MENU
klinika

Financial Times/ Çfarë e pengoi procesin?

Gjermania, nga lokomotiva ekonomike tek ‘ngelësi’ i Europës

27.01.2022 - 14:08

Ish-ministri i ekonomisë i Gjermanisë, Peter Altmaier premtoi se do të vepronte si “lokomotiva ekonomike” që e nxori botën nga kriza e saj Covid-19, por në vend të kësaj vendi tani duket më shumë si ngecja e Evropës.

Për një kohë, Gjermania ishte një shtyllë e rezistencës relative, ekonomia e saj u tkurr më pak se pjesa më e madhe e Evropës në vitin 2020. Megjithatë, gjatë vitit të kaluar vendet e tjera janë rimëkëmbur më shpejt dhe madje edhe Italia pritet të rifitojë nivelet para pandemisë të produktit të brendshëm bruto përpara Gjermanisë, e cila është në prag të një recesioni dimëror.

“Gjermania pati një gjysmë të parë shumë të mirë të krizës, por në 2021 gjërat u përmbysën,” tha Gilles Moec, kryeekonomist në siguruesin francez Axa, duke shtuar se dobësitë në ekonomi ishin evidente “para pandemisë, kur Gjermania tashmë po performonte dobët”.

Pjesa më e madhe e performancës së pamjaftueshme të ekonomisë më të madhe të Evropës rrjedh nga ekspozimi më i madh i saj ndaj pengesave globale të zinxhirit të furnizimit që kanë goditur prodhimin, si dhe një rimëkëmbje më e dobët në shpenzimet e familjeve, thanë ekonomistët.

Vendi i Gjermanisë pranë tabelës së rritjes evropiane u konfirmua këtë muaj kur Zyra Federale e Statistikave vlerësoi se prodhimi kombëtar u rrit 2.7 përqind vitin e kaluar, më pak se gjysma e normave të pritura franceze dhe italiane dhe shumë nën parashikimin e rritjes prej 5.1 përqind për eurozonës në përgjithësi.

Kur të premten publikohen shifrat e PBB-së tremujore për Gjermaninë dhe Francën, ato do të nënvizojnë performancën divergjente të dy ekonomive më të mëdha të eurozonës. Analistët presin që ekonomia gjermane madje të tkurret lehtë në tre muajt e fundit të 2021 krahasuar me tremujorin e mëparshëm, ndërsa Franca pritet të rritet me 0.5 për qind. Këtë javë, FMN-ja fajësoi “ndërprerjet e furnizimit” për uljen e parashikimit të rritjes gjermane për vitin 2022 nga 4.6 për qind në 3.8 për qind.

Erërat e forta nënvizojnë sfidat me të cilat përballet qeveria e koalicionit të kancelarit Olaf Scholz, veçanërisht pasi ajo planifikon të shtrëngojë shpenzimet publike vitin e ardhshëm kur frena kushtetuese e borxhit të Gjermanisë të kthehet në fuqi.

Robert Habeck, ministër i ekonomisë, tha të mërkurën se “pasojat e pandemisë së koronës janë ende duke u ndjerë dhe një numër kompanish po luftojnë me to”. Por pavarësisht këtyre “sfidave të mëdha” ai priste që ekonomia të rimëkëmbej me një rritje prej 3.6 për qind këtë vit.

Ndërkohë që shumica e ekonomistëve bien dakord mbi burimet e dobësisë së fundit të Gjermanisë, ka më pak konsensus nëse vendi ka të ngjarë të arrijë shpejt ose të mbetet në acarim për një periudhë të zgjatur.

Përgjigja ka të ngjarë të varet nga ajo kohëzgjatje që zvarritjet e furnizimit vazhdojnë t’u lënë prodhuesve mungesë të shumë materialeve nga gjysmëpërçuesit në litium, duke i penguar ata të përmbushin librat e porosive.

“Gjermania është një ekonomi e hapur dhe e integruar në tregti, kështu që është më e prekur nga problemet e furnizimit që janë krijuar nga pandemia”, tha Salomon Fiedler, një ekonomist në bankën e investimeve Berenberg.

Një nga zonat më të goditura ka qenë industria e prodhimit të makinave në Gjermani, në të cilën prodhimi vendas ra 12 për qind vitin e kaluar në 3.1 milionë automjete, më shumë se 50 për qind më pak nga nivelet para pandemisë në 2019.

Prodhimi i përgjithshëm industrial në Gjermani ishte ende 7 për qind nën nivelet e para krizës në nëntor, ndërsa në Francë ishte në rënie me 5 për qind dhe në Itali, ekonomia e tretë më e madhe e eurozonës, madje u rrit lehtë.

Marco Valli, kryeekonomist evropian në UniCredit në Milano, tha se Gjermania u pengua nga mbështetja e saj më e madhe në prodhimin e automjeteve, makinerive dhe pajisjeve. “Pandemia ka dhënë një nxitje për mallrat e konsumit dhe kjo është shumë më e lartë si për Francën ashtu edhe për Italinë,” tha ai.

Ekonomistët thanë se performanca e dobët e Gjermanisë në 2021 lidhej gjithashtu me një mungesë në shpenzimet e familjeve, e cila ishte ende 2 për qind nën nivelet e para-pandemisë në tremujorin e tretë të vitit të kaluar, ndërsa shpenzimet e familjeve franceze ranë më pak se 1 për qind.

“Franca ka pasur një rikuperim më të fortë të konsumit privat,” tha Katharina Utermöhl, ekonomiste e lartë në siguruesin gjerman Allianz. “Ndërsa reagimi fiskal i Gjermanisë ishte më i madh, faktori i frikës tek njerëzit ka qenë më i madh.”

Gjermania ka luftuar për të vaksinuar njerëzit po aq shpejt sa fqinjët e saj, me 72.7 për qind të qytetarëve të saj të vaksinuar plotësisht, krahasuar me më shumë se 75 për qind në Francë dhe Itali. Për shkak se njerëzit e pavaksinuar përballen me kufizime në rritje për Covid-19, kjo ka të ngjarë të kufizojë më tej rimëkëmbjen e konsumatorëve të Gjermanisë.

Mungesa e fuqisë punëtore është një tjetër kufizim. Detlef Scheele, kreu i Agjencisë Federale të Punësimit, ka vlerësuar se vendi duhet të sjellë 400,000 punëtorë të huaj të kualifikuar në vit, shumë më tepër se sa ka bërë kohët e fundit, për të kompensuar ndikimin e fuqisë punëtore të plakur.

Gjermania gjithashtu ka të ngjarë të goditet nga ngadalësimi në Kinë, tregu i saj i dytë më i madh i eksporteve pas SHBA-së. “Nëse tregu në të cilin Gjermania ka bast për shumë vite është zhgënjyes, atëherë, si një makinë eksporti, ju keni një problem,” tha Moec i Axa.

Joachim Lang, drejtor i përgjithshëm i grupit të lobit të biznesit të Gjermanisë BDI, tha se përhapja e variantit të koronavirusit Omicron do të shkaktojë ndërprerje të mëtejshme të prodhimit të fabrikës në Kinë dhe vende të tjera aziatike që “kërcënon të ndikojë përsëri në zinxhirët e furnizimit këtë vit”.

Sidoqoftë, shumica e ekonomistëve ende presin që Gjermania të fillojë të rifitojë terrenin e humbur pasi të lehtësohen pengesat e furnizimit dhe të hiqen kufizimet e koronavirusit. Me një stimul fiskal përfundimtar këtë vit, i financuar duke emetuar deri në 100 miliardë euro borxh shtesë dhe 7.4 miliardë euro nga fondi i rimëkëmbjes së BE-së, vendi “mund të shkojë nga një ekstrem në tjetrin: nga recesioni në kampionin e rritjes”, tha Carsten. Brzeski, një ekonomist në bankën holandeze ING.

Kishte shenja të hershme optimizmi në sondazhin më të fundit të indeksit të menaxherëve të blerjeve të IHS Markit për bizneset gjermane të hënën, i cili raportoi nivelin e tij më të lartë që nga shtatori dhe “shenjat tentative të lehtësimit” në problemet e zinxhirit të furnizimit.

Valli i UniCredit parashikoi se ekonomia e Gjermanisë do të mbetet pas Francës dhe Italisë përsëri këtë vit, përpara se t’i kalonte ato me rritje prej 3.8 përqind në 2023.

“Ne presim që pengesat e furnizimit të jenë zbehur në vitin 2023 dhe më pas presim që ekonomia gjermane të arrijë prapa”, tha ai.

/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Financial Times