MENU
klinika

Analiza

Nuk luftohet më me pushka e tanke…

08.12.2022 - 08:30

Kohët e fundit kam marrë pjesë në një seri bisedash të nivelit të lartë rreth mënyrës se si ne përdorim teknologjinë për avantazhe strategjike përballë kërcënimeve të mundësuara nga teknologjia.

Mbledhjet, të organizuara nga Konferenca e Sigurisë së Mynihut, pasojnë një bisedë të ngjashme të mbajtur në Mynih në shkurt, në prag të pushtimit të Ukrainës nga Putin. Këto dy biseda mbuluan çështje të ngjashme dhe u mbajtën më pak se një vit larg njëri-tjetrit, por ishin në mënyrë dramatike të ndryshme.

Kjo për shkak se lufta në Ukrainë po ndryshon mënyrën se si bota po reagon ndaj këtyre kërcënimeve – dhe qëndrueshmëria e jashtëzakonshme e Ukrainës ka qenë frymëzuese dhe udhëzuese.

Në shkurt, ndërsa u takuam në Mynih, trupat ruse po grumbulloheshin në kufijtë e Ukrainës. Në atë kohë, shumë parashikuan sulme kibernetike shkatërruese ruse mbi infrastrukturën kritike të Ukrainës, sulme që do ta çonin Ukrainën në trazira dhe do të përshpejtonin atë që shumë parashikonin se do të ishte humbja e tyre.

Në muajt që pasuan, bota ka dëshmuar me tmerr pushtimin brutal të Putinit.

Por ne kemi parë gjithashtu se si Ukraina ka sfiduar skeptikët, duke u mbrojtur me sukses kundër sulmeve kibernetike ndaj infrastrukturës së saj kritike dhe duke përdorur mjeshtëri të teknologjisë .

Një qasje e re ndaj konfliktit modern po shfaqet së bashku me një mënyrë të re sesi komuniteti transatlantik pozicionohet më mirë për të shfrytëzuar avantazhin e tij teknologjik për të kapërcyer sfidat e përbashkëta.

Edhe përpara pushtimit rus, kompanitë e teknologjisë kishin punuar ngushtë me qeverinë ukrainase për të ruajtur dhe siguruar infrastrukturën dixhitale të vendit. Pasi Rusia pushtoi, ukrainasit përdorën telefona inteligjentë dhe një sërë aplikacionesh për të ndarë me botën – çdo ditë – historinë e asaj që po ndodhte në terren. Vullnetarët ukrainas madje zhvilluan një aplikacion smartphone që u lejon qytetarëve të raportojnë për vendndodhjen e sulmeve ruse, tankeve, raketave dhe dronëve.

Për Ukrainën, qasja e gjerë në këto teknologji të disponueshme ka rezultuar vendimtare, duke i lejuar ukrainasit të rrëzojnë rusët dhe të luftojnë agresorin më të madh në një konflikt që Putin mendonte se do të zgjaste pak ditë.

”Të armatosur” me telefona inteligjentë dhe akses në internet, civilët ukrainas dhe OJQ-të kanë dokumentuar dhe ndarë krimet ruse të luftës dhe pozicionet e trupave, ndonjëherë në kohë reale.

Edhe kur Kievi ishte nën rrethim, Presidenti Zelensky ishte në gjendje të ndante me botën çdo natë me mesazhe të rregullta video.

Inxhinierët e softuerit, zhvilluesit e aplikacioneve dhe punëtorët e tjerë të teknologjisë në Kiev do të vazhdojnë të punojnë, duke nxitur sektorin e inovacionit të vendit. Dhe dronët, pajisjet GPS dhe produkte të tjera kanë plotësuar arsenalin ukrainas.

Këto mjete dhe ekosistemi brenda të cilit po përdoren, përfaqësojnë një shtesë të re dinamike në mënyrat e vjetra të të bërit të gjërave dhe ne duhet të mendojmë në mënyrë strategjike se si duket suksesi në këtë mjedis të ri.

Për të ndërtuar sisteme vërtet të sigurta dhe elastike, nuk mund të mbështetemi vetëm tek qeveria ose tek zgjidhjet e sektorit privat, ne kemi nevojë që të dyja të punojnë së bashku.

Por kjo funksionon vetëm kur të gjithë përdoruesit e teknologjisë – qeveria, sipërmarrja dhe konsumatori – mund të besojnë se pajisjet e tyre, aplikacionet dhe shërbimet që përdorin janëtë sigurta dhe të besueshme, se të dhënat e tyre janë të sigurta dhe privatësia e tyre e mbrojtur.

Do të thotë gjithashtu vazhdimi i investimit në siguri kibernetike dhe çështjet e privatësisë.

Ky ka qenë një ndryshim i lojës për miliona ukrainas.

Për qeverinë, detyrat janë të thjeshta. Ne duhet të vazhdojmë të udhëheqim botën në inovacionin teknologjik dhe të ndërtojmë fuqinë punëtore të së nesërmes.

Në të njëjtën kohë, ne kemi nevojë për siguri të integruar si në produktet ashtu edhe në procesin e politikëbërjes. Kjo nënkupton vlerësimin e sigurisë, privatësisë dhe ndikimeve të tjera të propozimeve të politikave të reja, ashtu si politikëbërësit kryejnë një vlerësim të ndikimit buxhetor përpara miratimit të legjislacionit dhe drejtuesit lokalë bëjnë një vlerësim të ndikimit mjedisor përpara se të ndërtojnë një projekt të ri. , më keq akoma, për t’i bërë në mënyrë aktive pajisjet dhe sistemet më pak të sigurta, më pak të besueshme ose më pak elastike.

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, forcat aleate përdorën BBC-në për të komunikuar me Rezistencën Franceze. Sot, radioja e fshehur dhe mesazhet e koduara janë zhvendosur nga aplikacionet e shkarkueshme që mund t’i përdorin të gjithë.

Mundësimi i këtij lloji të përpjekjeve të të gjithë popullsisë kërkon zgjuarsi dhe inovacion nga të gjithë sektorët e shoqërisë.

Industria, qeveria dhe çdo ditë qytetarët kanë një rol të rëndësishëm për të luajtur.

Tani nuk duhet të marrë fund kreativiteti.

Adm. Michael Rogers, USN (ret), shërbeu njëkohësisht si komandant i Komandës Kibernetike të SHBA dhe drejtor i Agjencisë Kombëtare të Sigurisë nga 2014-2018.

Burimi: The Hill

Përktheu dhe përshtati: Konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN