Një elektorat i dëshpëruar italian, me një pjesëmarrje rekord të ulët, ka zgjedhur edhe një herë ndryshimin.
Votuesit shpresojnë se një koalicion i krahut të djathtë i udhëhequr nga Giorgia Meloni dhe partia e saj e djathtë Vëllezërit e Italisë do të jetë ata që do ta realizojnë atë.
Por vetë arsyet që e shtynë një parti me rrënjë në lëvizjen neofashiste drejt pushtetit – një ekonomi problematike dhe një sistem politik ku pak ka ndryshuar në 20 vjet, pavarësisht se kush është në pushtet – duhet të kufizojnë gjithashtu Melonin.
Sigurisht që ka arsye për t’u shqetësuar për Melonin, koalicioni i të cilit përfshin Lidhjen, të udhëhequr nga Matteo Salvini, dhe Forza Italia, Silvio Berlusconi.
Koalicioni i tyre mori 44 për qind të votave në zgjedhjet e përgjithshme të së dielës, me Meloni gati të bëhet kryeministrja e parë femër e Italisë.
Retorika e saj e fortë tingëllon shqetësuese në të gjithë BE-në, me të cilën Brukseli do të duhet të përballet ndërsa përpiqet të promovojë – madje edhe të zbatojë – sundimin e ligjit në të gjithë bllokun.
Të dy Vëllezërit e Italisë dhe Lidhja votuan kundër një rezolute të fundit të Parlamentit Evropian që dënonte mosrespektimin e standardeve demokratike të Hungarisë nën Viktor Orban, për shembull.
Niveli i sfidës ekonomike që duhet të përballojë qeveria e re është një arsye tjetër për t’u shqetësuar.
Parashikimet e rritjes së Italisë për vitin e ardhshëm janë ulur nën 1 për qind, duke e bërë më të vështirë menaxhimin e borxhit që kalon 150 për qind të prodhimit të brendshëm bruto, pavarësisht përpjekjeve të kryeministrit në largim, Mario Draghi.
Megjithatë, Meloni – shumë më pak e besueshme se paraardhësi i saj – duhet gjithashtu të menaxhojë inflacionin në rritje dhe normat e interesit në rritje që tregojnë një krizë të kostos së jetesës.
Komisioni Evropian miratoi të martën 21 miliardë euro të ardhshme të një fondi prej 200 miliardë eurosh të BE-së për rimëkëmbjen e pandemisë, të caktuar për Italinë. Këstet e ardhshme janë të kushtëzuara nga vazhdimi i reformave strukturore.
Meloni deri më tani ka pasur një retorikë të moderuar, por a do të ketë vërtet oreks për reforma të tilla një qeveri instinktivisht nacionaliste dhe statiste?
Zgjedhja e saj për ministrin e financave do të jetë thelbësore. Shpresa duhet të jetë që ajo të zgjedhë një teknokrat kompetent që mund të punojë me Brukselin.
Ka arsye për të mos u panikosur. Në të vërtetë, reagimi i tregjeve financiare ka qenë kryesisht një ngritje supesh.
Fitorja e koalicionit, edhe pse vendimtare, ishte shumë më e ulët se dy të tretat e shumicës së nevojshme për të ndryshuar kushtetutën pa referendum.
Kontrollet dhe balancat e Italisë në formën e presidencës dhe gjykatës kushtetuese duken të sigurta, tani për tani.
BE-ja mund të ngushëllohet, sepse gjërat mund të ishin më keq.
Atlantizmi i Melonit dhe mbështetja për Ukrainën e bëjnë më të lehtë për Brukselin që ta gëlltisë kryesinë e saj.
Por Salvini dhe Berlusconi mbeten apologjetët e Kremlinit. Kjo mund të jetë sfidë për Melonin.
Një onflikt për luftën e Rusisë në Ukrainë ishte një arsye pse qeveria e unitetit të Draghit doli nga shinat. Për më tepër, situata e rëndë ekonomike i jep Melonit pak hapësirë për ndryshime rrënjësore, të cilat ajo duket se i kupton: fati i saj politik është i lidhur me atë të ekonomisë.
Qeveria e re e Italisë mund të jetë e para që nga Benito Musolini që udhëhiqet nga e djathta e fortë,. Me gjithë sulmin e neveritshëm të Salvinit kundër emigrantëve, ai nuk ishte në gjendje të ndryshonte shumë si ministër i Brendshëm.
Një qeveri e udhëhequr nga Meloni mund të duket e pakëndshme për shumë njerëz. Por ajo tani duhet të tregojë se mund të qeverisë.
Burimi: Financial Times
Përktheu dhe përshtati: Konica.al