MENU
klinika

Analiza

Ashtu si Rusia, Turqia po kërkon një perandori të re

21.12.2022 - 09:30

Në fjalët e Milan Kunderës, “lufta e njeriut kundër pushtetit është lufta e kujtesës kundër harresës”.

Republika e Turqisë u themelua mbi gjenocidin e pakicave të krishtera të Perandorisë Osmane.

Edhe sot e kësaj dite, Turqia nuk e njeh gjenocidin që kreu ndaj popullsive indigjene greke, asiriane dhe armene të Azisë së Vogël.

Ashtu si Rusia, edhe Turqia kërkon të rivendosë perandorinë e saj.

Ideologjia Mavi Vatan – “Atdheu blu” – është një nga përpjekjet flagrante të Turqisë për të rivendosur perandorinë e saj. Doktrina “Atdheu Blu” kundërshton sovranitetin e Greqisë mbi Ishujt e Egjeut të Veriut, Ishujt Dodekanezë dhe ishullin e Kretës duke pretenduar një zonë ekonomike ekskluzive që shtrihet në gjysmë të rrugës drejt Greqisë kontinentale.

Pa bazë në fakte apo ligj, pretendimet e Turqisë cenojnë sovranitetin e Greqisë duke shkelur Kartën e Kombeve të Bashkuara, Konventën e OKB-së për të Drejtën e Detit, Traktatin e Lozanës dhe Traktatin e Parisit.

“Atdheu Blu” i Turqisë është i ngjashëm me doktrinën Russkiy Mir – “Bota Ruse” e Rusisë. Koncepti i Russkiy Mir u zhvillua pas rënies së Bashkimit Sovjetik. Ai bazohet në idenë se “Rusia” nuk është një shtet-komb, por një qytetërim që shtrihet përtej kufijve të Federatës Ruse për të përfshirë ish-republikat sovjetike.

Në thelb, “Atdheu Blu” dhe “Bota Ruse” janë të dyja ideologji revizioniste të bazuara në rivendosjen e perandorive të tyre të humbura nën pretekstin e “çmilitarizimit” të ish-kolonive të tyre.

Pavarësisht konkurrencës së vazhdueshme nga vende si Koreja e Veriut dhe Turqia, Rusia mban pa dyshim titullin e fqinjit më të keq.

Rusia mohoi pavarësinë e Moldavisë duke filluar një luftë në Transnistria në vitin 1992. Rusia pushtoi Çeçeninë në 1994 dhe 1999 për të parandaluar pavarësinë e Çeçenisë.

Rusia pushtoi Gjeorgjinë në vitin 2008 dhe që atëherë ka pushtuar 20% të vendit për të ndaluar bashkimin e Gjeorgjisë me Bashkimin Evropian dhe NATO-n.

Rusia nisi një luftë përfaqësuese kundër Ukrainës dhe aneksoi Krimenë në vitin 2014 për arsye të ngjashme.

Për të përfunduar luftën e saj perandorake pushtuese, Rusia pushtoi Ukrainën dhe “aneksoi” rajonet e Donetsk, Luhansk, Kherson dhe Zaporizhzhia në 2022.

Turqia ka kërcënuar se do të sulmojë e pushtojë çdo shtet me të cilin ndan kufi, përveç Bullgarisë, dhe Perëndimi duhet ta marrë seriozisht sjelljen e tij agresive.

Presidenti Rexhep Tajip Erdogan i bën jehonë retorikës së Vladimir Putinit kur ai i referohet ishujve grekë në detin Egje si “të pushtuara” nga Forcat e Armatosura Helenike dhe vazhdimisht bën thirrje për “çmilitarizimin” e tyre. Kur Erdogan iu thotë grekëve “Mos harroni Izmirin”, ai kërcënon të bombardojë Athinën ose të pushtojë Greqinë duke “ardhur papritur natën”.

Fatkeqësisht, Erdogan nuk është i vetëm në ngritjen e temperaturës me Greqinë.

Aegean waters are warming up: Turkey-Greece once again - Yetkin Report | Siyaset, Ekonomi Haber-Analiz, Yorum

Ashtu si propagandistët e Rusisë, ekspertët e Turqisë po përgatisin gjithashtu publikun turk për luftë me Greqinë. Ndërsa Greqia është një vend i vogël me një popullsi prej 11 milionë banorësh, Turqia është një fuqi rajonale me më shumë se 85 milionë banorë dhe ushtria e dytë më e madhe në NATO.

 Greqia nuk përbën kërcënim për Turqinë.

E dyta pas Rusisë për titullin e fqinjit më të keq, Turqia ka kërcënuar se do të sulmojë e pushtojë çdo shtet me të cilin ka kufi, përveç Bullgarisë.

Turqia pushtoi Qipron në vitin 1974 dhe që atëherë ka pushtuar të tretën veriore të vendit. Turqia ka luftuar një luftë të zgjatur kundër Partisë së Punëtorëve të Kurdistanit (PKK) në Irakun verior për gati 40 vjet. Turqia ka pushtuar pjesë të Sirisë veriore që nga pushtimi i saj i parë në vitin 2016 dhe së fundmi ka nisur Operacionin Kthetra-Shpata kundër Forcave Demokratike Siriane (SDF) të mbështetura nga SHBA-të, të cilat mundën ISIS-in. Turqia shfrytëzon Luftën Civile Libiane për të nënshkruar marrëveshje të paligjshme detare dhe marrëveshje shpimesh me një qeveri të paligjshme. Turqia gjithashtu armatosi dhe stërviti ushtrinë e Azerbajxhanit në përgatitje për sulmet e saj në Armeni dhe Artsakh në 2020 dhe 2022.

Republika e Turqisë feston 100-vjetorin e saj në vitin 2023.

Një vit zgjedhor, Erdogan do të bëjë gjithçka që ka për të qëndruar në pushtet.

Një gjë është e sigurt: Turqia ka kërcënuar se do të sulmojë ose të pushtojë çdo shtet me të cilin ka kufi, përveç Bullgarisë, dhe Perëndimi duhet ta marrë seriozisht sjelljen e tij agresive.

George Monastiriakos është një kandidat për licencim për avokat dhe i diplomuar për shkencat politike dhe histori, i cili shkruan për çështjet dhe politikën globale. 

Burimi: Gazeta greke Kathimerini

Përktheu dhe përshtati: Konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


"Problemet zgjidhen në mënyrë paqësore"

Mitsotakis: Kushdo që shkel kufijtë dënohet