Në Bruksel javën e kaluar, të gjithë ishin duke pritur për Berlinin. Në Berlin, i gjeta të gjithë të elektrizuar nga një zgjedhje e hapur papritur.
Një gjë, megjithatë, është e qartë: qeveria e re gjermane do të jetë një koalicion, dhe pothuajse me siguri do të ketë tre, e jo dy parti.
Kjo tregon pyetjen më të veshtirë që qëndron në themel të kësaj ngjarjeje evropiane: a mund të japë demokracia? Më saktësisht: a mundet që modeli evropian i ndryshimit përmes konsensusit demokratik, për të cilin Gjermania është shembulli kryesor, të prodhojë veprimet që Evropës i duhen shumë nëse do të mbajë veten në shekullin 21?
Çfarëdo që të thonë traktatet e vetë BE -së, në praktikë përafrimi i qeverive kombëtare mbetet çelësi për çdo nismë të madhe që ndërmerr.
Miqtë e mi në Bruksel flasin vazhdimisht për “gjermanët” që e shtyjnë këtë ose “francezët” e shtyjnë atë.
Shumica e komisionerëve evropianë mbajnë një nuancë kombëtare. Edhe grupimet e mëdha të partive transkontinentale në Parlamentin Evropian ndikohen ndjeshëm nga partitë kombëtare nga shtetet më të mëdha anëtare.
Kritikët flasin vazhdimisht për një “deficit demokratik” brenda BE -së, por në realitet pothuajse e kundërta është e vërtetë.
Sistemi është kaq i ndërlikuar dhe i ngadalshëm, pikërisht sepse kërkon pëlqimin e 26 qeverive të zgjedhura në mënyrë demokratike plus Hungarinë, si dhe një parlamenti evropian të zgjedhur në mënyrë demokratike dhe nganjëherë edhe shtete dhe rajone nën-kombëtare. BE -ja është një negociatë e përhershme.
Çudia nuk është se lëviz ngadalë por që nuk lëviz fare.
Një krizë mund të ndihmojë. Pa pandeminë Covid, ne nuk do të kishim 750 miliardë euro (640 miliardë) grante dhe kredi, të marra nga borxhi i përbashkët evropian, në fondin e rimëkëmbjes të njohur si BE e Gjeneratës tjetër.
Një optimist do të thoshte se përmbytjet në Evropën veriperëndimore dhe zjarret pyjore në Greqi e kanë bërë Evropën të zgjohet para krizës klimatike.
Megjithatë është një politikë e çuditshme që mbështetet në krizat e njëpasnjëshme për mbijetesën e saj.
Në kryeqytetin e Gjermanisë, fuqia qendrore e Evropës, flitet për koalicionet e ndryshme të mundshme që mund të dalin pas zgjedhjeve federale më 26 shtator.
Duke folur për ngjyrat, dy koalicionet më të mundshme përshkruhen si “Xhamajka” (ngjyrat e flamurit të ishullit: e zeza për demokratët kristianë, e verdha për demokratët e lirë dhe të gjelbrit) ose “semafori” (zëvendëson të kuqen e socialdemokratëve me të krishterin) E zeza e demokratëve).
Të dy koalicionet do të ishin fort pro-evropiane.
Një analizë e manifesteve partiake tregon se të Gjelbrit dhe Demokratët e Lirë kanë vizionet më pro-integruese, federaliste për Evropën, edhe pse me dallime të rëndësishme mes tyre.
Armin Laschet, kandidati Demokristian për kancelar, është një klasik i Evropës Perëndimore të Gjermanisë Perëndimore, me një statujë të Karlit të Madh në zyrën e tij. (Vëllai i tij pretendon se familja në të vërtetë rrjedh nga Karli i Madh.) Nuk ka dyshim në angazhimin e tij personal evropian.
Në ekuilibër, megjithatë, më duket se koalicioni i semaforëve do të ishte ai që ka më shumë gjasa të prodhojë dritën jeshile për Evropën.
Të gjitha palët në dy koalicionet më të mundshme duket se më në fund kanë kuptuar urgjencën e trajtimit të ndryshimeve klimatike dhe, në mënyrat e tyre të ndryshme, janë të vendosura të punojnë me sektorin e fuqishëm të biznesit gjerman për të organizuar transformimin e nevojshëm ekonomik.
Sidoqoftë, negociatat e vështira të koalicionit midis tre palëve do të prodhojnë domosdoshmërisht kompromise komplekse dhe për këtë arsye një impuls më pak të qartë, të fortë ndaj Brukselit.
Eropës i duhet ende Macron.
Evropës i duhet gjithashtu “Super Mario” Draghi i Italisë që të mbetet si kryeministër.
Dhe i duhet një qeveri e arsyeshme për të qëndruar në pushtet në Spanjë.
Atëherë dhe vetëm atëherë do të kishit, reformë dinamike evropiane.
E gjithë kjo është e mundur, por shumë larg së vërtetës.
Qeveria që shfaqet në Berlin është testi i parë.
Nëse demokracia nuk jep rezultat, atëherë evropianët e rinj do të kërkojnë modele alternative.
Në një sondazh të gjerë të BE-së të kryer vitin e kaluar për ekipin tim kërkimor në Oksford, 53% e të rinjve evropianë thanë se ata mendojnë se shtetet autoritare janë më të pajisura sesa demokracitë për të trajtuar ngrohjen globale.
Sfida e Evropës është të provojë të kundërtën – dhe jo vetëm për krizën klimatike.
Timothy Garton Ash është një kolumnist i Guardian dhe redaktoi raportin e fundit “Evropianët e Rinj flasin në BE”.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
4 sfidat e mëdha të Europës
16 vitet e Merkelit!
A është aleatja e Merkel liderja që i duhet Evropës?
