MENU
klinika

A M E R I K A !

Kolombi mposhti frikën nga e panjohura

20.05.2022 - 13:02

        Disa mendonin se ishte thjesht një i çmendur dhe se, duke arritur në skajin tjetër të botës, ai do të precipitonte në hiçgjë. Mirëpo, ai s’u dorëzua dhe, falë këmbënguljes së tij (dhe një përllogaritjeje të gabuar) u bë një nga eksploruesit më të mëdhenj në histori./Konica.al

Circa 1500, Italian explorer Christopher Columbus. (Photo by Hulton Archive/Getty Images)

Më 20 maj 1506, u nda nga jeta njeriu që mbërriti “atje ku askush nuk kishte shkuar më parë”, Kristofor Kolombi, zbuluesi, udhëtari dhe kolonizatori i parë evropian, që arriti në kontinentin e Amerikës. Përpara se të merrte tre karavelat nga mbretëresha Isabela, Kristofor Kolombi kishte si detyrë të bindte studiuesit e Salamankës, se toka ishte e rrumbullakët. Disa mendonin se ai ishte një i çmendur dhe se, duke arritur në skajin tjetër të botës, do të përfundonte në mosekzistencë. Mirpo, ai nuk u dorëzua dhe, falë këmbënguljes së tij, u bë një nga eksploruesit më të mëdhenj në histori. Në fakt, atij i detyrohemi zbulimin e Amerikës në vitin 1492./Konica.al

Përse e ndërmori Kolombi udhëtimin drejt Perëndimit?

Kristofor Kolombi lindi në vitin 1451. Vendi i lindjes së tij mbetet një mister. Sipas gjenovezëve ai ka lindur në Xhenova, për portugezët në Portugali dhe për grekët në Greqi. I ati ishte një endës gjenovez, Kristofor Kolombi ndoqi gjurmët e të atit dhe filloi të udhëtonte në det në vazhdën e kompanive të ndryshme tregtare. Transferohet në Portugali, ku martohet dhe bëhet baba. Ishte periudha kur fillon të përpunojë projektin e parë për të arritur në Indi, duke lundruar drejt Perëndimit, por mbreti i Portugalisë nuk ia financon ekspeditën. Më pas, ai u transferua në Spanjë, ku fitoi privilegjet e mbretit Ferdinand dhe mbretëreshës Isabela.

ITALY – JULY 18: Christopher Columbus (1451-1506), detail from Allegory on Charles V of Habsburg (1500-1558) as Ruler of the world, painting by Peter Johann Nepomuk Geiger (1805-1880), Throne Room, Miramare castle, Trieste, Friuli-Venezia Giulia, Italy. (Photo by DeAgostini/Getty Images)

Më 3 gusht 1492, ai u nis nga porti i Palos, me 120 burra dhe një flotë prej tri anijesh: “Nina”, “Pinta” dhe “Santa Maria”.

Në tetor, zbarkoi në atë që aktualisht quhet Bahamas, për të vijuar me Kubën dhe Haitin. Në mars, ai kthehet triumfues në Palos, por Kolombi ishte i mendimit se nuk kishte prekur një kontinent të ri. Tokat e zbuluara i quajti Indi Perëndimore, kurse banorët e saj, indianë. Në vitet në vijim, ai organizoi edhe katër ekspedita të tjera, por dalëngadalë filloi t’i shuhej entuziazmi. Pas vdekjes së mbrojtëses së tij, Isabelës, Kristofor Kolombi u gjend në një mjedis armiqësor, ku askush nuk ishte më i interesuar për ekspeditat e tij. I sëmurë dhe i dobësuar, ai u tërhoq në Sevilje, në një shtëpi që kishte marrë me qira në famullinë e Santa Maria. Jetoi atje i vetëm, pothuajse i harruar nga bashkëkohësit, i braktisur nga shumica e shokëve aventurierë, që u pasuruan falë tij. Kristofor Kolombi, Admirali i oqeanit Atlantik, zëvendësmbret i Indisë, vdiq Ditën e Ngjitjes, duke murmuritur: “In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum”(Në duart e tua Zot, unë dorëzoj shpirtin tim). Vdiq i trishtuar dhe i harruar më 20 maj 1506, në moshën 56-vjeçare.

Christopher Columbus showing his sailors the island of San Salvador, first sighted land, October 12, 1492, Monastery of Santa Maria de La Rabida, Spain. Detail.

Në të vërtetë, hipoteza që Kolombi kishte lënë për të testuar rrumbullakësinë e Tokës është hedhur poshtë kohët e fundit nga disa historianë. Midis tyre, edhe Alessandro Barbero, i cili, gjatë një konference interesante në Festivalin e Mendjes në Sarzana, tregoi sesi në mesjetë, dihej tashmë se toka ishte e rrumbullakët. Megjithatë, etja për dije dhe aventurë, që gjallëroi të riun Kristofor Kolombi, është shndërruar në mitin themelues të qytetërimit modern, aq sa konsiderohet si emblema e eksplorimit./Konica.al