat më pak se tre javë, të tilla si ato që ndodhin me ftohjen e zakonshme.
Ka shumë shkaqe të mundshme të një kollë të vazhdueshme. Për hir të një krahasimi të shpejtë, këtu është një pamje e shkaqeve të zakonshme të kollës kronike. Ju do të shihni se disa nga këto kanë më shumë të ngjarë të prekin fëmijët sesa të rriturit dhe anasjelltas.
Shkaqet më të zakonshme tek të rriturit
Citimi që “gjërat e zakonshme janë të zakonshme” është shpesh hapi i parë kur vizitoni mjekun për një kollë të vazhdueshme. Katër shkaqet më të zakonshme (te një person i rritur) përfshijnë:
*Pika postnazale
Pika postnazale nga ethet e sanëve (rinitit alergjik), infeksionet e sinusit, polipet e hundës ose gjendje të tjera janë shkaku më i zakonshëm i një kollë kronike. Të gjitha këto referohen gjithashtu si shkaqe të “rrugëve të sipërme të frymëmarrjes”.
*Astma
Megjithëse njerëzit me astmë shpesh kanë simptoma të tjera, të tilla si fishkëllima dhe gulçim, në disa njerëz me astmë, kolla është simptoma e vetme (kolla e variantit të astmës).
*Refluksi i acidit
Sëmundja e refluksit gastroezofageal (GERD) është shkaku i tretë më i zakonshëm i një kollë kronike dhe shpesh neglizhohet. Për disa njerëz, simptoma tipike të tilla si urthi mund të mos jenë të pranishme, dhe e vetmja simptomë mund të jetë një kollë kronike. Një kollë për shkak të GERD është zakonisht më e keqe gjatë natës pasi jeni shtrirë në shtrat.
*Bronkit eozinofilik
Edhe pse shumë njerëz nuk kanë dëgjuar për bronkit eozinofilik, ai është një nga katër shkaqet kryesore të kollës kronike tek të rriturit. Bronkiti eozinofilik është i ngjashëm me astmën në disa mënyra bazuar në llojin e qelizave imune të pranishme, por këto qeliza tërhiqen në pjesë të ndryshme të rrugëve të frymëmarrjes.
Diagnoza mund të jetë disi sfiduese pasi testet e funksionit të mushkërive janë normale, por gjendja zakonisht i përgjigjet steroideve të thithura.
Shkaqet më të zakonshme tek fëmijët
Shkaqet e kollës kronike në një fëmijë shumë të vogël janë të shumta, por shkaqet më të zakonshme të fëmijëve 6- deri në 14 vjeç në një studim të vitit 2017 ishin:
*Astma (gjithashtu në listën e të rriturve)
*Bronkit bakterial i zgjatur
*Sindroma e kollës së rrugëve të sipërme të frymëmarrjes (me shkaqe të ngjashme me ato të listuara për të rriturit)
Trajtimi
Trajtimi do të varet nga shkaku themelor, si dhe nga shkalla në të cilën kolla ndërhyn në aktivitetet tuaja të përditshme.
Shumë nga shkaqet – disa prej të cilave janë të vështira për t’u diagnostikuar – të një kollë kronike kërkojnë trajtim dhe trajtimi mund të jetë më efektiv nëse këto gjendje gjenden që në fazë të herëshme.
