Vendet e Bashkimit Evropian do të ndalojnë importin e naftës ruse dhe produkteve të rafinuara sipas një propozimi të paraqitur të mërkurën nga presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen.
Ndalimi do të ishte pjesë e paketës së gjashtë të sanksioneve të BE-së që synojnë Moskën për luftën e saj në Ukrainë, por përballet me disa rezistencë nga vendet anëtare lindore të BE-së.
Çfarë po propozon Brukseli?
Masa do të parashikonte një ndalim të furnizimeve ruse të naftës bruto brenda gjashtë muajve dhe produkteve të rafinuara deri në fund të vitit, tha von der Leyen në Parlamentin Evropian në Strasburg.
“Ky do të jetë një ndalim i plotë i importit për të gjithë naftën ruse, në det dhe tubacion, të papërpunuar dhe të rafinuar”, shtoi ajo.
Propozimi kërkon miratimin nga të 27 vendet anëtare të BE për të hyrë në fuqi dhe ka të ngjarë të shkaktojë një debat thelbësor.
“Nuk do të jetë e lehtë. Disa vende anëtare janë shumë të varura nga nafta ruse. Por ne thjesht duhet të punojmë për të,” tha von der Leyen.
Shefi i BE-së tha se heqja graduale e naftës ruse do të bëhet në një “mënyrë të rregullt” dhe në një mënyrë që lejon BE-në dhe partnerët e saj të sigurojnë “rrugë alternative të furnizimit dhe të minimizojnë ndikimin në tregjet globale”.
Megjithatë, Hungaria është përgjigjur duke thënë se nuk do të ishte në gjendje të mbështeste ndalimin në formën e tij aktuale. Ministri i Jashtëm Peter Szijjarto tha sot se embargoja do të shkatërronte sigurinë energjetike të vendit të tij.
Szijjarto tha se Hungaria mund të pajtohej me këto masa vetëm nëse përjashtoheshin importet e naftës së papërpunuar përmes tubacionit nga Rusia.
Rreth 25% e naftës së BE-së vjen nga Rusia dhe shumica e saj shkon drejt benzinës dhe naftës për automjetet. Bullgaria dhe Republika Çeke thonë të dyja se janë gjithashtu në diskutime rreth një përjashtimi të mundshëm nga embargoja e plotë.
Cilat sanksione të tjera janë në planin e ri të BE-së?
Udhëheqësi i BE-së njoftoi gjithashtu përjashtimin e bankës më të madhe ruse, Sberbank, dhe dy bankave të tjera të mëdha nga sistemi i pagesave bankare ndërkombëtare SWIFT.
Zyrtarët ushtarakë rusë të akuzuar për kryerjen e mizorive në Bucha dhe Mariupol të Ukrainës do të jenë gjithashtu në shënjestër të sanksioneve.
“Kjo dërgon një sinjal tjetër të rëndësishëm për të gjithë autorët e luftës së Kremlinit: Ne e dimë se kush jeni dhe ju do të mbani përgjegjësi”, tha von der Leyen.
Tre transmetues të tjerë shtetërorë rusë do të jenë gjithashtu në shënjestër të sanksioneve të reja, tha zyrtari i lartë i BE-së.
“Ne i kemi identifikuar këto kanale televizive si zëdhënëse, që përforcojnë gënjeshtrat dhe propagandën e Putinit në mënyrë agresive”, tha von der Leyen, duke iu referuar presidentit rus.
Për më tepër, shërbimet e kontabilitetit dhe firmat e marrëdhënieve me publikun gjithashtu do të ndalohen të bëjnë biznes në Rusi, shtoi ajo.
“Kremlini mbështetet te kontabilistët, konsulentët dhe spin-doktorët nga Evropa. Dhe kjo tani do të ndalet,” tha ajo.
Komisioni Evropian propozoi gjithashtu sanksione ndaj Patriarkut Kirill, kreut të Kishës Ortodokse Ruse. Kirill e ka përshkruar sundimin e Putinit si një “mrekulli të Zotit”, duke e vlerësuar atë për përfundimin e trazirave ekonomike të viteve 1990.
Disa në BE vënë në dyshim përdorimin e sanksioneve shtesë
Hungaria tha se ndalimi i propozuar për importet e naftës ruse do të rrezikonte sigurinë e saj energjetike.
“Ne nuk shohim ndonjë plan apo garanci se si mund të menaxhohet edhe një tranzicion në bazë të propozimeve aktuale dhe çfarë do të garantonte sigurinë energjetike të Hungarisë,” tha zyra e shtypit e qeverisë hungareze në një deklaratë dërguar agjencisë së lajmeve AFP.
Ministri çek i Industrisë dhe Tregtisë Jozef Sikela ishte gjithashtu kritik ndaj detajeve të ndalimit, duke thënë se atij i mungonte një mekanizëm për ndarjen e barrës.
“Propozimi nuk përfshin … mënyrën se si do të shpërndahet boshllëku, që do të thotë se si të ndahet në mënyrë të drejtë, dhe një propozim për blerjet e përbashkëta dhe shpërndarjen e përbashkët,” tha Sikela për agjencinë e lajmeve Reuters. “Ne jemi ende duke e studiuar atë, por është një problem për mua.”
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Deutsche Welle