Përafërsisht 13% e vendeve të punës me paga të ulëta në Gjermani nuk do të ishin të zbatueshme nëse punëtorët do të kuptonin se sa të mira janë realisht opsionet e tyre të jashtme. Ky është përfundimi i një punimi të fundit nga Benjamin Schoefer, kolegu im këtu në Universitetin e Kalifornisë, Berkeley, dhe bashkëautorët e tij, Simon Jäger, Christopher Roth dhe Nina Roussille.
“Kur krahasohen opsionet subjektive të jashtme të punëtorëve me masat objektive të primeve të pagave nga të dhënat e përputhshme punëdhënës-punonjës”, theksojnë ata, “shumë punëtorë gabimisht besojnë se paga e tyre aktuale është përfaqësuese e tregut të jashtëm të punës – objektivisht me pagesë të ulët (me pagesë të lartë). punëtorët janë tepër pesimistë (mbioptimistë) për opsionet e tyre të jashtme.”
Në anglisht të thjeshtë, implikimi është se nëse diçka do të shkundte bindjet e rreme të punëtorëve me paga të ulëta se sa të varfra janë opsionet e tyre të jashtme, kushtet e punës dhe të tregut të punës do të ndryshonin rrënjësisht. I njëjti pasqyrë bazë me siguri vlen edhe për Shtetet e Bashkuara, vetëm më shumë, sepse paga minimale federale e SHBA është shumë më e ulët, në krahasim me produktivitetin mesatar, se ajo e Gjermanisë.
Nëse do të kishte pasur ndonjëherë një lëkundje të tillë, pandemia COVID-19 dhe pasojat e saj të përhapura ekonomike janë ajo. Të dhënat e fundit tregojnë se 3% e punëtorëve amerikanë – 4.4 milionë njerëz – lanë punën e tyre në shtator. Kjo normë mujore e lënies nuk është vetëm jashtëzakonisht e lartë; është e padëgjuar, veçanërisht duke pasur parasysh se raporti i punësimit ndaj popullsisë në SHBA është ende vetëm 59.2%, pothuajse dy pikë nën kulmin e tij të shkurtit 2020.
Çfarë po ndodh në tregun e punës në SHBA? Në kohë normale, shifrat aktuale do të sugjeronin se Amerika po përballet me një mungesë të madhe të vendeve të punës. E megjithatë, gatishmëria e madhe e punëtorëve për të lënë punën e tyre dhe për të kërkuar diçka më të mirë tregon se këto nuk janë kohë normale.
Ekziston një listë standarde e shpjegimeve për këtë të ashtuquajtur Dorëheqje të Madhe. Një faktor i dukshëm është frika nga COVID-19, veçanërisht tek ata që jetojnë me të moshuar ose të afërm me imunitet të komprometuar. Punëtorët me paga të ulëta nuk duan të regjistrojnë orë të gjata në mjediset e industrisë së shërbimeve që u kërkojnë atyre të vijnë në kontakt të ngushtë me njerëz të tjerë, jo më pak me pjesën e konsiderueshme të popullsisë që mbetet e pavaksinuar.
Një çështje e lidhur është ndërprerja e kujdesit për fëmijët, gjë që shpesh detyron të paktën njërin prind të qëndrojë në shtëpi. Shumë vëzhgues gjithashtu argumentojnë se punëtorët ndihen të fuqizuar sepse ende janë të mbushur me para nga programet e ndihmës pandemike. Dhe të tjerë pretendojnë se dy vitet e fundit kanë nxitur më shumë njerëz të ndalojnë dhe të nuhasin trëndafilat, në vend që të punojnë shumë në një punë të pakëndshme dhe me pagesë të ulët. (Problemi me atë shpjegim, vëren Paul Krugman i New York Times, është se Evropa Perëndimore, e cila kishte një përvojë të ngjashme pandemie në përgjithësi, nuk po përjeton një Dorëheqje të Madhe ose depresion në pjesën e të rriturve që janë të punësuar.)
Një efekt i dukshëm i pandemisë është se ajo ka nxitur një transformim të punës dhe vendit të punës që ose do të kishte marrë dekada në mungesë të virusit, ose nuk do të kishte ndodhur fare. Merrni parasysh, për shembull, zhvendosjen e përhapur në punën me jakë të bardhë në distancë; automatizimi i shpejtë i komponentëve thelbësorë të punës së shërbimit; ose transformimi i shitjes me pakicë – që kërkon shumë më shumë drejtues shpërndarjeje dhe shumë më pak punëtorë të shitjes në dyqan.
Këto ndryshime kanë sjellë një lehtësi të madhe për shumë konsumatorë dhe punonjës. Papritur, mjetet në internet janë mjaft të mira saqë njeriu nuk ka nevojë të blejë personalisht për të marrë një ndjenjë të cilësisë së një produkti. (Dhe nëse një dërgesë nuk është ajo që pritej, mund ta ktheni gjithmonë.) Sektorët e prekur nga këto ndryshime nuk do të kthehen në status quo-në para pandemisë.
Nëse punëtorët nuk pushohen në mënyrë të qartë, rithurja e ndarjes së punës për të rivendosur punësimin pas një ndërprerjeje masive është gjithmonë një proces i gjatë dhe i dhimbshëm. Në vitet 2010, kthimi në punësim të plotë dukej se kufizohej nga një kufi shpejtësie prej një pikë përqindjeje në vit, jo më pak për shkak se kërkesa mbeti relativisht e dobët, ndërsa politikëbërësit fiskalë dhe monetarë u fokusuan në luftimin e dragonjve fantazmë të borxhit dhe inflacionit.
Nuk do të ishte politikë e mirë që rikuperimi aktual të kufizohej nga ky kufi i shpejtësisë së ulët. Një rimëkëmbje e shpejtë kërkon që punëdhënësit amerikanë t’u ofrojnë punëtorëve me paga të ulëta pazaret më të mira që, duke u larguar në masë, padyshim që kërkojnë. Kërkon një heqje të shpejtë të barrierave kryesore të ofertës për pjesëmarrjen në punë: mungesën e kujdesit për fëmijët dhe vetë virusin. Dhe kjo kërkon një ekonomi me presion të lartë, në mënyrë që të jetë e qartë për punëtorët mënjanë se ka mundësi të mira atje.
Administrata e Presidentit Joe Biden dhe shumica e Kongresit Demokratik duhet të pranojnë se si punëtorët ashtu edhe sipërmarrësit kanë nevojë për shumë më tepër mbështetje tani nga sa mund të sigurojë biznesi amerikan si zakonisht. Evropa jep një shembull premtues. SHBA ka nevojë për më shumë prej tyre.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Project Syndicate
