Hiroshima kujton të shtunën bombardimin atomik 77 vjet më parë, ndërsa zyrtarët, përfshirë kreun e Kombeve të Bashkuara, paralajmëruan kundër ngritjes së armëve bërthamore dhe rritjes së frikës për një tjetër sulm të tillë në mes të luftës së Rusisë ndaj Ukrainës.
“Armët bërthamore janë të pakuptimta. Ata nuk garantojnë siguri – vetëm vdekje dhe shkatërrim, “tha Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres, i cili iu bashkua lutjes në Parkun e Paqes në Hiroshima.
“Tre çerek shekulli më vonë, ne duhet të pyesim se çfarë kemi mësuar nga reja e kërpudhave që u fry mbi këtë qytet në vitin 1945,” tha ai.
Shtetet e Bashkuara hodhën bombën e parë atomike në botë në Hiroshima më 6 gusht 1945, duke shkatërruar qytetin dhe duke vrarë 140,000 njerëz. Ajo hodhi një bombë të dytë tre ditë më vonë në Nagasaki, duke vrarë 70,000 të tjerë. boJaponia u dorëzua më 15 gusht, duke i dhënë fund Luftës së Dytë Botërore dhe agresionit gati gjysmë shekullor të Japonisë në Azi. Frika për një bombë të tretë atomike është rritur mes kërcënimeve të Rusisë për sulm bërthamor që kur filloi lufta e saj kundër Ukrainës në shkurt.
Kryebashkiaku i Hiroshima, Kazumi Matsui, në deklaratën e tij të paqes, akuzoi Putinin se “përdor popullin e tij si instrument lufte dhe se ka vjedhur jetën dhe jetesën e civilëve të pafajshëm në një vend tjetër”. Lufta e Rusisë kundër Ukrainës po ndihmon në ndërtimin e mbështetjes për parandalimin bërthamor, tha Matsui, duke i kërkuar botës të mos përsërisë gabimet që shkatërruan qytetin e tij 77 vjet më parë.
Të shtunën, të pranishmit, duke përfshirë krerët e qeverisë dhe diplomatët, mbajtën një moment heshtjeje me zhurmën e një kambane paqeje në orën 8:15 të mëngjesit, koha kur B-29 amerikane hodhi bombën në qytet. U lëshuan rreth 400 pëllumba, të konsideruar si simbole të paqes. Rusia dhe aleati i saj Bjellorusia nuk u ftuan në memorialin e paqes të këtij viti. Ambasadori rus në Japoni Mikhail Galuzin ofroi të enjten lule në një epitaf përkujtimor në park dhe u tha gazetarëve se vendi i tij nuk do të përdorte kurrë armë bërthamore.
Bota vazhdon të përballet me kërcënime nga armët bërthamore, tha kryeministri japonez Fumio Kishida në memorial.
“Më duhet të ngre zërin për t’u bërë thirrje njerëzve në mbarë botën se tragjedia e përdorimit të armëve bërthamore nuk duhet të përsëritet kurrë,” tha ai. “Japonia do të ecë në rrugën e saj drejt një bote pa armë bërthamore, pavarësisht sa e ngushtë, e pjerrët apo e vështirë mund të jetë kjo.”
Kishida, i cili do të presë një takim të nivelit të lartë të Grupit të Shtatë, majin e ardhshëm në Hiroshima, tha se shpresonte të ndante zotimin e tij me liderët e tjerë të G7 “përpara monumentit të paqes” për t’i bashkuar ata për të mbrojtur paqen dhe rendin ndërkombëtar bazuar në vlerat universale të lirisë dhe të lirisë dhe demokraci.
Matsui kritikoi shtetet e armëve bërthamore, përfshirë Rusinë, për mosmarrjen e hapave pavarësisht premtimit të tyre për t’iu përmbajtur detyrimeve sipas Traktatit të Mospërhapjes Bërthamore.
“Në vend që ta trajtojnë një botë pa armë bërthamore si një ëndërr të largët, ata duhet të ndërmarrin hapa konkretë drejt realizimit të saj,” tha ai.
Kritikët thonë se thirrja e Kishidës për një botë pa bërthamore është e zbrazët, sepse Japonia mbetet nën ombrellën bërthamore të SHBA-së dhe vazhdon të bojkotojë Traktatin për Ndalimin e Armëve Bërthamore. Kishida tha se traktati, të cilit i mungojnë SHBA-ja dhe fuqitë e tjera bërthamore, nuk është realist për momentin dhe se Japonia duhet të kapërcejë ndarjen midis fuqive jo-bërthamore dhe atyre bërthamore. Shumë të mbijetuar të bombardimeve kanë lëndime dhe sëmundje të qëndrueshme që rezultojnë nga shpërthimet dhe ekspozimi ndaj rrezatimit dhe përballen me diskriminim në Japoni. Qeveria filloi të ofrojë mbështetje mjekësore për të mbijetuarit e certifikuar në vitin 1968 pas më shumë se 20 vjet përpjekjesh prej tyre.
Sipas Ministrisë së Shëndetësisë dhe Mirëqenies, që nga marsi, 118,935 të mbijetuar, mosha mesatare e të cilëve tani i kalon 84 vjeç, janë certifikuar si të kualifikuar për mbështetje mjekësore nga qeveria. Por shumë të tjerë, përfshirë ata që thonë se ishin viktima të “shiut të zi” që ra jashtë zonave të përcaktuara fillimisht, janë ende pa mbështetje.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Hapësira gati të hyjë në epokën e saj bërthamore
