Komisioni Evropian është i zënë me përgatitjen e qëndrimit të tij zyrtar lidhur me kërkesën urgjente të Ukrainës për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian.
Në aspektin emocional reagimi i bllokut ndaj aplikimit ka qenë i ngrohtë, por kur të bëjë gati dokumentin, që pritet të dalë në qershor, Këshilli Evropian duhet të lërë mënjanë dhembshurinë.
Kur bëhet fjalë për të ardhmen e zgjerimit, udhëheqësit duhet të jenë të qartë dhe vetëkritikë, pasi opinioni duhet të përsërisë se cilat janë procedurat zyrtare të anëtarësimit të BE-së dhe pse janë të nevojshme.
Aplikimi surprizë nga Ukraina, Gjeorgjia dhe Moldavia është mundësia e duhur për të hequr përfundimisht pretendimin se BE do të pranojë gjithmonë vende të reja në anëtarësim kur ato pretendojnë se janë gati – një trillim që ka penguar zhvillimet pozitive në Ballkanin Perëndimor për vite me radhë.
Thelbi kryesor i opinionit të Komisionit do të jetë mbi papërshtatshmërinë e Ukrainës për t’u shpallur vend aderues sipas rregullave aktuale.
Edhe para pushtimit rus, Ukraina ishte një vend shumë i varfër, PBB-ja e saj për frymë ishte nën gjysmën e asaj të Bullgarisë. Që nga marrëveshja e saj e asocimit me BE-në e vitit 2014, përparimi ka qenë i ngadaltë, me integrimin e vendit në tregun e përbashkët të bllokuar sepse nuk arriti të përmbushte normat e qeverisjes së BE-së.
Fakti është se Ukrainës thjesht i mungon kapaciteti për të përballuar barrën e anëtarësimit në BE.
Dhe sipas mendimit të tij, Komisionit do t’i duhet të paralajmërojë se megjithëse Kievi ka të drejtë të aplikojë për anëtarësim, në praktikë, procesi i tij i pranimit do të marrë të paktën një dekadë të mundimshme për të përfunduar.
Një pjesë tjetër e enigmës së zgjerimit është aftësia e vetë BE-së për të pritur të ardhurit.
Vetëm shikoni se si BE-ja tashmë po lufton me anëtarët e saj kur ata sfidojnë sundimin e ligjit dhe refuzojnë balancën e të drejtave dhe detyrimeve të nënkuptuara në paktin kuazi-federal.
Dhe megjithëse rizgjedhja e presidentit francez Emmanuel Macron do të thotë se reforma e traktatit të BE-së është sërish në axhendë, ky do të jetë një proces i gjatë dhe delikat – jo një zgjidhje e shpejtë për Ukrainën.
Padyshim që premtimi i anëtarësimit eventual në BE do të ishte i vlefshëm për presidentin ukrainas Volodymyr Zelenskyy, por gjëja e fundit që ai ka nevojë tani është të humbasë në rrjedhën e acquis Communautaire, legjislacionin e akumuluar, aktet ligjore dhe vendimet gjyqësore.
Pasi të përfundojë konflikti me Rusinë, Ukrainës ka të ngjarë t’i duhet të menaxhojë nacionalizmin e kombinuar me padurimin për integrimin evropian.
BE-ja do të bënte më mirë t’i ofronte Kievit diçka që sjell përfitime reale politike që mund të realizohen menjëherë.
Në këtë kontekst, futja e një kategorie të re të anëtarësimit do të shtonte instrumentet në dispozicion të BE-së, duke ndihmuar në mbajtjen e përgjegjësive të saj në rritje në fqinjësinë më të gjerë evropiane.
Vendet anëtare anëtare duhet të pritet të respektojnë vlerat mbi të cilat është themeluar BE-ja (neni 2), si dhe qëndrimin e saj në çështjet ndërkombëtare (neni 21), dhe ata do të angazhohen për zhvillimin e një partneriteti të privilegjuar me unionin (neni 8). Megjithatë, ata nuk do të ishin të detyruar të nënshkruanin synimet e bashkimit politik, ekonomik dhe monetar.
Për Ukrainën, anëtarësimi do të ishte një përmirësim i marrëveshjes së saj aktuale të asocimit, duke përfshirë lidhje më të forta funksionale midis Kievit dhe institucioneve ekzekutive, legjislative dhe gjyqësore të BE-së.
Ai gjithashtu duhet të përfshijë pjesëmarrjen në votat e shumicës së cilësuar të Këshillit për çdo rregullore të një tregu të vetëm.
Më e rëndësishmja, një traktat anëtarësimi mund t’i ofrohet Ukrainës me shpejtësi. Dhe koncepti i anëtarësimit n më pas do të kodifikohej dhe instalohej në traktatet e BE-së në kohën e rishikimit të tyre të ardhshëm (të afërt).
Për disa vende, si Ukraina, ky anëtarësim i pjesshëm do të shihej si një hap për anëtarësim të plotë. Për vendet e tjera të treta, veçanërisht Mbretëria e Bashkuar, statusi mund të jetë potencialisht “një vend parkimi i përshtatshëm dhe i përhershëm”.
Pastaj është çështja e sigurisë. Ne e dimë se një aplikim për anëtarësim në BE nuk garanton sigurinë ushtarake. Si i tillë, anëtarësimi anëtar i BE-së do të duhet gjithashtu të mbështetet nga një ftesë për të marrë pjesë në një Këshill të ri të Sigurimit Evropian – një organ ndërqeveritar në kulmin e arkitekturës së sigurisë perëndimore që del nga kriza.
Ky këshill sigurie mund të kapërcejë ndarjen historike midis dy organizatave me bazë në Bruksel të BE-së dhe NATO-s, duke ndihmuar të parën të veprojë ushtarakisht dhe të dytën të mendojë strategjikisht – dhe prioriteti i tij kryesor do të ishte t’i siguronte Ukrainës mbrojtje kundër çdo agresioni të mëtejshëm rus. .
Ne e dimë se pranimi i plotë i Ukrainës në BE nuk është i praktikueshëm dhe anëtarësimi nuk do të ndihmojë as në zgjidhjen e gjendjes së saj aktuale.
Megjithatë, duke vepruar me shpejtësi këtë qershor, liderët e Evropës, të mbështetur nga Shtetet e Bashkuara, më në fund kanë një mundësi për të forcuar kushtetutën e Bashkimit, për të “ringjallur” NATO-n dhe për të rivendosur Ukrainën, të gjitha në një hap.
Andrew Duff është një ish-deputet i Parlamentit Evropian. Libri i tij i ri, “Ndryshimi kushtetues në Bashkimin Evropian”, do të botohet së shpejti nga Palgrave.
Burimi: Politico.eu
Përktheu dhe përshtati; Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
