Në fillim të kësaj jave, nafta e papërpunuar Brent ra nën 100 dollarë për fuçi për herë të parë në muaj. Kështu bëri West Texas Intermediate. Bakri ra në nivelin më të ulët në pothuajse dy vjet. Dukej sikur inflacioni kishte bërë veprën e tij të keqe. Një recesion po vinte dhe kërkesa për mallra ishte gati të zhytej. Dhe më pas si nafta ashtu edhe bakri u rikuperuan. Ai zgjati një ditë, megjithëse çmimi i bakrit ka qenë i luhatshëm me fluksin e lajmeve nga Kina dhe me perspektivat e ekonomisë së saj për pjesën e mbetur të vitit dhe atë afatmesëm. Rimëkëmbja e fundit e çmimit të bakrit, në fakt, iu atribuua nga disa mundësisë që qeveria kineze të ofronte stimul shtesë për të mbajtur ekonominë të ecë me një ritëm të shëndetshëm.
Megjithatë, rikthimi i naftës ishte i lehtë për t’u parë, pavarësisht pasigurisë famëkeqe të tregjeve të naftës. Dhe arsyeja pse ishte e lehtë të shihej ardhja ishin bazat. Çfarëdo që të ndodhë në tregun spekulativ, nuk mund të injorohet fakti që oferta globale e naftës është e ngushtë, ndërkohë që kërkesa është shumë e gjallë dhe ende në rritje.
Financial Times e nxjerr atë mjaft qartë. Në një artikull nga fillimi i kësaj jave që trajtonte rënien e çmimeve në të gjitha mallrat, autorët thanë se “fondet mbrojtëse kanë qenë qendrore në rëniet e fundit të çmimeve midis mallrave – duke shitur pozicione të gjata ose pozitive në disa mallra dhe shpesh duke i zëvendësuar ato me rënie baste.”
Nëse frika e madhe e 2020 dhe 2021 ishte kovid, ky vit ka dy: Vladimir Putinin e Rusisë dhe recesionin. Dhe gjithnjë e më shumë po duket sikur kjo e fundit po e kapërcen të parën për sa i përket vlerës së frikës.
Flisni për recesionin, është mbi të gjitha lajmet. Bankat qendrore janë në shënjestër të kritikave për shtrëngimin shumë të shpejtë të politikës monetare, duke përshpejtuar presionin recesionar. Ishte vetëm çështje kohe përpara se fondet mbrojtëse të vendosnin ta luanin të sigurt dhe të fillonin të shesin. Por, dhe kjo është pjesa e rëndësishme, kjo nuk ka të bëjë fare me bazat. Bazat janë arsyeja pse nafta u rrit një ditë pas zhytjes.
Se sa asgjë nuk kanë të bëjnë lëvizjet e çmimeve të tregut me kërkesën dhe ofertën aktuale u theksua kohët e fundit nga Wells Fargo. Sipas divizionit të strategjisë së investimeve të bankës, Shtetet e Bashkuara, konsumatori më i madh i naftës në botë, janë tashmë në një recesion.
“Është pjesa teknike e recesionit, por më pas ka një përkeqësim domethënës në konsum dhe punësim”, tha për Bloomberg këtë javë strategu i lartë i tregut global të Institutit Wells Fargo Investment, Sameer Samana. “Pjesa teknike është pjesa e parë e historisë dhe pjesa kryesore e papunësisë dhe konsumit është pjesa e dytë,” shtoi Samana.
Inflacioni, sipas analistëve të Wells Fargo, është dëshmuar të jetë shumë më i shpejtë dhe më i gjerë se sa pritej fillimisht, ndjenja e konsumatorit si rezultat është përkeqësuar dhe bizneset po ndryshojnë planet e tyre të shpenzimeve. Por kërkesa për naftë është ende e fortë siç duket në të gjithë botën, edhe pse disa analistë po parashikojnë një rënie. Sipas Ed Morse të Citi, për shembull, “Pothuajse të gjithë kanë ulur pritshmëritë e tyre të kërkesës për vitin”. Kërkesa “thjesht nuk po rritej mbi një bazë empirike në shkallën që kishin pritur njerëzit”, tha Morse për Bloomberg TV.
Kërkesa mund të mos jetë në rritje sipas pritshmërive – do të kishte qenë një çudi me këto çmime – por oferta nuk po lulëzon saktësisht, gjë që ishte ajo që ndoshta e motivoi rritjen e fundit të çmimit të Arabisë Saudite për blerësit aziatikë në nivele gati rekord. Shitësit nuk priren të rrisin çmimet e tyre kur presin që kërkesa për mallrat e tyre të bjerë.
Nuk është çudi, pra, që Goldman Sachs, ndryshe nga Citi, thotë se nafta mund të arrijë ende 140 dollarë për fuçi, edhe me gjithë frikën e recesionit që rrotullohet në treg. “140 dollarë janë ende rasti ynë bazë, sepse, ndryshe nga kapitali, që janë aktive parashikuese, mallrat duhet të zgjidhen për ofertën dhe kërkesën e sotme të mospërputhjes,” tha Damien Courvalin i Goldman për CNBC këtë javë.
Këto projeksione të çmimeve, si nga Citi ashtu edhe nga Goldman, nuk ndikojnë në ndërprerje të ofertës – të njëjtat ndërprerje të ofertës që vetëm disa muaj më parë, madje edhe një muaj më parë, i mbajtën tregjet robër. Ndërprerjet priten të vijnë kryesisht nga eksportet ruse të naftës, por kjo mund të jetë faktorizuar tashmë në çmime pasi ka ende afër gjashtë muaj deri në hyrjen në fuqi të embargos së naftës të Bashkimit Evropian.
Ndërkohë, alternativat ndaj këtij furnizimi për Evropën mbeten të pakta dhe shumë larg thjesht për shkak të madhësisë së eksporteve ruse të naftës në kontinent. Kjo ka të ngjarë të vazhdojë të ketë një efekt rritës në çmimet e naftës, pavarësisht nga tendencat ekonomike. Edhe nëse një recesion zvogëlon kërkesën për naftë, do të duhej mjaft kohë për shkatërrimin e kërkesës reale të llojit që Citi thotë se mund ta çojë naftën në 65 dollarë për fuçi.
Frika nga recesioni ka baza të forta. Ka pak dyshime për këtë. Bazat e mallrave, megjithatë, jo vetëm në naftë dhe gaz, por në mallra bujqësore dhe metale, nuk kanë ndryshuar vetëm sepse fondet mbrojtëse kanë filluar papritur të shqetësohen për një recesion. Ata janë ende të shtrënguar. Dhe kjo po vendos një dysheme nën çmimet që do të mbeten atje për sa kohë që oferta mbetet e ngushtë.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga OilPrice.com
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
