Imunoglobulinat, të quajtura edhe antitrupa, janë molekula të prodhuara nga qelizat e bardha të gjakut që ndihmojnë trupin të mbrohet kundër infeksioneve dhe kancerit. Funksioni i tyre kryesor është të lidhen me qelizat e huaja si bakteret dhe viruset. Kjo lidhje ndihmon në neutralizimin e qelizave të huaja dhe sinjalizon qelizat e bardha të gjakut për t’i shkatërruar ato.
Njerëzit kanë pesë lloje imunoglobulinash. Nivelet e imunoglobulinës që janë më të larta ose më të ulëta se normalja mund të tregojnë një gjendje mjekësore themelore.
Për shembull, një lloj kanceri i quajtur mieloma e shumëfishtë shoqërohet shpesh me nivele të ngritura të imunoglobulinave dhe sëmundja e veshkave ndonjëherë shkakton nivele të ulëta. Mjekët ndonjëherë trajtojnë nivele të ulëta të imunoglobulinës me një infuzion intravenoz (IV) të imunoglobulinës.
Çfarë janë imunoglobulinat?
Imunoglobulinat janë molekula në formë Y të përbëra nga sheqeri dhe proteina të prodhuara nga qelizat plazmatike, një lloj qelize e bardhë gjaku. Ato kanë tre funksione kryesore:
parandalojnë hyrjen e pushtuesve të huaj në qeliza duke i neutralizuar ato
mbulojnë pushtuesit e huaj për t’i etiketuar për shkatërrim nga qelizat e bardha të gjakut të quajtura makrofagë
shkaktojnë shkatërrimin e pushtuesve të huaj duke stimuluar përgjigje të tjera imune
Maja e imunoglobulinave përmban një rajon shumë të ndryshueshëm të quajtur paratop. Paratopi lidhet me seksione të molekulave të huaja të quajtura epitope si një bravë dhe një çelës.
Maja e paratopit përmban një rajon shumë të ndryshueshëm që lejon trupin të prodhojë miliona lloje të antitrupave. Çdo antitrup lidhet vetëm me një lloj të veçantë molekule të huaj.
Çfarë janë qelizat plazmatike?
Qelizat plazmatike janë qeliza B të aktivizuara. Ata kanë aftësinë të gjenerojnë sasi masive të imunoglobulinave që janë të programuara për të njohur një epitop specifik (molekulë të huaj).
Gjaku përbëhet nga tre lloje të qelizave të gjakut:
qelizat e kuqe të gjakut që transportojnë oksigjenin në trup
trombocitet që ndihmojnë në mpiksjen e gjakut pas një lëndimi
qelizat e bardha të gjakut që mbrojnë trupin nga pushtuesit e huaj dhe kanceret
Të gjitha qelizat e gjakut vijnë nga qeliza të veçanta të quajtura qeliza burimore hematopoietike që gjenden në palcën e eshtrave. Këto qeliza mund të bëhen dy lloje të tjera qelizash të quajtura qeliza burimore mieloide ose qeliza burimore limfoide.
Qelizat burimore limfoide mund të bëhen tre lloje të qelizave të bardha të gjakut që luajnë role kritike në imunitetin tuaj adaptiv:
Qelizat vrasëse natyrore: përmbajnë enzima për të shkatërruar qelizat e kancerit ose viruset
Qelizat T: shkatërrojnë qelizat e infektuara dhe aktivizojnë qelizat e tjera imune
Qelizat B: bëhen qeliza plazmatike kur aktivizohen nga pushtuesit e huaj dhe prodhojnë imunoglobulina
Si përdoren imunoglobulinat në fushën e mjekësisë?
Nivelet e imunoglobulinës janë biomarkues të dobishëm për monitorimin e shumë sëmundjeve të ndryshme, duke përfshirë mungesën e imunitetit dhe sëmundjet autoimune.
Mjeku mund të rekomandojë testimin e niveleve të imunoglobulinës nëse imunodefiçenca shfaqet në familjen tuaj ose nëse keni simptoma të një gjendjeje të lidhur me nivele atipike të imunoglobulinës si diarre e vazhdueshme ose humbje peshe e pashpjegueshme.
*Nivele të ulëta të imunoglobulinës
Nivelet e ulëta të imunoglobulinës sugjerojnë që sistemi imunitar nuk funksionon në mënyrë optimale.
Kushtet që lidhen me nivelet e ulëta të imunoglobulinës përfshijnë:
infeksione të rënda
efektet anësore të ilaçeve
sëmundje të veshkave
djegiet
kequshqyerja
Disa njerëz lindin me nivele më të ulëta se normale të imunoglobulinave.
*Nivele të larta të imunoglobulinës
Nivelet e ngritura të imunoglobulinës shihen te njerëzit me kushte të tilla si:
sëmundje autoimune
hepatiti
cirroza
infeksion kronik
disa lloje kanceri si mieloma e shumëfishtë
alergjitë
sëmundje inflamatore të zorrëve
*Çrregullime të mungesës së antitrupave
Disa njerëz nuk prodhojnë imunoglobulina ose nuk prodhojnë aq shumë imunoglobulina sa duhet zakonisht. Këto kushte quhen çrregullime të mungesës së antitrupave. Ato mund të paraqiten menjëherë pas lindjes me infeksione të përsëritura. Këto kushte shpesh trajtohen me imunoglobulinë intravenoze (IVIG) ku imunoglobulinat injektohen përmes një vene.
Shumë kushte të ndryshme shëndetësore shoqërohen me nivele të larta ose të ulëta të imunoglobulinës. Një mjek mund të rekomandojë testimin e niveleve të imunoglobulinës nëse keni një histori familjare të mungesës së imunitetit ose simptoma të një gjendjeje të lidhur me nivelet atipike të imunoglobulinës.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Në fillim, mendova se kisha thjesht grip”
“Dhimbja dukej muskulare, por në të vërtetë ishte sulm në zemër”
“Fillova të djersitesha tej mase…kisha kaluar një sulm në zemër”
