MENU
klinika

Analiza

Tërheqja afgane është një goditje për NATO-n dhe Evropën

19.08.2021 - 16:16

Pas sulmeve të 11 shtatorit në Amerikë, neni 5 i NATO-s-i cili thotë se një sulm ndaj një anëtari konsiderohet një sulm ndaj të gjithëve-u thirr për të vetmen herë në historinë e tij shtatë-dekadëshe.

Kur forcat amerikane filluan aksionin ushtarak kundër Afganistanit, trupat britanike dhe trupat e tjera të NATO -s iu bashkuan atyre.

Tërheqja e Amerikës 20 vjet më vonë, duke u dhënë aleatëve të NATO -s pak mundësi përveç tërheqjes, i jep një goditje të dyfishtë aleancës.

Ajo njëkohësisht ka nxjerrë në pah shkallën e mbështetjes së NATO -s në SHBA – dhe ka ngritur dyshime për gatishmërinë e ardhshme amerikane për të ofruar mbështetje për aleatët e saj.

Njoftimi i tërheqjes së Presidentit Joe Biden paraqiti një arritje të pakëndshme për anëtarët e tjerë të koalicionit ndërkombëtar – shumë prej të cilëve e panë praninë e tyre si një mbrojtje të qëndrueshme kundër rreziqeve të terrorizmit dhe migrimit nga Afganistani.

Ai gjithashtu dha mësime shqetësuese për udhëheqësin e ri amerikan.

Tërheqja afgane dhe arsyetimi i Shtëpisë së Bardhë, kanë demonstruar një vazhdimësi në politikën e jashtme nga administrata e mëparshme.

Anëtarët evropianë të NATO -s kishin shpresuar se Biden do të riparonte dëmin e shkaktuar nga Donald Trump, i cili kishte vënë në dyshim dobinë e aleancës dhe kishte kërcënuar se do të tërhiqte SHBA -në.

Ata gjithashtu e panë presidentin e sotëm si një ekspert të politikës së jashtme të angazhuar për t’i dhënë jetë të re bashkësisë ndërkombëtare të demokracive.

Megjithatë, historia e mbështetjes së Biden për t’i dhënë fund luftës afgane nuk është sekret.

Arsyetimi i administratës së tij dhe përparësitë e politikës së tij të jashtme në Azi janë të njohura.

Fakti dhe ekzekutimi i tërheqjes së SHBA nga Afganistani është shqetësues.

Ben Wallace, sekretari i mbrojtjes i Britanisë, ka zbuluar se ai u përpoq të mblidhte aleatët e NATO -s në mënyrat për të mbajtur disa trupa në vend për të stabilizuar Afganistanin.

Kjo u konsiderua e pamundur pa infrastrukturën ushtarake amerikane, veçanërisht mbështetjen ajrore nga baza ajrore Bagram në veri të Kabulit.

Shtetet baltike tani mund të pyesin se si do t’i përgjigjeshin SHBA një nxitjeje të nenit 5 në rast të një sulmi rus.

Përtej NATO -s, Ukraina sheh paralele midis Afganistanit dhe mbështetjes së saj në mbështetjen eksplicite dhe të nënkuptuar të SHBA për të parandaluar një kthim në dominimin rus.

Megjithatë, kjo duhet të jetë gjithashtu një kohë për një kërkim evropian të shpirtit-dhe marrjen e fajit.

Sado diplomatikisht i papërshtatshëm, Trump ishte i saktë kur vuri në dukje se shumë anëtarë evropianë të NATO -s ende nuk arrijnë qëllimin e shpenzimit të 2 përqind të PBB -së në mbrojtje.

Tema e vetme kundër Rusisë që ka rëndësi ka qenë prej kohësh forcat amerikane.

Tërheqja afgane mund të ketë ende një ndikim pozitiv nëse shkakton përpjekje më serioze dhe të koordinuara nga BE dhe kryeqytetet evropiane për të marrë përgjegjësinë për mbrojtjen e kontinentit.

Disa udhëheqës të BE -së po i bëjnë jehonë thirrjeve të Macron. Dëshira për të zotuar fonde dhe për t’iu nënshtruar vendimmarrjes kolektive duket se ka gjasa, edhe një herë, të frenojë veprimet e vërteta.

Por angazhimi i SHBA ka mbajtur prej kohësh së bashku sigurinë evropiane.

Nëse kjo fillon të shpërbëhet, vetëm përpjekjet e fuqishme të vetë evropianëve do të parandalojnë që e gjithë përpjekja të mos shkatërrohet.