MENU
klinika

Editoriali i The Washington Post

Sistemi kinez po pëson “krisjet” e para…

16.05.2022 - 08:30

Më 4 qershor, bota do të shënojë 33 vjet nga masakra e sheshit Tiananmen.

Në atë ditë – një datë që është ngulitur në ndërgjegjen e të gjithë njerëzve liridashës – ne kujtojmë një nga aktet më të mëdha të guximit politik në kohët moderne.

Masakra e tmerrshme e Pekinit e qytetarëve të vet e shtypi protestën, por nuk mundi ta shuajë flakën e lirisë që digjej në zemrat e tyre.

Megjithatë, një brez më vonë, Pekini po lufton më fort se kurrë për ta shuar atë flakë.

Në të vërtetë, gjatë 30 viteve të fundit, të dhënat e tmerrshme të të drejtave të njeriut nga Partia Komuniste Kineze dhe shtypja e lirive politike vetëm sa janë përkeqësuar.

Të mërkurën, Pekini nisi sulmin e tij më të fundit: urdhëroi arrestimin e kardinalit 90-vjeçar Joseph Zen, peshkop i Hong Kongut. Zen u akuzua për “bashkëpunim me forcat e huaja”, pasi shërbeu si administrues i një fondi ndihmash që ofronte mbrojtje penale për ata që akuzoheshin në rastet që përfshinin lirinë e fjalës dhe shprehjes.

Katër kolegë – avokatja Margaret Ng dhe këngëtarja-aktivistja Denise Ho, studiuesi Hui Po-keung dhe ish-anëtari i Këshillit Legjislativ Cyd Ho – u arrestuan gjithashtu me të njëjtin pretekst.

Zen është një mbrojtës i hapur i demokracisë në komunitetin katolik, që ka mbrojtur lirinë fetare në Hong Kong dhe, në vitin 2016, i ka kërkuar Vatikanit të refuzojë një marrëveshje që do t’i jepte Republikës Popullore të Kinës të drejtën mbi shugurimin e peshkopëve. Por ai nuk është vetëm një udhëheqës i Hong Kongut dhe katolikëve të tjerë kinezë. Për një audiencë më të  madhe, ai është një zë kritik i ndërgjegjes: një mishërim i forcës morale, prej disa dekadash me liri të premtuara.

Këto arrestime janë pjesë e një goditjeje të ashpër të mundësuar nga i ashtuquajturi ligji i sigurisë kombëtare i vitit 2020, i krijuar për të eliminuar të gjithë kundërshtarët në Hong Kong.

Pekini e ka përdorur këtë ligj për të shtypur lirinë e shtypit, tubimit dhe fjalës, duke arrestuar aktivistë duke përfshirë Joshua Wong, Benny Tai, Jimmy Lai, Lee Cheuk Yan, Gwyneth Ho dhe Carol Ng. Tani, e fuqizuar nga vendosja e një lideri tjetër pro-Pekinit në Hong Kong, Partia Komuniste Kineze ka rikthyer vëmendjen e saj mbi Zenin dhe kolegët e tij.

Në vitin 1997 nga Mbretëria e Bashkuar, qeveria kineze premtoi “një shkallë të lartë autonomie” për territorin: me një ekzekutiv, legjislativ dhe gjyqësor të pavarur; liria e fjalës, shtypit, tubimit dhe fesë; një rrugë drejt të drejtës universale të votës; dhe një garanci se Kina nuk do të ndërhyjë në punët që Hong Kongu administron sipas Ligjit Bazë.

Por gati 25 vjet më vonë, premtimet e Kinës janë  harruar plotësisht.

Çdo pretendim se të drejtat e Hong Kongut do të respektohen është shkatërruar nga dhuna dhe frikësimi.

Arrestimi i Zen është një nga shenjat më të qarta ende të përkeqësimit të situatës teksa Hong Kongu lufton për liritë e tij – dhe të dëshpërimit dhe frikës në rritje të Pekinit se po e humbet këtë luftë.

Në të vërtetë, ky akt persekutimi është një shenjë dobësie, jo një shfaqje fuqie.

Unë kam qenë me fat të dëshmoj nga afër guximin dhe angazhimin e kardinalit Zen. Kur u takova me të në Hong Kong në vitin 2015, ai paralajmëroi se “një vend, dy sisteme” ishte në rrezik të madh. Dhe kur u takuam së fundmi – në vitin 2020, në Kapitolin e SHBA-së, ku i dhashë çmimin Wei Jingsheng Kampion i Demokracisë Kineze – ai përsëri foli  për premtimet e pambajtura të Kinës.

Zen dhe tre kolegë të tij janë liruar me kusht, por akuzat mbeten në fuqi, ku secili përballet me mundësinë e burgimit të përjetshëm.

Ne të gjithë duhet të dënojmë arrestimet e tyre, të cilat janë një fyerje ndaj lirisë fetare, lirive politike dhe të drejtave të njeriut. Siç e kam thënë më parë, nëse nuk flasim për të drejtat e njeriut në Kinë për shkak të interesave, ne humbasim të gjithë autoritetin moral për të folur për të drejtat e njeriut kudo në botë.

Kongresi, mbi një bazë dypartiake, dydhomësh, e ka mbështetur gjithmonë Hong Kongun në luftën e tij për liritë e tij.

Në vitin 2019, një Kongres dypartiak miratoi Aktin e të Drejtave të Njeriut dhe Demokracisë në Hong Kong, i cili tani është ligj.

Ne e kemi konsideruar Pekinin përgjegjës për abuzimet e tij të të drejtave të njeriut, duke miratuar legjislacionin për të kundërshtuar fushatat e tmerrshme kundër ujgurëve, tibetianëve, aktivistëve në kontinent dhe shumë të tjerëve – dhe do të vazhdojmë ta bëjmë këtë, derisa këto abuzime të ndalojnë.

Për popullin e Hong Kongut – dhe për të gjithë dëshirën për liri në mbarë botën – i gjithë komuniteti ndërkombëtar ka përgjegjësinë të flasë kundër këtyre arrestimeve dhe të kërkojë që PKK t’i japë fund abuzimeve të saj. Bota po shikon.

Nancy Pelosi, një demokrate nga Kalifornia, është kryetare e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA.

Burimi: The Washington Post

Përktheu dhe përshtati: Konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Henry Kissinger flet për konfliktin SHBA-Kinë

‘Lufta tregtare’, më keq se Lufta e Parë Botërore!