Është muaji i dytë që kur Rusia përdori të gjitha municionet e mundshme për të bombarduar rajonin e Luhanskut. Tani ata po mbledhin pajisje, po mobilizojnë rekrutët… Beteja këtu do të jetë më e ashpër,” më tha guvernatori i rajonit të Luhansk, Serhiy Gaidai, kur u takuam kohët e fundit në Ukrainën lindore.
Synimet e Rusisë janë të qarta: Kremlini e quan luftën e tij kundër Ukrainës “operacion special për çlirimin e Donbasit”. Ajo dëshiron që disa përfitime reale të prezantohen në shtëpi përpara përvjetorit të fitores së Rusisë në Luftën e Dytë Botërore, më 9 maj.
Pasi trupat ruse nuk arritën të mposhtin ushtrinë ukrainase dhe pushtuan Kievin dhe qytetet kryesore si Kharkiv, Moska po përqendrohet në marrjen e pjesëve të Donbasit që mbeten në duart e Ukrainës.
Deri në 2.5 milionë njerëz jetojnë në Donbasin e papushtuar, pretendon Moska. Territori ka vuajtur në mënyrë drastike që nga fillimi i kësaj lufte, veçanërisht në jug. “Nëntëdhjetë për qind e Mariupolit nuk mund të rindërtohet. Një tjetër qytet i Volnovakha, në veri të Mariupolit, në thelb është fshirë, “tha Pavlo Kyrylenko, guvernatori i rajonit të Donetsk. Kyrylenko është 35 vjeç dhe ka lindur në Donetsk. Ai është një ish-prokuror dhe tani është në listën e vdekjeve në territorin e pushtuar. Ai ka ndërprerë çdo kontakt me anëtarët e familjes në Donbas dhe nuk është kthyer në shtëpi për tetë vjet.
Në rajonin e Luhanskut, ushtria ukrainase tani kontrollon vetëm tre qytete të mëdha industriale. Kryeqyteti më i populluar, kryeqyteti administrativ Severodonetsk, vazhdon të bombardohet rëndë. Kohët e fundit kalova disa orë atje dhe dëgjova zhurmën e vazhdueshme të shpërthimeve. Pak njerëz kishin lidhje celulare ose energji elektrike.
Roman Vodianyk, mjeku kryesor i spitalit më të madh dhe tani të vetëm në Severodonetsk, është në gjendje të flasë në telefon falë një lidhjeje interneti satelitore që është siguruar në objektet kryesore. Zyra e Vodianyk është plot me ilaçe, por ai ka nevojë për kirurgë dhe më shumë insulinë. Në një qytet ku jetonin 100,000 njerëz, mbeten deri në 30,000. Kohët e fundit kam takuar Vodianyk dhe kam ecur nëpër një strukturë moderne që shumë spitale rajonale do ta kishin zili. Megjithatë, bombolat e oksigjenit të sjellë dy muaj më parë u goditën nga predha dhe një nga departamentet u dëmtua rëndë. Vodianyk zbuloi se shtëpia e tij ishte shkatërruar.
Pacientët shtriheshin në shtretërit e spitalit nëpër korridore, por jo sepse spitali ishte plot. Njerëzit kishin frikë të ishin pranë dritareve. Takova një grua të quajtur Lyuba, e cila i mbijetoi sulmeve disa orë para vizitës sime. Punëtorët e shpëtimit e kishin marrë atë nga gërmadhat e shtëpisë së saj. Yana, 45 vjeç, një mësuese angleze, nuk ishte aq me fat. Ajo ishte fshehur në bodrum me djalin e saj 18-vjeçar, Nikitën (i cili është me autizëm), që nga dimri. Yana vendosi të shkonte në shtëpi dhe të merrte disa rroba më të lehta për pranverë. Një predhë e goditi atë dhe Nikitën në rrugë. Ai humbi dorën dhe nëna i vdiq. Kur takova Nikitën në spital, dora e tij tjetër nuk e lëshonte atë të gjyshes së tij Larysa.
Guvernatori Kyrylenko u ka kërkuar vendasve të largohen nga rajoni i Donjeckut.
Ai po përgatit rajonin me shqetësim për një sulm kolosal. Qëllimi i tij nuk është të tregojë heroizëm, por të ruajë jetë.
Kolegu i tij nga Luhansk i vjen keq që shumë njerëz e kuptuan se duhej të evakuoheshin vetëm pasi të ishin shkatërruar shtëpitë e fqinjëve të tyre. Autoritetet ukrainase janë të kujdesshme në lidhje me publikimin e vendeve ku njerëzit janë evakuuar, nga frika se tubimet masive mund të sulmohen. Kyrylenko më tregoi për mësimet e nxjerra gjatë muajve të fundit dhe atë që Donbasi po bënte për t’u përgatitur për sulme të reja. Meqenëse supermarketet dhe magazinat janë shënjestruar, më shumë ushqime do të shpërndahen dhe ruhen në objekte të ndryshme. Kolonat e evakuimit do të ndahen në grupe më të vogla, pasi kolona e parë prej 50 autobusësh evakuimi të dërguara në Mariupol u bombardua (20 automjete u shkatërruan).
Në qytetin tim të lindjes, Kiev, më kanë hutuar imazhet grafike nga Bucha dhe Irpin. Këto janë zona periferike të klasës së mesme në periferi të qytetit. Shumë nga kolegët dhe miqtë e mi jetojnë atje. Kam parë fotot e një varri masiv dhe kam lexuar dëshmitë e përdhunimeve dhe torturave. Kam parë një foto të një të moshuari që u qëllua me biçikletën e tij dhe dëgjova një përshkrim të trupave të gjymtuar në një morg lokal.
Unë kam raportuar për luftën në Ukrainën lindore për tetë vjet, duke u fokusuar në viktimat civile dhe shkeljet e të drejtave të njeriut. Por ne kurrë nuk kemi parë asgjë krahasuar me këtë.
Pas masakrës së Bucha-s, duket sikur duhet të ndryshojmë mënyrën se si e trajtojmë këtë luftë.
Më parë, ne u përpoqëm të kuptonim strategjinë ushtarake të Rusisë, për t’u përgatitur më mirë. Por një rast përdhunimi në një fshat afër Kharkivit, minat në një kopsht botanik në Trostyanets, dhe qëllimi i njerëzve me duar të lidhura në periferi paqësore të Kievit – këto veprime nuk kanë asnjë kuptim, përveç dëshirës për të ndëshkuar ukrainasit.
Më 24 shkurt, të dy Gaidai dhe Kyrylenko më thanë se morën telefonata nga Rusia që i kërkonin të kalonin anën tjetër. Nuk dija një mënyrë kaq elokuente për t’u përgjigjur, kështu që bllokova numrin, “kujton Kyrylenko. Më vonë, të dy morën kërcënime me vdekje. Kryetarë të shumtë bashkie dhe nëpunës civilë në Donbasin ukrainas dhe familjet e tyre kanë marrë gjithashtu kërcënime.
Shqetësimi është se perëndimi dhe ata që duan të ndërmjetësojnë çdo marrëveshje me Rusinë, do të tundohen ta lënë Vladimir Putinin të marrë Donbasin.
Kjo mund të jetë një strategji daljeje që do t’i lejonte atij të shpëtonte imazhin.
Pas tmerreve në Bucha, jam i tmerruar për atë që mund të ndodhë me njerëzit në Donbas, të cilët kanë treguar besnikëri ndaj shtetit ukrainas gjatë tetë viteve të fundit.
Nuk janë vetëm burokratët dhe ushtria: vendasit punonin për bizneset ukrainase dhe jepnin mësim në shkollat ukrainase. Para se të largohesha nga Donbasi, nxitova të takoj mikun tim, të cilin e kisha takuar për herë të parë tetë vjet më parë. Ai ka një biznes të suksesshëm të zarzavateve. Ai dërgoi gruan dhe vajzën e tij në Ukrainën perëndimore, por mbetet vetë aty për t’u kujdesur për biznesin e tij. E përqafova dhe insistova se duhej të përfundonte atë që po bënte dhe të largohej.
Pas Bucha-s, Ukrainës nuk ka zgjidhje tjetër veçse të luftojë për Donbasin. Beteja mund të jetë brutale dhe e gjatë.
Nataliya Gumenyuk është një gazetare ukrainase, themeluese e Gazetarisë së Interesit Publik dhe autore e Lost Island: Tales from the Occupied Crimea
Burimi: The Guardian
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Masakra në Bucha, zbulohet “kasapi” siberian që e shkaktoi
Pse nuk dënohet Putini?
