MENU
klinika

Analiza e The Washington Post

A ia vlen të shpëtohet demokracia?

08.01.2022 - 10:09

Kishte një ton të ri në fjalimin e Presidentit Biden në përvjetorin e trazirave të 6 janarit, në të cilën një turmë e dhunshme e mbështetësve të Trump u përpoq të përmbyste rezultatet e një zgjedhjeje presidenciale legjitime.

Donald Trump dhe ata që ai ngjalli me “rrjetin e tij të gënjeshtrave” i vendosën këmbën në fyt të Amerikës – në demokracinë amerikane”, tha Biden.

Fjalimi i tij 25-minutësh ishte reagimi që kaq shumë demokratë kanë pritur të dëgjonin nga Biden, i cili në përgjithësi – dhe me mençuri, sipas mendimit tim – ka preferuar të injorojë paraardhësin që ai i referohet si “ish-djaloshi”.

Ajo që me të vërtetë preokupon presidentin, megjithatë, u përmblidh në një pasazh më të qetë që erdhi afër fundit të fjalimit, një pasazh që nuk mori aq shumë vëmendje.

Nëse ekziston një premisë gjithëpërfshirëse që përcakton atë që Biden e sheh si sfidën më të madhe të presidencës së tij, është se Shtetet e Bashkuara duhet të hedhin poshtë një cinizëm në rritje për vetë demokracinë – jo vetëm në këtë vend, por në mbarë botën. Mes polarizimit të thellë politik dhe minimit të normave, proceset janë bërë aq të rrëmujshme dhe të ngarkuara sa njerëzit po humbasin besimin se sistemet demokratike janë ende të afta të funksionojnë dhe të japin rezultate.

“ ‘Ne njerëzit’ – të qëndrojmë për shtetin e së drejtës, të ruajmë flakën e demokracisë, të mbajmë gjallë premtimin e Amerikës. Ky premtim është në rrezik, i shënjestruar nga forcat që vlerësojnë forcën brutale mbi shenjtërinë e demokracisë, frikën mbi shpresën, përfitimin personal mbi të mirën publike. Mos bëni asnjë gabim për këtë: ne po jetojmë në një pikë kthese në histori, “tha Biden.

“Si brenda dhe jashtë vendit, ne jemi të angazhuar sërish në një luftë midis demokracisë dhe autokracisë, midis aspiratave të shumë njerëzve dhe lakmisë së pakkujt, midis të drejtës së popullit për vetëvendosje dhe autokratit egoist,” ai vazhdoi. “Nga Kina në Rusi dhe më gjerë, ata po vënë bast se ditët e demokracisë janë të numëruara. Ata në fakt më kanë thënë se demokracia është shumë e ngadaltë, shumë e zhytur nga ndarja për të pasur sukses në botën e sotme të ndërlikuar që ndryshon me shpejtësi. Dhe ata po vënë bast – ata po vënë bast që Amerika do të bëhet më shumë si ata dhe më pak si ne.

Kjo frikë se demokracia po gërryhet, duke lënë një vakum për t’u mbushur nga autoritarizmi, zuri rrënjë me Biden shumë përpara rrethimit të Kapitolit. Kur ai kandidonte për president, ai shpesh fliste për një libër, të botuar në 2018, që kishte lënë një përshtypje të thellë tek ai – “Si vdesin demokracitë”, nga profesorët e qeverisë së Harvardit, Steven Levitsky dhe Daniel Ziblatt.

Presidenti i kthehet temës shpesh, jo vetëm në kontekstin e sulmeve ndaj normave dhe institucioneve demokratike që u përshkallëzuan gjatë epokës së Trump, por edhe teksa ai argumenton agjendën e tij ambicioze.

Biden paralajmëroi për “pakënaqësinë e njerëzve në mbarë botën me qeveritë demokratike që ata mendojnë se nuk po arrijnë t’i përmbushin nevojat e tyre. Sipas mendimit tim, kjo është sfida përcaktuese e kohës sonë.”

Është gjithashtu sfida përcaktuese e presidencës Biden. Megjithëse Trump përshpejtoi shkatërrimin e parmakëve që kanë mbrojtur institucionet demokratike – dhe kështu i hapi rrugën sulmit të 6 janarit – problemi nuk filloi me të.

Dhe ndërsa sistemi ishte mjaftueshëm i fortë për t’u mbajtur, forcat që e kanë minuar atë nuk janë zhdukur.

Biden kishte të drejtë që na kujtoi të mbajmë kokën lart dhe të ecim përpara.

Pjesa tjetër e botës po e shikon këtë vend si një provë nëse ia vlen të shpëtohet demokracia.

Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al