Lufta në Ukrainë po vret qindra njerëz çdo ditë, duke përkeqësuar urinë në botë, duke rritur çmimet e gazit dhe normat e inflacionit dhe duke kërcënuar përshkallëzimin midis Rusisë dhe Perëndimit.
Duhet të marrë fund sa më shpejt të jetë e mundur. Kjo detyrë do të jetë e vështirë, me siguri – por ne duhet të përpiqemi.
Për të qenë i qartë: Ukrainës i takon të vendosë vetë për fatin e saj.
Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre nuk duhet të merren me vendosjen e kushteve. Por kjo nuk e përjashton punën për të negociar bisedimet. Perëndimi mund të propozojë ide që bazohen në historinë dhe përvojat tona kolektive.
Çdo përparim drejt paqes ka të ngjarë të fillojë me një armëpushim, ndoshta diku këtë verë ose vjeshtë.
Me këtë qasje, Rusia do të mbetej në kontroll për të ardhmen e parashikueshme të pjesës më të madhe të tokës që zotëron tani – pjesën më të madhe të Lindjes, Gadishullit të Krimesë dhe urës tokësore midis të dyjave.
Asnjë marrëveshje nuk do të arrihet për kufijtë e përhershëm.
Kievi dhe vendet perëndimore mund të kenë shpresë se një lider i ardhshëm rus pas Vladimir Putinit mund t’i shohë gjërat ashtu siç i shohim ne dhe më në fund ta kthejnë tokën – ndoshta në vitet 2030, pasi Putini të jetë zhdukur përfundimisht.
Deri atëherë, Rusia do të mbetej e goditur nga sanksionet. Megjithatë, Perëndimi mund të sinjalizojë se këto sanksione nuk do të bëhen më të ashpra pasi të arrihet një armëpushim. Një lloj misioni ndërkombëtar vëzhgues i paqes mund të vendoset për të monitoruar armëpushimin, duke e bërë gjithashtu më të vështirë për Putinin rifillimin e sulmit.
Ukraina mund të mos jetë e përgatitur të pranojë një marrëveshje të tillë të përkohshme sot – por Kievi mund të ndryshojë mendje pas disa javësh apo muajsh të tjera luftimesh intensive dhe përpjekjeve të mundshme të kota për të rimarrë pjesën më të madhe të territorit që Rusia tani mban, edhe pas mbërritjes së më shumë armë të sofistikuara perëndimore si sistemi i artilerisë me rreze të gjatë HIMARS.
Më pas, pasi të vendosej një armëpushim, palët gjithashtu mund të fillonin shpejt diskutimet për një zgjidhje më të qëndrueshme.
Megjithëse nuk ka gjasa të ketë sukses në një afat të afërt, ky opsion ia vlen të hetohet. Gjatë bisedimeve, mbështetja materiale për Ukrainën duhet të vazhdojë dhe sanksionet ndaj Rusisë duhet të qëndrojnë në fuqi.
Henry A. Kissinger kohët e fundit bëri bujë duke sugjeruar se çdo marrëveshje e tillë do të kërkonte kompromis territorial nga Kievi.
Por 99-vjeçari ngriti një temë që duhet diskutuar. Nuk duhet të ketë lëshime të drejtpërdrejta të tokës ukrainase.
Të paktën tre koncepte të tjera mund të përdoren – në të vërtetë, të tre mund të nevojiten, në varësi të asaj se cila pjesë e territorit të Ukrainës është në diskutim.
Një qasje mund të parashikojë një referendum të ardhshëm për të përcaktuar sovranitetin mbi territoret e diskutueshme, pas një periudhe shumëvjeçare ftohjeje.
Zgjedhjet për votuesit mund të përfshijnë qëndrimin në Ukrainë, bashkimin me Rusinë ose pavarësinë. Për të qenë specifik: Ky skenar do të përjashtonte në mënyrë specifike ngjarjet e organizuara si referendumi që Moska zhvilloi në Krime në mars 2014 pasi trupat ruse kishin pushtuar territorin.
Një referendum i duhur do të kërkonte mbikëqyrje ndërkombëtare të procesit dhe do të duhej të përfshinte të drejtën e votës për ata që më parë jetonin në zonën në fjalë, por që duhej të iknin për shkak të luftës.
Një tjetër opsion do të krijonte zona autonome ku Ukraina dhe Rusia pretendonin sovranitet. Kjo ide është zbatuar në vende të tilla si Brcko në Bosnje, një qytet që serbët, kroatët dhe boshnjakët e dëshironin shumë në vitet 1990.
Ndoshta kjo ide mund të zbatohet për Mariupolin dhe rajonet e tjera që formojnë “urën tokësore” nga lindja e Ukrainës dhe Rusia në Krime.
Një qasje e tretë thjesht do të shtynte disa situata të vështira. Sipas kësaj marrëveshjeje, të dyja palët do të bien dakord të mos pajtohen për momentin. Rusia do të mbante disa pjesë toke; Ukraina do të këmbëngulte se toka ishte ende e saj; negociatat mund të planifikohen për të ardhmen për të rishqyrtuar temën. Për një analogji historike mësimore, merrni parasysh se si kombet perëndimore nuk e njohën kurrë aneksimin sovjetik të shteteve baltike – duke e mbajtur atë pozicion për gjysmë shekulli derisa ato kombe të mund të punonin vetë të lirë nga Moska pas Luftës së Ftohtë.
Për të qenë të sigurt, edhe me një përzierje të ideve të mësipërme, negociimi i specifikave do të ishte shumë i vështirë.
Por një kornizë teorikisht mund të propozohet dhe debatohet në javët e ardhshme dhe ndoshta të miratohet më vonë gjatë verës. Alternativa – një vazhdim potencialisht i pacaktuar i kësaj lufte të tmerrshme – është aq e keqe sa duhet të përpiqemi, duke punuar me Presidentin Volodymyr Zelensky të Ukrainës, për të nisur bisedën.
Michael O’Hanlon është një bashkëpunëtor i lartë dhe drejtor i kërkimit për programin e politikës së jashtme të Institutit Brookings, ku ai mban karrigen e Philip H. Knight në mbrojtje dhe strategji.
Burimi: The Washington Post
Përktheu dhe përshtati: Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Sekreti’ që u fundos bashkë me anijen ‘Moskva’
“Dërgoni në Ukrainë sistemin raketor rus!”
