Që kur Rusia pushtoi Ukrainën 10 javë më parë, qeveritë perëndimore e kanë dënuar pa u lodhur këtë akt skandaloz dhe kanë deklaruar mbështetjen e tyre për Ukrainën.
Por aq sa të bashkuar kanë qenë në zemërimin e tyre, aq kanë qenë të paqartë për qëllimet e tyre.
Ky qëndrim ka filluar të ndryshojë. Së fundmi, Sekretari i Mbrojtjes i SHBA-së, Lloyd Austin tha se Amerika dëshironte “ta shihte Rusinë të dobësuar” në mënyrë që të mos kërcënonte më fqinjët e saj. Sekretarja e Jashtme e Britanisë, Liz Truss, tha se vendi i saj do të përpiqet “të largojë Rusinë nga e gjithë Ukraina”.
Ursula von der Leyen, presidente e Komisionit Evropian, deklaroi se “ne duam që Ukraina të fitojë këtë luftë”.
Por ajo që Perëndimi ka të paqartë është se si dëshiron që lufta të përfundojë.
Ndërsa ka zgjedhur mjetet për t’iu përgjigjur agresionit të Rusisë – kryesisht, ndihmën ushtarake për Ukrainën dhe sanksionet kundër Rusisë – ajo nuk ka përcaktuar qëllimet. Në vend të kësaj, politika perëndimore është fokusuar kryesisht në rezultatet që dëshiron t’i shmangë sesa t’i arrijë.
E para është humbja e Ukrainës që i lejon Rusisë të vendosë një regjim kukull në Kiev. E dyta është përdorimi i armëve të shkatërrimit në masë nga Rusia ose zgjerimi i luftës përtej Ukrainës.
Brenda këtyre dy kufizimeve ka shumë rezultate të mundshme të luftës. Por në praktikë, zgjedhja është e thjeshtë: A do të jetë Rusia më mirë apo më keq se kur filloi këtë pushtim më 24 shkurt 2022?
Çdo rezultat që e lë Rusinë në gjendje më të mirë se sa para luftës, do të ishte një fitore për Kremlinin – edhe nëse kjo është shumë larg qëllimit të saj fillestar për të nënshtruar të gjithë Ukrainën.
Perëndimi ka nevojë për një strategji që garanton se Rusia do të përfundojë më keq se sa ishte përpara pushtimit.
Një paqe që për herë të dytë që nga viti 2014 shpërblen një pushtim rus me territorin ukrainas, do të kishte pasoja të rënda për të ardhmen e Ukrainës, sigurinë dhe besueshmërinë perëndimore, si dhe normat e sovranitetit dhe mosndërhyrjes.
Së pari, një paqe e tillë do të justifikonte si agresionin e Rusisë ashtu edhe abuzimin e saj të tmerrshëm të të drejtave të njeriut.
Kremlini do të manipulonte faktet për ta shitur këtë rezultat si një fitore për popullsinë e tij. Një fitim neto territorial dhe propagandistik do ta inkurajonte në vend që ta kënaqte atë.
Kjo jo vetëm që mund të hapë rrugën për një pushtim të tretë rus të Ukrainës në kohën e duhur, por gjithashtu do të dëmtojë sigurinë dhe besueshmërinë e Perëndimit.
Së dyti, një Ukrainë e zvogëluar do të dobësohej përgjithmonë, veçanërisht nëse Rusia konsolidohet, ose më keq, zgjeron kontrollin e saj mbi vijën bregdetare të Ukrainës.
Të paktën një komandant i shquar ushtarak rus ka sugjeruar se ky është një objektiv strategjik legjitim.
Kjo do ta fundoste Ukrainën dhe do t’i jepte Rusisë dominimin në negocimin e të paktën tre çështjeve të tjera që do të duhet të zgjidhen si pjesë e një marrëveshjeje përfundimtare të paqes.
Njëra përfshin statusin e Ukrainës: A do të ketë ndonjë kufizim në të drejtën e saj për t’u bashkuar me aleanca apo organizata të tjera ndërkombëtare?
Një tjetër, robërit: Si do të kthehen ukrainasit e zhvendosur me forcë në Rusi?
Dhe sanksionet: Në çfarë kushtesh, Perëndimi do ta lehtësojë izolimin ekonomik të Rusisë?
Nëse Rusia fiton territor, do të jetë në një pozicion më të fortë për të bërë pazare për të gjitha këto çështje.
Rusia gjithashtu mund të kryejë mizori të mëtejshme në çdo territor të ri që ajo kontrollon. Ukrainasit ka të ngjarë t’i rezistojnë çdo forme pushtimi.
Një fund i luftimeve nuk do të thotë fund i dhunës, por fillimi i agresionit të mëtejshëm rus.
Më në fund, Ukraina do të pranonte humbje të mëtejshme të territorit vetëm pas një lufte të gjatë dhe të kushtueshme. Çdo ditë e luftës në Ukrainë po shkakton dëme të mëtejshme materiale dhe vdekje civile, duke e dobësuar më tej vendin.
Perëndimi duhet të garantojë se Rusia është më keq se sa ishte përpara pushtimit.
Së paku, politika perëndimore duhet të sigurojë që Rusia të mos fitojë asnjë territor të ri ukrainas dhe të vazhdojë të përballet me sanksione të rënda derisa të ndryshojë rrënjësisht politikën e saj ndaj Ukrainës.
Hapat e ardhshëm – veçanërisht heqja graduale e importeve të naftës dhe gazit ruse në Evropë – janë më të kushtueshme dhe më të vështira sesa sanksionet e vendosura tashmë. Por nuk ka asnjë mënyrë pa kosto për të përballuar një kërcënim të madh të sigurisë dhe humanitar për kontinentin.
Sanksionet e mëtejshme do të ishin të papërshtatshme për Evropën – por katastrofike për Rusinë.
Perëndimi duhet të angazhojë gjithashtu komunitetin e gjerë ndërkombëtar në mbështetje të kësaj axhende të sovranitetit dhe pavarësisë nga agresioni imperialist. Kjo do të thotë jo vetëm që Kongresi duhet të kalojë paketën e mbështetjes ushtarake prej 40 miliardë dollarësh që Presidenti Biden ka kërkuar, por edhe që Evropa duhet të ndjekë shembullin.
Qershori shënon 75 vjetorin e Planit Marshall, i cili ringjalli një Evropë të rraskapitur, riktheu besimin e saj dhe ndihmoi në frenimin e pushtetit sovjetik. Tani do të ishte e përshtatshme që Evropa të rivendoste besimin dhe sigurinë e Ukrainës duke u angazhuar pa mëdyshje si për mbrojtjen e territorit të Ukrainës ashtu edhe për rindërtimin e ekonomisë së saj të shkatërruar nga lufta.
Frika nga përshkallëzimi rus nuk duhet ta kufizojë Perëndimin nga ndërmarrja e këtyre hapave.
Bisedimet e pamatura bërthamore të Rusisë janë krijuar për të luajtur me frikën e Perëndimit. PMeqenëse lufta ka ekspozuar dobësinë e Rusisë në fusha të tjera – forcën ushtarake konvencionale, luftën informative, fuqinë kibernetike dhe qëndrueshmërinë ekonomike – armët e shkatërrimit në masë janë tani pretendimi i saj i vetëm për madhështinë gjeopolitike.
Por dobësia nuk e bën më të besueshëm një kërcënim irracional.
Argumenti se “Rusia do të përdorë armë bërthamore nëse nuk lejohet të përfitojë nga lufta” nuk e pengon Ukrainën. Ajo nuk duhet ta pengojë Perëndimin që t’i japë atij mjetet për ta bërë këtë.
Kostoja e pavendosmërisë strategjike mund të jetë e lartë. Dështimi për të sqaruar qëllimet ndihmoi në zgjatjen e luftës në Bosnje, konfliktin më të përgjakshëm evropian të Evropës pas Luftës së Dytë Botërore. Jacques Poos, kryetar i Këshillit të Ministrave të Jashtëm të Komunitetit Evropian, deklaroi në vitin 1991 se “ora e Evropës ka ardhur”. Megjithatë, konflikti zgjati për tre vjet dhe kushtoi afro 100,000 jetë.
Perëndimi nuk duhet të përsërisë të njëjtin gabim.
Nigel Gould-Davies është bashkëpunëtor i Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike. Ai ishte ambasador i Britanisë së Madhe në Bjellorusi nga viti 2007 deri në vitin 2009 dhe ishte kreu i Seksionit Ekonomik në Ambasadën Britanike në Moskë.
Burimi: New York Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Demokracia e madhe”, Gérard Depardieu lë Putinin
“Grupi ‘Wagner’ tentoi të vriste presidentin dhe kryeministrin!”
