Dikur një xhevahir në bregdetin e artë të Qipros, sot Varosha është një qytet fantazmë. E braktisur që nga pushtimi turk në 1974, tanimë ajo është kthyer edhe njëherë në qendër të politikës ndërkombëtare.
Më shumë se katër dekada më parë banorët e saj u detyruan të largoheshin për t’i shpëtuar luftës dhe që atëherë ata nuk u lejuan të ktheheshin më.
Pavarësisht nga një rezolutë e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara e cila u dha atyre të drejtën për t’u kthyer, Ankara e ka mbajtur Varoshën të mbyllur, si levë në mosmarrëveshjen e Qipros.
Deklaratat e presidentit të Qipros turke Ersin Tatar dhe atij turk Rexhep Tayip Erdogan për ripopullimin e zonës dhe një pjesë prej 3.5 kilometrash katrorë e qytetit fantazmë do të kthehej nga kontrolli ushtarak në civil.
Tatar tha se grekët qipriotë që ikën mund të rimarrin pronat e tyre përmes Komisionit të Pronave të Paluajtshme (IPC). Por lëvizja provokoi një reagim të menjëhershëm nga grekët qipriotë, të cilët e shohin atë si një përpjekje për t’i bërë presion për të shitur pronat e tyre. Erdogan u thotë Qipriotëve Turqia
Edhe Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara lëshoi një deklaratë në të cilën dënonte njoftimin e udhëheqësit turk dhe qipriotëve turq në 20 korrik 2021, mbi rihapjen e mëtejshme të një pjese të zonës të Varoshës.
‘Këshilli i Sigurimit shpreh keqardhjen e tij të thellë në lidhje me këto veprime të njëanshme që bien në kundërshtim me rezolutat dhe deklaratat e t mëparshme” , thuhet në deklaratën e Këshillit.
Një rezolutë e vitit 1984 e Këshillit të Sigurimit deklaron se çdo përpjekje për të vendosur në ndonjë pjesë të Varoshës persona të tjerë përveç banorëve të saj do të ishte “e papranueshme”.
Rihapja e qytetit fantazmë të Qipros së okupuar ndërlikon ribashkimin e ishullit ka deklaruar edhe shefi i jashtëm i politikës së BE. Lëvizja është kundërshtuar fuqimisht nga qipriotët grekë e po ashtu edhe nga disa Qipriotë turq të cilët e kanë konsideruar atë si minë në përpjekjet për pajtimin midis dy komuniteteve. Raunde të shumta bisedimesh të ndërmjetësuara nga Kombet e Bashkuara që synojnë ribashkimin e Qipros kanë dështuar prej dekadash, me shtyrjen e fundit për një marrëveshje paqeje në korrik 2017.
