MENU
klinika

E vërteta është që...

A mund të ndikojë duhani në nivelet e kolesterolit?

11.02.2022 - 13:02

Kur merrni parasysh rreziqet shëndetësore të pirjes së duhanit, sëmundjet e mushkërive dhe kanceri ka të ngjarë të vijnë të parat në mendje.

Por e vërteta është se pirja e duhanit ndikon më shumë sesa vetëm shëndetin e mushkërive. Mund të rrisë rrezikun për sëmundje të zemrës dhe goditje në tru, kolesterol të lartë dhe probleme të tjera të shëndetit të zemrës.

Në fakt, njerëzit që pinë duhan kanë dy deri në katër herë më shumë gjasa për të zhvilluar sëmundje të zemrës sesa njerëzit që nuk pinë. Dhe rreziku për goditje dyfishohet nëse pini cigare. Pjesa më e madhe e këtij rreziku në rritje vjen nga fakti se tymi i cigares përmban mijëra kimikate që mund të dëmtojnë enët e gjakut dhe të rrisin nivelet e kolesterolit. Kjo mund ta bëjë më të vështirë për trupin largimin e kolesterolit të pashëndetshëm nga gjaku, duke lejuar që kolesteroli të grumbullohet në arterie.

Çfarë duhet të dini për kolesterolin?
Kolesteroli është një substancë dylli, e ngjashme me yndyrën në gjak, e cila prodhohet natyrshëm nga mëlçia.

Kolesteroli luan një rol në krijimin e qelizave, prodhimin e hormoneve dhe tretjen e ushqimit. Trupi prodhon të gjithë kolesterolin që i nevojitet. Megjithatë, kolesteroli gjendet gjithashtu në disa ushqime dhe shumë njerëz marrin më shumë kolesterol sesa u nevojitet nga dieta e tyre.

Një dietë me yndyrë të lartë mund të rrisë rrezikun për kolesterol të lartë, por faktorë të tjerë gjithashtu luajnë një rol në nivelet e kolesterolit, duke përfshirë gjenet tuaja dhe nëse pini duhan. Ekzistojnë dy lloje të kolesterolit: lipoproteina me densitet të ulët (LDL) dhe lipoproteina me densitet të lartë (HDL).

LDL, i quajtur gjithashtu kolesteroli “i keq”, mund të krijojë një grumbullim yndyror të një substance të quajtur pllakë në brendësi të arterieve. Kjo mund të ngushtojë arteriet dhe të rrisë rrezikun për:

atak ne zemer
goditje në tru
sëmundje të arterieve periferike

Një nivel i shëndetshëm i kolesterolit LDL për njerëzit e çdo moshe është nën 100 miligramë për decilitër (mg/dL). HDL, i njohur si kolesteroli “i shëndetshëm”, mund të largojë LDL dhe ta transportojë atë në mëlçi, ku më pas del nga trupi. Ndryshe nga kolesteroli LDL, ju dëshironi që HDL të jetë një numër më i lartë. Një nivel i shëndetshëm i HDL është mbi 40 mg/dL për burrat dhe mbi 50 mg/dL për gratë.

Në mënyrë ideale, kolesteroli total i kombinuar duhet të jetë nën 200 mg/dL.

Mënyra e vetme për të ditur vlerat e kolesterolit është me një analizë gjaku të profilit të lipideve. Nëse keni një histori të kolesterolit të lartë në gjak ose faktorë rreziku për të, një test gjaku ka të ngjarë të jetë pjesë e kontrolleve tuaja të rregullta.

A ka lidhje mes pirjes së duhanit dhe kolesterolit?

Pirja e duhanit ka një ndikim të rëndësishëm në trup. Mund të dëmtojë mushkëritë dhe të rrisë rrezikun e:

astmës
sëmundjeve të mushkërive
kancer në mushkëri
Përtej ndikimit në mushkëri, duhani mund të ndikojë edhe në shëndetin kardiovaskular.

Mushkëritë mund të thithin avujt e lëshuar në tymin e cigares. Këto substanca janë treguar se mund të shkaktojnë:

nivele të ulëta të HDL
rrisin nivelet e LDL
e bëjnë gjakun më të trashë dhe më ngjitës, dhe ka më shumë gjasa të mpikset
dëmtojnë qelizat që rreshtojnë enët e gjakut dhe arteriet
shkaktojnë trashje dhe ngushtim të enëve të gjakut

Për më tepër, një studim ka gjetur se një përbërës i quajtur akroleinë, i cili gjendet në tymin e cigares, është një faktor i lartë rreziku që ndikon në nivelet e kolesterolit të trup. Ky përbërës shumë reaktiv parandalon HDL në gjak që të transportojë LDL nga arteriet dhe në mëlçi. Kjo do të thotë që pirja e duhanit jo vetëm që rrit akumulimin e LDL-së, por gjithashtu dëmton aftësinë e kolesterolit HDL për të rregulluar dëmin e shkaktuar nga LDL.

Pirja e duhanit dhe kolesteroli i lartë janë një kombinim veçanërisht i rrezikshëm për zemrën. Por lënia e duhanit mund të ulë nivelet e kolesterolit dhe të përmirësojë shëndetin tuaj të përgjithshëm në shumë mënyra të rëndësishme.

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Si ndikojnë këta faktorë?

2 mënyra për të mbrojtur zemrën