Perëndimi është kthyer. Kështu kemi dëgjuar kur ministrat e jashtëm të grupit të shtatë demokracive të pasura mbërritën në Londër këtë javë. Për të vërtetuar çështjen, ministrat përgatitën një komunikatë që shtrihej në dhjetëra faqe.
Asnjë cep i peizazhit gjeopolitik nuk I shpëtoi vëmendjes së tyre. Përhapja e vaksinave kundër Covid-19, ndryshimi i klimës, ambiciet e superfuqisë së Kinës, gjendja e dobët e demokracisë, agresioni rus në Ukrainë dhe ambiciet bërthamore të Iranit ishin midis temave kryesore të diskutimit.
G7 është gjithashtu e përkushtuar për të adresuar mungesat e ujit të pastër dhe mungesën e mundësive arsimore për vajzat e reja në vendet e varfra të botës. Gjeneralëve të Mianmarit u është thënë të tërhiqen nga pushteti. Organizata Botërore e Tregtisë është e gatshme për reformë. Dhe autokratët e botës do të mbajnë përgjegjësi për shkeljet e normave ndërkombëtare të të drejtave të njeriut.
Të them të drejtën, gjuha e trupit e distancuar nga shoqëria ishte inkurajuese. Donald Trump është larguar nga Shtëpia e Bardhë. Inteligjenca e sekretarit të shtetit të SHBA Antony Blinken është një kujtesë se sa gjëra të këqija ishin kur aleatët e Amerikës u përballën me zemërimin e Mike Pompeo.
“Ne të gjithë jemi multilateralistë tani”, shpërtheu një diplomat. Një zyrtar i lartë amerikan thirri G7 të përfaqësuar “grupi më i bashkuar në planet”. Ministri i jashtëm francez Jean-Yves Le Drian dukej se pajtohej. Ai vuri re se kishte pasur më shumë kontakte me Blinken gjatë tre muajve të fundit sesa me Pompeo për gati tre vjet.
Mjerisht për të thënë, bindshmëria nuk është një zëvendësim për qëllimin e organizimit. Të paktët që marrin mundimin të kalojnë nëpër komunikatë nuk kanë gjasa të gjejnë një hartë të qartë për demokracitë në botë. Ndoshta kjo pret samitin e liderëve të G7 të planifikuar për në qershor.
Një deklaratë e shkurtër do të kërkonte zgjedhje më të mprehta dhe disa hierarki përparësish.
G7 thjesht mund ta paraqitë veten si një platformë për demokracitë e pasura që sulmojnë Kinën.
Por ne nuk po jetojmë në luftën e ftohtë. Bashkimi Sovjetik paraqiti menjëherë një kërcënim sistemik dhe ekzistencial për perëndimin. Kina padyshim që dëshiron të vendoset si fuqia e shquar e botës, por nuk po përpiqet t’i shndërrojë demokracitë në komunizëm dhe, të paktën ende, nuk po kërcënon perëndimin me dëbim bërthamor.
Shkëmbimi ekonomik me Bashkimin Sovjetik ishte i papërfillshëm. Me gjithë shkëputjen e fundit, Kina mbetet thellësisht e ngulitur në ekonominë globale.
Kolegët mund të bien dakord me karakterizimin e Blinken për një marrëdhënie me Pekinin që është natyrshëm konkurruese, ndonjëherë kundërshtar dhe për çështje të tilla si ndryshimi i klimës domosdoshmërisht bashkëpunuese. Ajo që mungon është një konsensus se ku duhet të vendoset ekuilibri. Blinken thotë se SHBA nuk po përpiqet të “përmbajë” Kinën. Por, sa dëshiron ta kufizojë atë?
Dominic Raab, sekretari i jashtëm i MB, ka promovuar idenë e hapjes së G7 për të krijuar një grupim më të gjerë të demokracive. Si mikpritës i kësaj jave të G7, ai ftoi Indinë, Australinë, Republikën e Koresë dhe Afrikën e Jugut të bashkohen në disa nga sesionet. Do të ishte një rast më i lehtë për t’u bërë nëse MB nuk do të kishte lënë vetëm klubin më të fuqishëm demokratik në botë.
Blinken doli me atë që është ndoshta më e afërta që G7 do të shkojë në një deklaratë të dobishme misioni. Nëse perëndimi nuk ishte në biznesin e mbajtjes së Kinës nën kontroll, tha ai, demokracitë kryesore kanë një interes të qartë në ngritjen e rendit ndërkombëtar të bazuar në rregulla.
Bërja e funksionit të multilateralizmit nuk është slogani më i shpejtë. Po kështu, mbajtja e normave dhe vlerave globale nuk ka unazën e një përpjekje heroike. Por të dy shënojnë vijën thelbësore të fajit me Pekinin dhe, për këtë çështje, me Rusinë e Vladimir Putinit.
Pekini dhe Moska duan një kthim në një rend global të shekullit të 19-të, ku fuqitë e mëdha sundojnë mbi sferat e tyre të veçanta të ndikimit. Nëse zakonet dhe institucionet e krijuara që nga viti 1945 nënkuptojnë ndonjë gjë, ka qenë zëvendësimi i kësaj marrëveshje me sundimin ndërkombëtar të ligjit.
Gara e sotme është midis këtyre dy sistemeve.
Është një luftë që perëndimi mund të fitojë duke bindur kombet e botës se ka një ofertë më të mirë. Është mjaft e thjeshtë, vërtet.
Në vend që të ankohet për detyrimin ekonomik të themi, në planin e Rripit dhe Rrugës të Pekinit, G7 duhet të paraqesë projektet e veta të zhvillimit. Një kalendar për të vaksinuar botën kundër Covid-19 do të ishte një fillim i mirë.
Përkthyer dhe përshtatur nga Financial Times/ F.H, Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
