Deri të Dielën, Evropa mendonte se Joe Biden ishte një ekspert në politikën e jashtme.
Tani, vendimi i presidentit amerikan për të lejuar Afganistanin të bjerë në krahët e talebanëve ka shqetësuar zyrtarët evropianë se ai ka përshpejtuar pa dashur atë që filloi paraardhësi i tij Donald Trump: degradimi i aleancës perëndimore dhe gjithçka që supozohet të jetë në botë.
Në të gjithë Evropën, zyrtarët kanë reaguar me një përzierje mosbesimi dhe një ndjenjë tradhtie.
Edhe ata që brohorisnin zgjedhjet e Biden dhe besonin se ai mund të lehtësonte tensionet e fundit në marrëdhëniet transatlantike thanë se ata e konsideronin tërheqjen nga Afganistani si një gabim të përmasave historike.
“Unë e them këtë me një zemër të rëndë dhe me tmerr për atë që po ndodh, por tërheqja e hershme ishte një llogaritje e gabuar serioze dhe e gjerë nga administrata aktuale,” tha Norbert Röttgen, kryetar i komitetit të marrëdhënieve me jashtë në parlamentin gjerman.
“Kjo dëmton rrënjësisht besueshmërinë politike dhe morale të Perëndimit.”
Röttgen, një anëtar i lartë i Kristian Demokratëve të Kancelares Angela Merkel, e njeh Biden për dekada të tëra dhe ishte optimist për perspektivat e tij.
Ndërsa Merkel ka shmangur kritikat e drejtpërdrejta ndaj Biden, prapa skenave ajo e ka bërë të qartë se ajo e konsideroi tërheqjen e nxituar një gabim.
“Për ata që besuan në demokraci dhe liri, veçanërisht për gratë, këto janë ngjarje të hidhura,” tha ajo në një takim me zyrtarët e partisë së saj të hënën vonë, sipas raporteve të mediave gjermane.
Në Mbretërinë e Bashkuar, e cila ashtu si Gjermania mbështeti angazhimin e SHBA në Afganistan që nga fillimi, ndjenja ishte e ngjashme.
“Afganistani është fatkeqësia më e madhe e politikës së jashtme që nga Suezi. Ne duhet të mendojmë përsëri se si i trajtojmë miqtë, kush ka rëndësi dhe si i mbrojmë interesat tona ”, shkroi në Twitter Tom Tugendhat, kryetari konservator i komitetit të punëve të jashtme të parlamentit britanik.
Në një kohë kur disa udhëheqës evropianë, përfshirë presidentin francez Emmanuel Macron, po bëjnë presion që blloku të ndjekë një politikë sigurie më pak të varur nga Amerika, Afganistani do të përdoret si dëshmi pse “autonomia strategjike” është e nevojshme.
“Natyrisht kjo ka dëmtuar besueshmërinë amerikane, së bashku me atë të shërbimeve të inteligjencës dhe ushtrisë,” tha Rüdiger Lentz, ish -kreu i Institutit Aspen në Berlin.
Ndërsa shqetësimi për rrjedhën e ngjarjeve në Afganistan ishte i përhapur në të gjithë Evropën, ai është veçanërisht i theksuar në Gjermani.
Për gjermanët, fushata afgane nuk kishte të bënte vetëm me ndihmën e një aleati ose “ndërtimin e kombit”, ishte për të provuar, si për botën ashtu edhe për veten, se Gjermania kishte ndryshuar.
Misioni në Afganistan ishte dislokimi i parë i madh i trupave gjermane që nga Lufta e Dytë Botërore.
Kur kancelari i atëhershëm Gerhard Schröder i kërkoi parlamentit gjerman të miratojë misionin në vjeshtën e 2001 pas sulmeve terroriste të 11 shtatorit, ai u përball me rezistencën e socialdemokratëve të tij dhe vendosi të vërë mbijetesën e tij politike në linjë duke e lidhur vendimin me një votëbesimi.
Pasi trupat ishin në Afganistan, Ministri i atëhershëm i Mbrojtjes Peter Struck u bëri thirrje gjermanëve që të qëndrojnë prapa misionit për një afat të gjatë me atë që është bërë një nga pasazhet më të paharrueshëm në një fjalim parlamentar në dekadat e fundit: “Siguria e Republikës Federale e Gjermanisë po mbrohet gjithashtu në Hindu Kush, “tha ai.
Me kalimin e viteve, Gjermania ndjeu efektet e misionit në Afganistan.
Megjithëse trupat e saj ishin vendosur në pjesën relativisht paqësore veriore të vendit, gati 60 ushtarë gjermanë humbën jetën atje.
Gjermania gjithashtu investoi miliarda të patreguar në Afganistan gjatë asaj periudhe dhe pranoi mijëra refugjatë.
Megjithëse qeveritë e njëpasnjëshme gjermane mbetën të përkushtuara ndaj operacionit në Afganistan, ai ishte gjithmonë i diskutueshëm.
Ky tension u filtrua në sferën kulturore, përfshirë filmin e vitit 2014 “Inbetween Worlds”, historia e një ushtari gjerman dhe përkthyesit të tij afgan.
“Ndonjëherë pyes veten,” i thotë ushtari përkthyesit të ri pasi i mbijetoi një sulmi, “a bëjmë ndonjëherë ne ndonjë ndryshim apo është thjesht një humbje e ndyrë?”
Gjermania tani e ka përgjigjen.
Përkthyer dhe përshtatur nga Politico.eu/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Amerika po e ndëshkon Gjermaninë e pabindur!
A i duhet SHBA-së ndihmë për unitet mes Trump dhe Biden?
