Ka një besim në rritje në aleancën perëndimore për rrjedhën e luftës në Ukrainë. Ky besim është i justifikuar dhe potencialisht i rrezikshëm.
Pushtimi ka shkuar shumë më keq për Rusinë sesa guxuan të shpresonin shumica e njerëzve në perëndim. Aleatët perëndimorë kanë befasuar edhe veten e tyre me forcën, shpejtësinë dhe unitetin e përgjigjes së tyre – me sanksionet e pashembullta të vendosura ndaj Rusisë dhe ndihmën ushtarake në Ukrainë.
Gjendja gjithnjë e më e mirë në Uashington dhe pjesë të Evropës u reflektua në vërejtjen kontroverse të Joe Biden se Vladimir Putin i Rusisë “nuk mund të qëndrojë në pushtet”.
Presidenti amerikan supozohet gjerësisht se ka folur në një mënyrë të pamenduar se ndihmësit e tij duhej të largoheshin me shpejtësi. Por komentet e tij pasqyrojnë një ndjenjë në Uashington se një formë e “ndryshimit të regjimit” në Rusi është edhe e imagjinueshme dhe e dëshirueshme.
Pozicioni i brendshëm dhe ndërkombëtar i Putinit duket me të vërtetë më i rrezikshëm se përpara pushtimit.
Por realiteti më pak i diskutuar është se lufta gjithashtu paraqet rreziqe politike të mëdha dhe në rritje për qeveritë e perëndimit.
Rreziku është se Rusia arrin të vazhdojë luftën për shumë muaj. Ndërkohë, efektet e ndarjes ekonomike me Moskën do të fillojnë të ndjehen shumë më akute në Evropë në formën e rritjes së çmimeve, mungesës së energjisë, humbjes së vendeve të punës dhe ndikimit social të përpjekjes për të pranuar deri në 10 milionë refugjatë ukrainas.
Amerika është më pak e ekspozuar ekonomikisht se Evropa. Por lufta filloi me inflacionin amerikan tashmë të lartë dhe vlerësimin e popullaritetit të Biden të ulët. Çmimet e benzinës tani po rriten dhe kjo gjithmonë ndikon keq tek votuesit amerikanë.
Faturat e energjisë për konsumatorët dhe bizneset në Evropë po rriteshin gjithashtu ndjeshëm edhe para luftës. Në MB, familjet mund të shohin një rritje prej 50 për qind në faturat e energjisë në prill, e ndjekur nga një rritje tjetër prej 50 për qind në tetor.
Çmimet e ushqimeve gjithashtu ka të ngjarë të rriten, duke reflektuar rëndësinë e Ukrainës dhe Rusisë për tregjet globale të grurit dhe plehrave.
Ndërkohë, në Lindjen e Mesme, ku qeveritë kanë më pak burime për të zbutur ndikimin e rritjes së çmimeve të ushqimit, mund të ketë një rritje të urisë. Kjo, nga ana tjetër, mund të çojë në një rritje të re të njerëzve të dëshpëruar që përpiqen të largohen për në Evropë.
Qeveritë në Evropë, tashmë duke luftuar për t’u përballur me miliona ukrainas, së shpejti mund të përballen me shumë më tepër emigrantë të mundshëm nga Lindja e Mesme dhe Afrika.
Përgjigja publike ndaj këtyre zhvillimeve në Evropë dhe SHBA ka të ngjarë të jetë e paqëndrueshme dhe kontradiktore. Fokusi aktual mbi Ukrainën në media ndoshta do të zbehet, pasi lufta humbet vlerën.
Deri në vjeshtë, kriza ekonomike mund të dominojë politikën.
Kjo do të siguronte terren pjellor për një ringjallje të populistëve si Donald Trump në SHBA, Marine Le Pen në Francë apo Matteo Salvini në Itali – të cilët të gjithë kanë qenë mbështetës të Putinit në të kaluarën.
Sigurisht, presioni ekonomik ndaj Rusisë do të jetë shumë më intensiv.
Por Putini drejton një diktaturë. Udhëheqësit e demokracive perëndimore duhet të shqetësohen për votuesit e tyre.
Ata e dinë se, historikisht, pak qeveri mund t’i mbijetojnë stagflacionit dhe krizës shoqëruese të kostos së jetesës.
Me rritjen e presionit ekonomik, uniteti perëndimor mund të thyhet – duke çuar në presione kontradiktore mbi liderët politikë.
Më shumë zemërime në Ukrainë, si shkatërrimi i Mariupolit, do të çojnë në kërkesa për një përgjigje edhe më të ashpër perëndimore – deri në ndërhyrjen e drejtpërdrejtë ushtarake në konflikt.
Në të njëjtën kohë, do të ketë një ringjallje të “kuptuesve të Putinit”: një fraksion i opinionit perëndimor (veçanërisht gjerman) që për momentin ka rënë kryesisht në heshtje.
Ata do të kërkojnë përfundimin e konfliktit, edhe nëse kjo nënkupton tërheqjen e mbështetjes për Ukrainën dhe bërjen e lëshimeve ndaj Rusisë që aktualisht duken të papranueshme.
Ky tension tashmë ka filluar të shfaqet mes qeverive perëndimore.
Emmanuel Macron, presidenti i Francës, ka qortuar në mënyrë implicite Biden duke u kërkuar liderëve perëndimorë që të shmangin retorikën përshkallëzuese që e bën të pamundur arritjen e një zgjidhjeje paqeje në Ukrainë.
Por Macron mund të jetë duke investuar shumë shpresë në perspektivat për negociatat e paqes. Pavarësisht titujve aktualë rreth bisedimeve të paqes në Turqi, të dyja palët mbeten shumë larg njëra-tjetrës.
Ka pak prova reale që Putini është ende i përgatitur të pranojë çdo gjë tjetër përveç fitores që i ka premtuar Rusisë.
Një luftë e gjatë do të rrisë presionin politik dhe ekonomik mbi qeveritë perëndimore. Kërkesa e Biden për largimin e Putinit mund të ketë qenë jodiplomatike, por ai me siguri ka të drejtë kur sugjeron se marrëdhëniet normale midis Rusisë dhe perëndimit janë të pakonceptueshme ndërsa Putini mbetet në pushtet.
Ndryshimi i regjimit në Rusi mund të jetë i nevojshëm për të shmangur trazirat politike në perëndim.
Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“DW”: Ukraina do të mbijetojë, por Perëndimit duhet t’i vijë turp
“Rusia do ta humbas LUFTËN, por edhe peshën gjeopolitike” !
“The Times”: Dilema hamletiane e Zelenskyt
