Gjuha e zezë është një gjendje e padëmshme (beninje). Edhe pse emri tingëllon i frikshëm, gjendja nuk është zakonisht një arsye për shqetësim. Një gjuhë e zezë mund të ndodhë për disa arsye, duke përfshirë higjienën e dobët të dhëmbëve. Trajtimi për gjendjen është zakonisht i thjeshtë.
Ja se çfarë duhet të dini rreth asaj që shkakton gjuhën e zezë, çfarë të bëni nëse keni këtë gjendje dhe kur duhet të vizitoni mjekun ose dentistin.
Çfarë shkakton një gjuhë të zezë?
Gjuha e zezë është më e zakonshme tek njerëzit e moshuar por mund të ndodhë në çdo moshë. Gjendja mund të jetë më e zakonshme tek burrat sesa gratë, megjithatë, gjendja është më e lidhur me statusin e pirjes së duhanit dhe zakonet e higjienës orale të një individi.
Gjuha e zezë shpesh lidhet me higjenën e dobët të dhëmbëve, por ka edhe faktorë të tjerë të rrezikut duke përfshirë:
- Pirja e shumë kafe ose çaj
- Përdorimi i duhanit
- Konsumi i tepërt i alkoolit
- Disa ilaçe
- Dehidrimi
- Përdorimi intravenoz i barnave
- Kanceri
- Nevralgji trigeminale
- Sistemi imunitar i kompromentuar
- Terapia rrezatuese
- Goje e thate
Disa ilaçe shoqërohen me gjuhë të zezë, duke përfshirë:
- Eritromicina
- Doksiklina
- Penicilina
- Tetraciklina
- Lansoprazol
- Neomicina
- Olanzapinë
- Erlotinib
- Linezolid
Simptomat
Megjithëse emri për këtë gjendje nënkupton që gjuha bëhet e zezë, ngjyrosja mund të jetë gjithashtu kafe, e bardhë ose e verdhë. Ngjyrosja zakonisht përqendrohet në qendër të gjuhës.
Disa njerëz nuk përjetojnë simptoma të tjera. Sidoqoftë, simptoma të tjera që mund të ndodhin me gjuhë të zezë përfshijnë:
- Fryma e keqe
- Ndryshimi në mënyrën e shijimit të ushqimit
- Ndjesi djegieje
- Ndjesi gungëzimi
- Ndjesia e gudulisjes
- Të përzier
Trajtimi
Ju mund të parandaloni gjuhën e zezë duke mbajtur higjienën e mirë të gojës. Pastrami i gjuhës mund të parandalojë që ushqimi dhe bakteret të mbërthehen në sipërfaqen e gjuhës. Kur është e mundur, përpiquni të shmangni gjëra të tilla si substanca ose ilaçe që dihet se shkaktojnë gjuhë të zezë.
Për shembull, nëse një ilaç që merrni është shkak i gjuhës së zezë, mjeku mund të sugjerojë që ta ndryshoni me tjetër.
Po kështu, nëse ndryshimi i ngjyrës së gjuhës ka të bëjë me diçka që hani ose pini shpesh, ndryshimet në dietë – si prerja ose kufizimi i marrjes së alkoolit, kafesë ose çajit – gjithashtu mund të ndihmojnë.
Nëse shkoni tek dentisti për gjuhën e zezë, ata mund të sugjerojnë që të ndaloni përdorimin e gargarërave që përmbajnë peroksid. Ndërrimi i formulave mund të ndihmojë në parandalimin e përsëritjes së gjuhës së zezë.
Ndonjëherë, shmangia e këtyre gjërave ose bërja e ndryshimeve mund të mos ndihmojë që gjuha e zezë të zhduket. Nëse është ky rast, mjeku mund të përshkruajë një ilaç antifungal ose retinoid. Në raste të rralla, kërkohet kirurgji me lazer për të trajtuar gjendjen.